E-Księgarnia
Główną nagrodę Złoty Opornik w konkursie Dokumentów Polskich zdobył film Stanisław Helski. Dlatego. Jej fundatorem jest Instytut Strat Wojennych im. Jana Karskiego. Reżyser filmu Michał Torz podczas Gali Finałowej kończącej 15. Międzynarodowy Festiwal Filmowy NNW w Gdyni, podziękował IPN za zaufanie debiutantowi i pomoc przy realizacji filmu.
– Dziękuję Instytutowi Pamięci Narodowej: Karolowi Litwinowi, Konradowi Starczewskiemu, Adamowi Hlebowiczowi i panu prezesowi dr Karolowi Nawrockiemu za to, że zdecydowali się zaufać mi i dać ten film do realizacji – mówił reżyser odbierając nagrodę.
Torz tłumaczył, że pomysł na nakręcenie filmu o szykanowanym w stanie wojennym działaczu opozycji antykomunistycznej zrodził się niespodziewanie w 2019 roku.
– Podeszła do mnie koleżanka z IPN i powiedziała „zróbmy reportaż o Solidarności na wsi”. Pomyślałem, że to będzie nudne jak flaki z olejem, ale okazało się, że to był najważniejszy temat mojego życia – wspominał.
Nagrodzona produkcja poświęcona jest Stanisławowi Helskiemu – rolnikowi z Kobylej Głowy, mającemu w latach osiemdziesiątych dobrze prosperujące gospodarstwo rolne i jednemu z liderów Solidarności Chłopskiej. Jego działalność opozycyjna nie podobała się władzom, na skutek czego został doprowadzony do bankructwa i kalectwa. Przez lata bezskutecznie walczył o sprawiedliwość.
– To jest człowiek, który w 1994 roku uderzył Wojciecha Jaruzelskiego w głowę i ówczesne media przedstawiały go z reguły jako wariata. Ja chciałem pokazać tym filmem, że to nie był wariat, tylko człowiek zmaltretowany przez system komunistyczny – tłumaczył.
Również rodzina Stanisława Helskiego stała się ofiarą wydarzeń sprzed 40 lat. Jego syn, który walczył o sprawiedliwość i pamięć po ojcu, zmarł nagle w styczniu 2022 roku. Z kolei wdowa po Robercie Helskim – Aldona Helska pozostała wraz z czwórką małych dzieci w zrujnowanym gospodarstwie, praktycznie bez środków do życia. Jak jednak przyznał autor scenariusza, za sprawą filmu zmiana losów rodziny nabiera tempa.
– Kancelaria Premiera przekazała renty specjalne najmłodszym członkom rodziny Stanisława Helskiego – czwórce nieletnich dzieci, które będą miały dzięki temu zapewniony byt. Pani wójt gminy Wińsko, Jolanta Krysowata-Zielnica przekazała mieszkanie, w którym teraz ta rodzina może mieszkać – opowiadał wzruszony.
Stanisław Helski. Dlatego to projekt, który w 2022 roku otrzymał główną nagrodę w ramach I Pitching Forum podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego o Totalitaryzmach „Echa Katynia”. Jego reżyser Michał Torz, to absolwent archeologii na Uniwersytecie Wrocławskim i podyplomowych studiów wschodnich na Uniwersytecie Warszawskim. Od 2017 r. związany z wrocławskim ośrodkiem TVP. Jest autorem licznych relacji reporterskich i reportaży. Realizował także krótkie dokumenty historyczne w ramach cyklu „13 minut w przeszłość. Archiwa Dolnego Śląska”.
Premiera internetowa filmu odbędzie się 13 grudnia na kanale IPNtv na YouTube.