E-Księgarnia
5 sierpnia 2022 w przestrzeni Centralnego Przystanku Historia przy ul. Marszałkowskiej w Warszawie odbyła się uroczysta prezentacja drugiego tomu albumu Zapomniana Historia Powstańczej Warszawy w Aktach Osobowych Archiwum Poczty Polskiej. Instytut Pamięci Narodowej reprezentował zastępca prezesa dr hab. Karol Polejowski.
Kiedy 1 września 1939 roku Polska została zaatakowana przez Niemcy to jednymi z pierwszych, którzy stanęli w obronie tego państwa byli pocztowcy. Od samego początku, kiedy Polska zmagała się z obcym najazdem – najpierw z zachodu, potem ze wschodu – pocztowcy w dalszym ciągu pełnili swoją służbę, włączając się w funkcjonowanie Polskiego Państwa Podziemnego
– powiedział w swoim przemówieniu zastępca prezesa IPN. Odwołując się do historii powstania warszawskiego podkreślił rolę pracowników Poczty Polskiej, którzy ofiarnie włączyli się w walkę.
(...) kiedy 1 sierpnia 1944 roku, tu w Warszawie, odrodziło się państwo polskie – bo tak trzeba traktować powstanie, opanowanie przez walczących dużej części stolicy i odbudowę w takiej formie, w jakiej było to możliwe państwa polskiego – nie zabrakło tam przedstawicieli poczty. Tych dorosłych, ale też i tych młodych: Harcerska Poczta Polowa to jeden z symboli funkcjonowania władz i struktur powstańczej Warszawy.
Zachęcając do lektury publikacji dr hab. Karol Polejowski zwrócił uwagę na realia życia po zakończeniu działań wojennych:
Warto zagłębić się w te życiorysy, zobaczyć skąd pochodzili ci, który w sierpniu 1944 roku wstąpili – po raz kolejny – na służbę państwu polskiemu. Warto zobaczyć jakie były ich dalsze losy, jak potoczyły się one po ’45 roku w tej „Rzeczypospolitej utraconej”, bo i tak warto nazwać te okoliczności, w których przyszło im funkcjonować. To są życiorysy niezwykłe, życiorysy bohaterów, którzy nie wahali się postawić na szali swego życia i mając zawsze na względzie dobro nadrzędne, jakim była Polska. Za to należy im się pamięć, cześć i chwała.
Jednocześnie zastępca prezesa zadeklarował wsparcie Instytutu Pamięci Narodowej przy realizacji innych działań, mających na celu upamiętnienie bohaterów i upowszechnianie wiedzy o przeszłości.
Bohaterami albumu są powojenni pracownicy Poczty Polskiej, którzy przeżyli sierpniową insurekcję, lecz przez lata pozostawali w cieniu swoich zasłużonych kolegów i koleżanek. To również hołd złożony tym wszystkim, którzy pomimo ciężkich wojennych przeżyć znaleźli w sobie siłę, by żyć i odbudować zniszczoną Warszawę.
Kolejne pokolenia Polaków zakładały rodziny, kształciły się i podejmowały pracę. Niektórzy z nich znaleźli zatrudnienie w szeregach pocztowców, a ich teczki osobowe posłużyły za materiał źródłowy.
Album powstał z inicjatywy Poczty Polskiej przy wsparciu partnerów: Instytutu Pamięci Narodowej, Wojskowego Biura Historycznego im. gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego, Muzeum II Wojny Światowej w Gdański oraz Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Prezentacji publikacji towarzyszył krótki koncert. Zaproszeni goście mogli obejrzeć również wystawę Dni Powstania – Warszawa 1944.