Nawigacja

Aktualności

Pośmiertne mianowania dla bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020

10 stycznia 2020 r. w Domu Kultury ,,Śnieżka” w Dębicy odbyło się uroczyste wręczenie patentów oficerskich oraz pośmiertnych aktów mianowania na wyższy stopień wojskowy rodzinom bohaterów Polski Podziemnej, którzy zostali zamordowani z wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego we Wrocławiu 27 listopada 1948 roku. W uroczystości wziął udział prof. Krzysztof Szwagrzyk, wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej.

  • Prof. Krzysztof Szwagrzyk podczas uroczystości wręczenia awansów wojskowych rodzinom bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020. Fot. Piotr Życieński (IPN) Prof. Krzysztof Szwagrzyk podczas uroczystości wręczenia awansów wojskowych rodzinom bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Pośmiertne mianowania dla bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020. Fot. Piotr Życieński (IPN) Pośmiertne mianowania dla bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Pośmiertne mianowania dla bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020. Fot. Piotr Życieński (IPN) Pośmiertne mianowania dla bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Pośmiertne mianowania dla bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020. Fot. Piotr Życieński (IPN) Pośmiertne mianowania dla bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Pośmiertne mianowania dla bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020. Fot. Piotr Życieński (IPN) Pośmiertne mianowania dla bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Pośmiertne mianowania dla bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020. Fot. Piotr Życieński (IPN) Pośmiertne mianowania dla bohaterów AK-WiN – Dębica, 10 stycznia 2020. Fot. Piotr Życieński (IPN)

W 2018 r. minęła 70. rocznica egzekucji na działaczach Polski Podziemnej, którzy zostali zamordowani z wyroku WSR we Wrocławiu 27 listopada 1948 r. Tego dnia w więzieniu przy Kleczkowskiej we Wrocławiu zostali zamordowani:

  • Władysław Cisek „Rom” (1921–1948) – żołnierz Bazy AK w Budapeszcie, student Politechniki Budapesztańskiej, stypendysta rządu węgierskiego, student i asystent Politechniki Wrocławskiej, kierownik Wydziału Informacji Okręgu WiN Wrocław, członek PPS.
  • Stanisław Dydo „Steinert” (1922–1948) – dowódca plutonu dywersyjnego Obwodu AK Dębica, łącznik Zarządu Okręgu Kraków DSZ-WiN, kierownik łączności wewnętrznej Obszaru Południowego WiN, p.o. kierownika Okręgu WiN Wrocław, organizator siatki WiN w Poznaniu, student UJ i UWr.
  • Ludwik Marszałek „Zbroja” (1912–1948) – harcerz, oficer służby stałej WP, obserwator lotniczy, oficer szkoleniowy i komendant Obwodu AK Dębica, inspektor Inspektoratu Mielec NIE-DSZ, kierownik Rejonu Mielec i Krosno WiN, kierownik Wydz. Propagandy Okręgu Rzeszów, kierownik Okręgu Wrocław WiN.
  • Jan Klamut „Górski” (1913–1948) – oficer Obwodu AK Dębica i 27. Pułku Piechoty 10. Sudeckiej Dywizji Piechoty, komendant Urzędu Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego oraz informator WiN w Kłodzku, student Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Pośmiertne uhonorowanie bohaterów jest aktem rehabilitacji Rzeczypospolitej Polskiej oraz podkreśleniem niezłomnej postawy całej czwórki, tak w czasie niemieckiej okupacji, jak również w walce z komunistami po 1944 roku. Aktu wręczenia patentów oficerskich rodzinom rodzin ppor. Władysława Ciska i ppor. Stanisława Dydo oraz awansu na stopień kapitana dla rodziny Jana Klamuta i podpułkownika dla rodziny Ludwika Marszałka, dokonał Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego we Wrocławiu płk Piotr Rupa.

Decyzją Zarządu Głównego ŚZŻAK przyznana została odznaka honorowa „Kolumbowie Rocznik 20” dla ppor. Wiesławy Pawlus. Odznakę wręczył wiceprezes Okręgu Tarnów ŚZŻAK Maciej Małozięć oraz burmistrz Dębicy Mariusz Szewczyk.

 

 

Uroczystość była także okazją do podsumowania międzywojewódzkiego konkursu „Chcieliśmy tylko wolnej Polski”, zorganizowanego przez Miasto Dębicę, Światowy Związek Żołnierzy AK Środowisko 5. PSK AK w Dębicy oraz wrocławski Oddział Instytutu Pamięci Narodowej, Stowarzyszenie Oświaty i Wychowania we Wrocławiu i Fundację Historia – Pamięć – Edukacja we Wrocławiu.
Patronat honorowy nad konkursem objęli: Premier RP Mateusz Morawiecki, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie Jarosław Szarek oraz Dolnośląski i Podkarpacki Kurator Oświaty – Roman Kowalczyk i Małgorzata Rauch.
W konkursie w województwie podkarpackim udział wzięło 83 uczniów ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych, którzy przygotowali prace indywidualne i grupowe oraz filmy. Nagrody i pamiątkowe dyplomy wszystkim wyróżnionym wręczył: Burmistrz Dębicy Mariusz Szewczyk, Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej prof. Krzysztof Szwagrzyk oraz Helena Lazarowicz – żona Śp. Romualda Lazarowicza, wnuka ppłk. Adama Lazarowicza „Klamry”.

 

 

Spotkanie zakończyło widowisko patriotyczno-kolędnicze „Wigilia w okopach. Od Solidarności do współczesności” w wykonaniu Grupy Artystycznej SAFO Miejskiego Ośrodka Kultury.

 

 

Organizatorami uroczystości byli: Burmistrz Dębicy, IPN Odział we Wrocławiu, Stowarzyszenie Oświaty i Wychowania we Wrocławiu, Fundacja Historia – Pamięć – Edukacja we Wrocławiu oraz ŚZŻAK Środowisko 5. PSK AK w Dębicy.

do góry