E-Księgarnia-
List ministra -
Oświadczenie premiera Kanady
W dniach 21–28 listopada 2010 r. w Toronto gościła delegacja Instytutu Pamięci Narodowej w składzie: dr Rafał Leśkiewicz, p.o. dyrektora Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów, Marcin Majewski, naczelnik Wydz. Badań Archiwalnych i Edycji Źródeł i dr Jerzy Bednarek, zastępca naczelnika Oddziałowego Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów w Łodzi. Pobyt delegacji był związany z serią promocji anglojęzycznej publikacji IPN pt. „Holodomor. The Great Famine in Ukraine 1932-1933” (seria „Polska i Ukraina w latach trzydziestych-czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych”). Zaproszenie dla pracowników Instytutu wystosowała The League of Ukrainian Canadians. Podczas pobytu w Toronto delegacja IPN dwukrotnie spotkała się z przedstawicielami władz Kongresu Polonii Kanadyjskiej – m.in. wiceprezesem KPK p. Janem Cytowskim oraz miejscową Polonią. 22 listopada dr Leśkiewicz wygłosił w Centrum Kulturalnym im. Jana Pawła II w Missisauga referat pt. „Wokół teczek bezpieki. Polskie doświadczenia z dokumentami komunistycznych służb specjalnych”, natomiast dr Bednarek omówił dorobek naukowy pionu archiwalnego IPN. Do kolejnego spotkania z władzami KPK doszło 24 listopada w siedzibie Stowarzyszeń Polskich Kombatantów. Przedyskutowano problematykę związaną z pomocą IPN dla KPK w zakresie m.in. ochrony dobrego imienia Polski na arenie międzynarodowej.
23 listopada w siedzibie diaspory ukraińskiej (Ukrainian Canadian Art Foundation) w Toronto odbyła się promocja anglojęzycznej publikacji dotyczącej Wielkiego Głodu. Dr Rafał Leśkiewicz mówił o współpracy archiwalnej pomiędzy Wydzielonym Archiwum Państwowym Służby Bezpieczeństwa Ukrainy a Biurem Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN, dr Bednarek – na temat historii powstawania książki, natomiast naczelnik Majewski na temat Wielkiego Głodu oraz omówił dokumenty znajdujące się w publikacji. Na sali były obecne emigracyjne media ukraińskie.
24 listopada w Munk Centre na Uniwersytecie w Toronto odbyła się kolejna prezentacja książki z udziałem badaczy zajmujących się problematyką Wielkiego Głodu, a także z udziałem Konsula Generalnego RP p. Marka Ciesielczuka i Konsula Generalnego Ukrainy p. Ołeksandra Daniłejki. Promocja publikacji została zorganizowana przy udziale Petro Jacyk`s Center Program for the Study of Ukraine, The Canadian Institute of Ukrainian Studies, Konstanty Reynert Chair of Polish Studies oraz The League of Ukrainian Canadians. Dr Leśkiewicz i naczelnik Majewski wygłosili referat pt. “Archival Cooperation between the Polish Institute of National Remembrance and the Security Service of Ukraine on the History of the Holodomor”.
25 listopada w Petro Jacyk`s Center na Uniwersytecie w Toronto doszło do kolejnej prezentacji anglojęzycznej publikacji IPN. Naczelnik Majewski przedstawił książkę, a następnie nastąpiło oficjalne przekazanie pracy przez dyrektora BUiAD dr Leśkiewicza dyrektor Robarts Research Library Uniwersytetu w Toronto. Na prezentacji był obecny m.in. prof. Paul. R. Magocsi. Pracownicy IPN zostali następnie zapoznani z funkcjonowaniem Petro Jacyk`s Center i obejrzeli wystawę w Robarts Library.
26 listopada delegacja IPN wzięła udział w konferencji prasowej w Konsulacie Generalnym RP z udziałem mediów polonijnych. Jednocześnie wieczorem przedstawiciele IPN gościli w Ukrainian Canadian Research and Documentation Center (St. Vladimir Institute), gdzie ponownie zaprezentowano publikację „Holodomor. The Great Famine in Ukraine”. Naczelnik Majewski omówił dokumenty zawarte w publikacji, a także aktualne projekty, które powstają we współpracy z WAP SB Ukrainy. Delegacja IPN została zapoznana z kolekcją historii mówionej znajdującą się w Centrum. Pracownicy IPN zaprezentowali elektroniczne pomoce archiwalne dotyczące problematyki ukraińskiej, znajdujące się na stronie internetowej Instytutu Pamięci Narodowej.
27 listopada delegację IPN podjęto uroczystą kolacją, w której uczestniczyli m.in.: ambasador Ukrainy w Ottawie dr Ihor Ostasz, Konsul Generalny Ukrainy, wiceszefowa Kongresu Ukraińców Kanady p. Chyczij oraz zastępca przewodniczącego KPK p. Cytowski.
W trakcie pobytu delegacja IPN złożyła kwiaty po pomnikiem katyńskim w Toronto. Udała się także do miejsca projektowanego pomnika Wielkiego Głodu na Ukrainie, gdzie pod dzwonem „Holodomoru” również złożyła kwiaty.
Podczas spotkania w Konsulacie Generalnym RP z udziałem m.in. posła do parlamentu Kanady p. Wrzesnewskiego, Konsula Generalnego RP i Konsula Generalnego Ukrainy delegacja IPN otrzymała oficjalne podziękowania od ministra ds. obywatelstwa, imigracji i wielokulturowości Kanady Jasona Kenneya wraz z listem premiera Kanady Stephena Harpera dotyczącym rocznicy Wielkiego Głodu na Ukrainie.
List Ministra Obywatelstwa, Imigracji i Wielokulturowości
Chciałbym przekazać moje najserdeczniejsze pozdrowienia wszystkim uczestnikom promocji książki polskiego Instytutu Pamięci Narodowej. W imieniu premiera Stephena Harpera chciałbym podziękować IPN, Konsulowi Generalnemu Rzeczpospolitej Polskiej w Toronto – Jego Ekscelencji Markowi Ciesielczukowi oraz Konsulowi Generalnemu Ukrainy w Toronto – Jego Ekscelencji Ołeksandrowi Daniłejce za wysiłki w celu wzmocnienia współpracy pomiędzy Kanadą, Polską oraz Ukrainą.
Wielki Głód był nie tylko ogromną tragedią, był zaplanowanym ludobójstwem dokonanym przez sowieckiego dyktatora Józefa Stalina na narodzie ukraińskim. Poprzez proces przymusowej kolektywizacji komunistyczny reżim spowodował śmierć milionów niewinnych Ukraińców.
Kanada ogłosiła czwartą sobotę listopada „dniem pamięci ukraińskiego Wielkiego Głodu i ludobójstwa”, aby upamiętnić ogromne cierpienie spowodowane przez wymuszony głód. Wiele osób, które przeżyły tę tragedię, przybyło do Kanady, przyczyniając się do budowy demokracji, którą wszyscy kochamy, gdzie każdy jest mile widziany i zachęcany do pełnego wykorzystania swojego potencjału. Premier Harper powiedział: „Kanada jest związana z tym ciemnym rozdziałem w historii ludzkości przez ponad milion Kanadyjczyków pochodzenia ukraińskiego, z których wielu z powodu Wielkiego Głodu straciło swoich bliskich”.
Jako Minister Obywatelstwa, Imigracji i Wielokulturowości chciałbym podziękować polskiej i ukraińskiej społeczności kanadyjskiej za przybycie i upamiętnienie Wielkiego Głodu. Obie społeczności biorą aktywny udział w życiu Kanady i obie na przestrzeni lat znacząco przyczyniły się do rozwoju naszego kraju. Współpraca między dwiema ważnymi cząstkami naszej wielokulturowej mozaiki jest źródłem inspiracji dla wszystkich Kanadyjczyków.
Kanada utrzymuje świetne stosunki z Polską i Ukrainą i zawsze szukamy nowych sposobów rozszerzenia naszej współpracy. To wydarzenie z pewnością przyczyni się do zbliżenia naszych trzech narodów poprzez potępienie zbrodni przeszłości oraz wspólną budowę przyszłości w wolności, pokoju i dobrobycie dla wszystkich obywateli.
Życzę Państwu wspaniałego przyjęcia.
Z poważaniem,
Jason Kenney,
Minister Obywatelstwa, Imigracji i Wielokulturowości
Oświadczenie Premiera Kanady w 77. rocznicę Wielkiego Głodu
27 listopada 2010 r.
Mam zaszczyt uczestniczyć w uroczystych obchodach 77. rocznicy Wielkiego Głodu. W tym dniu wspominamy miliony Ukraińców, którzy cierpieli i zginęli z powodu jednej z najokrutniejszych zbrodni w historii. Miliony mężczyzn, kobiet i dzieci, przede wszystkim pochodzenia ukraińskiego, umarło z głodu pod uciskiem reżimu Józefa Stalina.
Dziedzictwo Kanady jest na zawsze związane z tą niewyobrażalną tragedią przez ponad milion Kanadyjczyków pochodzenia ukraińskiego, spośród których wielu straciło bliskich przez tę tragedię. Wielki głód jest częścią przeszłości, której nam, Kanadyjczykom, nie wolno zapomnieć. Dwa lata temu nasz rząd starał się w parlamencie o oficjalne uznanie Wielkiego Głodu za ludobójstwo i ustanowienie dnia pamięci w czwartą sobotę listopada.
Podczas mojej wizyty w Kijowie w październiku tego roku głęboko poruszyły mnie żywe opisy i smutne wspomnienia ludzkiej tragedii, przechowywane w Memoriale Wielkiego Głodu. Przypomniało mi to ukraińską społeczność w Kanadzie, która oddaje cześć pamięci ofiar Wielkiego Głodu, budując pomniki w parkach i na placach.
Podczas mojej wizyty na Ukrainie byłem pod wrażeniem głębokiej przyjaźni łączącej nasze kraje. Kanada wspierała uciskaną Ukrainę w czasie dwóch wojen światowych oraz zimnej wojny i była pierwszym państwem zachodnim, które formalnie uznało jej wyzwolenie od sowieckiego komunizmu.
Nasza przyjaźń rośnie, Kanada będzie nadal wspierać Ukrainę w jej umacnianiu wolności, demokracji, sprawiedliwości i praw człowieka. Jako Kanadyjczycy podziwiamy i szanujemy Ukraińców za ich walkę o wolność, niezależność, odwagę i determinację.
Z poważaniem,
Stephen Harper,
Premier Kanady