Instytut Pamięci Narodowej Wystawa IPN „»Wstańcie, chodźmy…« Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski” na Zamku Królewskim w Warszawie – 2 czerwca 2019 - Aktualności -

przesuń wstecz zdjęcia

przesuń dalej zdjecia

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Na Dziedzińcu Wielkim Zamku Królewskiego w Warszawie została otwarta wystawa „Wstańcie, chodźmy... Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski 2–10 czerwca 1979 r.” z okazji jej 40. rocznicy pielgrzymki. W wernisażu udział wzięli prezes IPN dr Jarosław Szarek, metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz i kard. senior Stanisław Dziwisz oraz dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie prof. dr hab. Wojciech Fałkowski.

Dyrektor Biura Edukacji IPN Adam Hlebowicz wyjaśnił, że na ekspozycji, którą można oglądać na dziedzińcu Zamku Królewskiego, zaprezentowane zostały dokumenty i fotografie ukazujące atmosferę spotkań wiernych z Janem Pawłem II, reakcje wiernych na jego nauki, a także reakcje i działania komunistycznych władz i służb na przyjazd papieża.

Prezes IPN Jarosław Szarek podkreślił natomiast, że po raz pierwszy od tysiąca lat na polskiej ziemi stanął namiestnik św. Piotra, papież Polak. – Rozpoczęło się dziewięć niezwykłych dni – dziewięć dni wolności. Miliony Polaków mają jeszcze w pamięci tamte wydarzenia. Sądzę, że ta wystawa przyczyni się do tego, że spróbują dotknąć tego czasu ci, którzy urodzili się później – akcentował prezes IPN dr Jarosław Szarek. – Ten czas niezwykły. Znamy jego owoce, które przyszły bardzo szybko. Odnowa tej ziemi, o którą modlił się Jan Paweł II, została podjęta kilkanaście miesięcy później. To z niej wyrosła Solidarność. To dzięki niej żyjemy dzisiaj w wolnej i niepodległej Polsce – mówił podczas otwarcia prezes IPN. Podkreślił jednocześnie, że niektórzy określają ten czas jako cud, bo to były rzeczy, które „nie miały prawa, mówiąc po ludzku, się wydarzyć”.

Zdaniem prezesa IPN najważniejszym przesłaniem pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski było stwierdzenie, że „nie można wyłączać Chrystusa z dziejów człowieka ”.  – Jest ono nadal aktualne, bo uderza przede wszystkim uniwersalizm każdego słowa wypowiedzianego przez papieża w ciągu tych dziewięciu dniu – dodał.

Zamiar odwiedzenia swojej ojczyzny Polski Jan Paweł II wyraził już kilka dni po wyborze na Stolicę Piotrową. Władze PRL usiłowały na różne sposoby odwlec przyjazd Jana Pawła II. Ostatecznie oficjalne zaproszenia do złożenia wizyty Episkopat Polski wystosował 22 lutego, a władze państwowe 2 marca 1979 r. „Od sytuacji w takim kraju  jak Polska w dużym stopniu zależy sytuacja w całej wspólnocie państw socjalistycznych” – stwierdził Leonid Breżniew, wyrażając tym samym swoje niezadowolenie wobec ustępstwa ze strony władz PRL i zgody na przyjazd papieża.

W trakcie pielgrzymki Jan Paweł II odwiedził Warszawę (2 czerwca), Gniezno (3 czerwca), Częstochowę (4-6 czerwca). Od 6 czerwca do 10 czerwca przebywał w Krakowie. W tym czasie odwiedził także Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice, Oświęcim i Nowy Targ. W samym Krakowie spotkał się z wiernymi na Skałce, w opactwie Cystersów w Mogile oraz na krakowskich błoniach. Szacuje się, że w spotkaniach z Janem Pawłem II uczestniczyło w tych dniach 10 milionów Polaków.

Władze PRL pełne obaw zmobilizowały wszystkie swoje siły do „minimalizowania negatywnych skutków” wizyty Jana Pawła II w Polsce. Już chwili zakończenia pielgrzymki nikt nie miał wątpliwości, że było to wydarzenie „którego skutki będą owocować w następnych dziesięcioleciach” – jak określił to w swojej analizie prof. Jan Szczepański – ówczesny członek Rady Państwa. Przebieg pielgrzymki z wielką uwagą obserwowała prasa zachodnia. Spontaniczne manifestacje wiary i niezależności polskiego społeczeństwa i reakcje władz komunistycznych komentowane były jednoznacznie, jako „9 tryumfalnych dni w Polsce”. W komunikacie Konferencji Episkopatu Polski podsumowującym pielgrzymkę Jana Pawła II do ojczyzny napisano: „Tym wyjątkowym w dziejach Narodu wydarzeniem żyć będą całe pokolenia Polaków”.

Na wystawie, przygotowanej przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach, zaprezentowano prawie 40 fotografii ze zbiorów Instytutu Prymasowskiego Stefana Kardynała Wyszyńskiego oraz z archiwum Instytutu Pamięci Narodowej – w większości dotąd nie znanych nigdy wcześniej nie publikowanych. Wynikiem międzynarodowej kwerendy prasowej jest zbiór przywołanych na wystawie tytułów artykułów z prasy niemieckiej, włoskiej, holenderskiej, francuskiej i amerykańskiej. Ważnym uzupełnieniem narracji są również fragmenty wypowiedzi przedstawicieli władz komunistycznych na temat pielgrzymki – w okresie przygotowań i po jej zakończeniu.

Wystawę można oglądać do 20 czerwca 2019 roku.

Autorzy wystawy: dr Anna Badura, Ryszard Mozgol, dr Andrzej Sznajder (IPN Katowice)

Fragment wystawy: