Gości powitali László L. Simon, dyrektor Węgierskiego Muzeum Narodowego, Joanna Urbańska, dyrektor Instytutu Polskiego w Budapeszcie oraz dr Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej.
– Relacje Polaków i Węgrów są fenomenem, który wypływa ze wspólnej historii i pragnienia obu narodów do bycia wolnymi – mówił prezes IPN podczas promocji węgierskiej wersji książki „Miasta Wolności. Poznań-Budapeszt 1956”.
Jak podkreślił prezes Instytutu, wspólnotę tragicznych losów Polaków i Węgrów widać szczególnie po roku 1945, który oznaczał dla obu narodów początek nowego, sowieckiego zniewolenia. – Polacy, tak jak Węgrzy, są narodem, który dla wolności i niepodległości jest gotowy cierpieć, walczyć i umierać (...) Te idee wprost odnoszą się do roku 1956. Niech żyje przyjaźń polsko-węgierska! – dodał dr Nawrocki.
Publikację zaprezentowali autorzy: dr hab. Rafał Reczek, dyrektor poznańskiego oddziału IPN, dr Áron Máthé z węgierskiego Komitetu Pamięci Narodowej (Nemzeti Emlékezet Bizottság – NEB), dr Rafał Kościański, naczelnik Oddziałowego Archiwum IPN w Poznaniu. Dyskusję poprowadził dr JánosTischler. Publikację wydano w dwóch wersjach językowych: polskiej i węgierskiej.
Wydarzenie odbyło się pod patronatem prof. Jerzego Snopka, Ambasadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej na Węgrzech.
Tego samego dnia prezes IPN spotkał się z dr hab. Réką Földváryné Kiss, przewodniczącą węgierskiego Komitetu Pamięci Narodowej (Nemzeti Emlékezet Bizottság – NEB), by omówić dalszą współpracę naukową, archiwalną, edukacyjną, komemoratywną oraz bilateralne projekty międzynarodowe.
* * *
Rafał Reczek, Áron Máthé, Stanisław Jankowiak, Rafał Kościański, Miasta Wolności. Poznań–Budapeszt 1956, Poznań–Warszawa 2021, 978-83-8229-369-2; 978-83-8229-370-8
W 1956 r. zarówno w Polsce jak i na Węgrzech doszło do wystąpienia społeczeństwa przeciwko władzy komunistycznej. Na ulice stolicy Wielkopolski 28 czerwca wyszli robotnicy z największych w regionie zakładów pracy. Przez kilka godzin trwały walki, które zakończyło wejście do miasta wojska. Pokojowa manifestacja 23 października w Budapeszcie, podczas której głoszono poparcie dla zmian na szczycie władzy w Polsce, przerodziła się w powstanie. W Moskwie, wobec utraty zaufania Kremla do ówczesnych władz komunistycznych oraz groźby wyjścia Węgier z Układu Warszawskiego, podjęto decyzję o zbrojnej interwencji, która zakończyła się krwawą pacyfikacją kraju.
* * *
Instytut Pamięci Narodowej jest zaangażowany we współpracę z instytucjami węgierskimi na wielu polach. Mamy w dorobku wspólne konferencje naukowe, publikacje, wystawy, wydarzenia związane z obchodami ważnych rocznic oraz opiekę nad węgierskimi i polskimi miejscami pamięci.
Wydanie specjalne gry IPN Znajznak poświęcone historii Polski i Węgier zatytułowane „ZnajZnak — Felismered?”
Więcej materiałów na portalu przystanekhistoria.pl pod hasłem Węgry