Nawigacja

Aktualności

Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939 r. – Starogard Gdański, Chojnice, 2 października 2023

Instytut Pamięci Narodowej uczcił pierwszy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939 r. uroczystościami w Starogardzie Gdańskim oraz w Chojnicach.

Uroczystość odsłonięcia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej – Starogard Gdański, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej – Starogard Gdański, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej – Starogard Gdański, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej – Starogard Gdański, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej – Starogard Gdański, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej – Starogard Gdański, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej – Starogard Gdański, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej – Starogard Gdański, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Prezes IPN dr Karol Nawrocki podczas uroczystości odsłonięcia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej – Starogard Gdański, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej – Starogard Gdański, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej – Starogard Gdański, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Uroczystość odsłonięcia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej – Starogard Gdański, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Prezes IPN dr Karol Nawrocki podczas otwarcia wystawy „Zbrodnia Pomorska 1939 r.” – Chojnice, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie wystawy „Zbrodnia Pomorska 1939 r.” – Chojnice, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie wystawy „Zbrodnia Pomorska 1939 r.” – Chojnice, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie wystawy „Zbrodnia Pomorska 1939 r.” – Chojnice, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie wystawy „Zbrodnia Pomorska 1939 r.” – Chojnice, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie wystawy „Zbrodnia Pomorska 1939 r.” – Chojnice, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie wystawy „Zbrodnia Pomorska 1939 r.” – Chojnice, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie wystawy „Zbrodnia Pomorska 1939 r.” – Chojnice, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie wystawy „Zbrodnia Pomorska 1939 r.” – Chojnice, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie wystawy „Zbrodnia Pomorska 1939 r.” – Chojnice, 2 października 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)

2 października 2023 roku, w Starogardzie Gdańskim, miała miejsce uroczystość odsłonięcia i poświęcenia tablicy pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej. Wydarzenie to zgromadziło liczne postaci z polskiego życia publicznego, co podkreśla znaczenie tej inicjatywy w kontekście zachowania pamięci historycznej.

Ceremonia została zainaugurowana mszą świętą w intencji Niewinnych Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939 roku, która odbyła się w kościele pw. św. Wojciecha w Starogardzie Gdańskim.

W uroczystości uczestniczyli m.in. przedstawiciele władz państwowych, w tym minister Anna Moskwa, wiceminister Jarosław Sellin, wojewoda pomorski Dariusz Drelich, parlamentarzyści oraz duchowieństwo. Obecność funkcjonariuszy służby więziennictwa, mieszkańców Starogardu, przedstawicieli Kociewia oraz innych regionów Polski była dowodem szerokiego zainteresowania społecznego. Instytut Pamięci Narodowej reprezentował prezes dr Karol Nawrocki oraz dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Adam Siwek.

Od końcówki XVIII wieku przez cały wiek XIX i wiek XX dla przedstawicieli państwa pruskiego i państwa niemieckiego Pomorze miało być gwarancją z jednej strony przetrwania, z drugiej strony funkcjonowania. Theodor von Schön zwierzchnik władz zaborczych na tym terenie, nasz prezydent pruski, pruski liberał, ujął to wprost „na tej ziemi niewolników i Słowian mają zastąpić Niemcy” – powiedział prezes IPN.

Dr Nawrocki podkreślił znaczenie przywiązania Polaków do wartości chrześcijańskich oraz ich niegasnące pragnienie wolności.

Przywiązanie Polaków do dziedzictwa kulturowego, przywiązanie do wartości chrześcijańskich, do kościoła katolickiego, wielkie pragnienie wolności i niepodległości, nie tylko nie dało się zniemczyć w XIX wieku, ale znalazło sobie dom w postaci wolnej i niepodległej Polski roku 1918. Niemiecka misja i strategia musiała więc się zmienić, a misja cywilizacyjna na wschodzie jak wprost nazywali Niemcy, skończyła się II wojną światową i Zbrodnią Pomorską. Zbrodnią Pomorską, czyli kulminacyjnym momentem niemieckiego antypolonizmu. Pierwszym ludobójstwem II wojny światowej, w wyniku którego zginęło około 30 tys. Polaków z tych ziem, polskich elit, nauczycieli, samorządowców, osób niepełnosprawnych mordowanych przez sąsiadów z Selbstschutzu i przez jednostki specjalne Einsatzgruppen. 

Tablica upamiętniająca wydarzenia z 1939 roku została umieszczona na murze Aresztu Śledczego w Starogardzie Gdańskim z inicjatywy radnego powiatu starogardzkiego Piotra Szubarczyka.

Tego samego dnia w Chojnicach prezes IPN dr Karol Nawrocki otworzył wystawę „Zbrodnia Pomorska 1939 r.”.

To niemieccy sąsiedzi wymordowali na Pomorzu około 30 tys. Polaków. Nie ponieśli za to odpowiedzialności po roku 1945. Niech najlepszym przykładem będzie Ludolf von Alvensleben, dowódca Selbstschutz na Pomorzu, który dożył swojej starości i dopiero w roku 1970 umarł śmiercią naturalną w odległej Argentynie.

Niemcy mordowali także na początku roku 1945, kiedy w pośpiechu, w trwodze i strachu uciekali przed swoim niedawnym sojusznikiem Związkiem Sowieckim i Armią Czerwoną. Mordowali nadal i podjęli akcję 1005, aby jak każdy system totalitarny, nie tylko zamordować, ale także wymazać z pamięci wszystkie ofiary. 

Instytut Pamięci Narodowej jest od tego, aby żadna polska ofiara dwóch systemów totalitarnych nie została zapominana i zawsze upominamy się o swoich.

Następnie prezes IPN złożył kwiaty przy obelisku upamiętniającym rozstrzelanych przy ul. Strzeleckiej oraz pod pomnikiem w Dolinie Śmierci.
 

► Więcej o Zbrodni Pomorskiej
► Zbrodnia Pomorska na Przystanku Historia

do góry