Nawigacja

Aktualności

Zmarła Krystyna Wojtowicz

22 stycznia 2021, w wieku 88 lat, zmarła Krystyna Wojtowicz - działaczka KIK oraz Fundacji gen. Elżbiety Zawackiej Archiwum i Muzeum Pomorskiego AK i Wojskowej Służby Polek.

  • Krystyna Wojtowicz. Ze zbiorów Piotra Wojtowicza
    Krystyna Wojtowicz. Ze zbiorów Piotra Wojtowicza

Krystyna Wojtowicz z d. Nowicka urodziła się w Toruniu w stosunkowo zamożnej rodzinie inteligenckiej. Jej ojciec, Leon Nowicki, był cenionym inżynierem zajmującym się rozbudową i konserwacją sieci wysokiego napięcia, matka – Władysława Nowicka z d. Pawlak, zajmowała się domem i dziećmi, była także aktywną działaczką społeczną, a do wiosny 1939 roku występowała jako solistka w toruńskim chórze „Lutnia”. Krystyna dorastała otoczona troskliwą opieką rodziców, dalszej rodziny i ich znajomych, którzy razem tworzyli krąg oddanych przyjaciół.

Agresja niemiecka na Polskę w 1939 r. zmusiła rodzinę Nowickich do podążenia za ewakuującymi się zakładami elektryfikacji „Gródek”, gdzie zatrudniony był Leon Nowicki, do Warszawy. Mimo że konwój nękały ataki niemieckiego lotnictwa, udało im się bezpiecznie dotrzeć do stolicy na dzień przed jej całkowitym okrążeniem. Oblężenie Warszawy pani Krystyna zapamiętała jako najstraszniejsze z jej wojennych przeżyć. Wraz z rodzicami i licznym rodzeństwem (starsza siostra Stefania i dwie młodsze – Danuta i Bogumiła) cierpieli z powodu nalotów, ostrzału artyleryjskiego i pożarów, ale przede wszystkim z powodu niedostatku jedzenia, a nawet wody pitnej.

Po ustaniu działań wojennych rodzina wróciła do Torunia, który został wcielony bezpośrednio do Rzeszy Niemieckiej. Nowiccy mimo nacisków nie zapisali się na listę Eingedeutch i nie otrzymali niemieckiego obywatelstwa. Przez to wielokrotnie groziło im więzienie i wywózka do obozu lub na roboty przymusowe. Szczęśliwie dzięki kontaktom pani Władysławy wśród pracowników toruńskich urzędów, zagrożenia te zawsze udawało się zażegnać.

Matka pani Krystyny już we wczesnym okresie okupacji włączyła się w działania podziemia i należała do Armii Krajowej. Najprawdopodobniej wykonywała zadania kuriera, jednak nawet córki nie znały dokładnego charakteru jej pracy konspiracyjnej. Sama Krystyna podróżując na trasie Toruń - Skępe również, acz nieświadomie, uczestniczyła w przewożeniu kontrabandy i poczty Armii Krajowej ukrytych w paczkach z żywnością, o czym matka powiedziała jej dopiero po wojnie.

Pani Krystyna do 1944 roku uczęszczała do niemieckiej szkoły powszechnej, a we wrześniu 1945 rozpoczęła naukę w Gimnazjum im. Królowej Jadwigi, najlepszej szkole średniej w Toruniu. Po złożeniu egzaminu maturalnego zapisała się na Wydział Chemii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W trakcie studiów wyszła za mąż za Rosława Wojtowicza, za którym po zdaniu egzaminów, wyjechała na Śląsk Opolski, gdzie podjęła pracę w szkole jako nauczycielka chemii.

Następnie od 1956 do 1958 roku pracowała w Centralnych Warsztatach Koksochemicznych, by po urlopie macierzyńskim znaleźć w 1959 roku zatrudnienie w Zakładach Azotowych „Kędzierzyn”, gdzie przepracowała następne 20 lat. Karierę zawodową zakończyła jako pracownik Zjednoczenia Przemysłu Azotowego i Petrochemicznego w Krakowie. Po przejściu na emeryturę zaangażowała się w działalność w Klubie Inteligencji Katolickiej w Krakowie.

W późniejszym okresie cały wolny czas poświęcała na pracę na rzecz Fundacji Archiwum Pomorskie Armii Krajowej (obecnie Fundacja Gen. Elżbiety Zawackiej Archiwum i Muzeum Pomorskie AK i Wojskowej Służby Polek) jako jej przedstawiciel terenowy w Krakowie. W 1999 roku została wybrana wiceprzewodniczącą Fundacji. Była też współtwórcą Memoriału Generał Marii Wittek. Na polu badania i krzewienia wiedzy o udziale kobiet w wysiłku wojennym w latach 1939–1945 współpracowała blisko z gen. Elżbietą Zawacką. Owocem pracy Krystyny Wojtowicz w Fundacji są liczne artykuły i biogramy jej autorstwa oraz książka Marylka: opowieść konspiracyjna ze wspomnień Marii Sobocińskiej ps. „Ryśka” komendantki AK/WSK Obwodu Lipno i Inspektoratu Włocławek. Pani Krystyna swoją wiedzą i doświadczeniem życzliwie wspierała Oddział IPN w Krakowie.

Krystyna Wojtowicz zmarła 22 stycznia 2021 roku.

do góry