E-Księgarnia11 kwietnia 2024 roku, w 84. rocznicę Zbrodni Katyńskiej, premier Estonii Kaja Kallas oraz prezes IPN dr Karol Nawrocki uczcili pamięć ofiar zbrodni pod Krzyżem Katyńskim w Dolince Katyńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (Powązkowska 43/45). Organizatorem uroczystości był Instytut Pamięci Narodowej.
Katyń – sowiecka zbrodnia nieosądzona [SPOT - PL]
The Katyn Massacre – unpunished Soviet Crime [SPOT- ENG]
W materiale przypomniano o sowieckim mordzie dokonanym wiosną 1940 r. w Katyniu i innych miejscach na blisko 22 tysiącach obywateli polskich, w tym na oficerach Wojska Polskiego. Przez dziesięciolecia sowieccy sprawcy Zbrodni Katyńskiej zaprzeczali swojej odpowiedzialności za ten mord. Jednocześnie – razem z polskimi komunistami wznosili obiekty propagandowe ku czci Armii Czerwonej, która przyniosła Polsce i krajom Europy Wschodniej nowe zniewolenie.
Instytut Pamięci Narodowej oraz instytucje w innych krajach byłego bloku sowieckiego od lat usuwają te obiekty, które uwłaczają pamięci pomordowanych w Katyniu oraz 100 milionów ofiar światowego komunizmu.
Za prowadzony proces dekomunizacji przestrzeni publicznej Federacja Rosyjska wpisała, między innymi prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego oraz Premier Estonii Kaję Kallas na listę osób ściganych.
***
Polskę i Estonię w najnowszej historii łączą podobne doświadczenia. Niemiecko-sowiecki pakt o nieagresji, zwany paktem Ribbentrop-Mołotow, podpisany 23 sierpnia 1939 roku, w przededniu wybuchu II wojny światowej, odcisnął piętno na obu państwach. Na ponad pół wieku znalazły się w strefie pływów imperializmu sowieckiego. Integralną częścią paktu był tajny protokół, który rozgraniczał strefę wpływów niemieckich i sowieckich w Polsce, w państwach bałtyckich oraz w Rumunii. Na jego mocy część ziem polskich, a także Estonia, zostały włączone do ZSRS.
Polska i Estonia doświadczyły dwóch totalitaryzmów w czasie II wojny światowej, po zakończeniu wojny – sowietyzacji, eksterminacji i terroru ze strony NKWD. Oba narody doświadczyły również masowych deportacji w głąb ZSRS.
***
Mając na względzie wspólne z Estonią doświadczenia w problematyce dekomunizacji przestrzeni publicznej, Biuro Współpracy Międzynarodowej IPN przygotowało materiał filmowy zatytułowany „Decommunization of Public Space”.
Prezes Karol Nawrocki wskazuje na konieczność oczyszczenia przestrzeni publicznej z sowieckich obiektów propagandowych i innych reliktów obalonego ustroju nie tylko w Polsce, ale także we wszystkich krajach byłego bloku wschodniego, a także upamiętnienia prawdziwych bohaterów walki o wolność.
ZBRODNIA KATYŃSKA – materiały IPN
► Portal tematyczny – Katyń 1940
► Zbrodnia Katyńska (artykuły, audio/video, biogramy w portalu przystanekhistoria.pl)
► Infografiki historyczne. Zbrodnia katyńska
► Zbrodnia katyńska. Najważniejsze fakty
► Wirtualna paczka historyczna o Zbrodni Katyńskiej – materiały do pobrania
► Materiały IPN na temat zbrodni katyńskiej
► Publikacje IPN na temat zbrodni katyńskiej , w tym m.in.:
- Gdy nieme groby przemawiają... Spuścizna katyńska, red. naukowa Danuta Jastrzębska-Golonka, Ewa Kowalska, Warszawa 2023
- Gdy nieme groby przemawiają... Archiwum dr. Jana Zygmunta Robla, cz. 1, red. naukowa Danuta Jastrzębska-Golonka, Ewa Kowalska, oprac. dokumentów Ewa Dulna-Rak, Katarzyna Ziębik, Warszawa 2023
- Gdy nieme groby przemawiają… Archiwum dr. Jana Zygmunta Robla, cz. 2, red. naukowa Danuta Jastrzębska-Golonka, Ewa Kowalska, oprac. dokumentów Ewa Dulna-Rak, Katarzyna Ziębik, Warszawa 2023
- Gdy nieme groby przemawiają…Archiwum dr. Jana Zygmunta Robla, cz. 3, red. naukowa Danuta Jastrzębska-Golonka, Ewa Kowalska, oprac. dokumentów Ewa Dulna-Rak, Katarzyna Ziębik, Warszawa 2023
- Gdy nieme groby przemawiają… Archiwum dr. Jana Zygmunta Robla, cz. 4, red. naukowa Danuta Jastrzębska-Golonka, Ewa Kowalska, oprac. dokumentów Ewa Dulna-Rak, Katarzyna Ziębik, Warszawa 2023
- Promocja książki „Gdy nieme groby przemawiają... Spuścizna katyńska. Archiwum dr. Jana Zygmunta Robla”, 20 czerwca 2023
► Teka edukacyjna IPN „Zbrodnia Katyńska”
► Dolinka Katyńska, Powązki – Warszawa
► Wystawa elementarna „Pakt zbrodniarzy”
► Wystawa Zbrodnia Katyńska 1940. Zagłada polskich elit PL/EN/UA/ES/FR - do pobrania ► Wystawa „20–40–20”
► Informacje dotyczące śledztwa w sprawie Zbrodni Katyńskiej
DEKOMUNIZACJA PRZESTRZENI PUBLICZNEJ – działania IPN
- Oświadczenie Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej w sprawie dekomunizacji przestrzeni publicznej
- IPNtv: Oświadczenie Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej w sprawie dekomunizacji przestrzeni publicznej
- IPNtv: Decommunization of Public Space
- IPNtv: dekomunizacja – playlista
- Komunikat prasowy IPN – badanie opinii publicznej na temat demontażu komunistycznych obiektów propagandowych poświęconych Armii Czerwonej w Polsce – 49% respondentów pozytywnie odbiera proces dekomunizacji w Polsce a 43% uważa działania Instytutu Pamięci Narodowej w tym zakresie za właściwe. Od początku marca do połowy listopada 2022 r. na terenie Polski zdemontowano już 25 z 60 komunistycznych obiektów propagandowych. Działania Instytutu Pamięci Narodowej spotkały się z pozytywnym oddźwiękiem społecznym co potwierdza raport Kantar Public zrealizowany na zlecenie IPN.
- Pamiętamy o ofiarach sowieckiej deportacji – 25 marca 2024 r. w Warszawie, w 75. rocznicę operacji „Priboi” odbyła się uroczystość upamiętniająca ofiary sowieckiej zbrodni. W ramach deportacji, której celem było złamanie oporu mieszkańców sowieckich republik, dziesiątki tysięcy obywateli zesłano do obozów pracy na Syberii, gdzie wielu z nich zginęło.W upamiętnieniu, przy pomniku Poległym i Pomordowanym na Wschodzie uczestniczyli m.in. przedstawiciele władz państwowych Estonii: przewodniczący parlamentu Lauri Hussar, ambasador Republiki Estonii Miko Haljasi oraz zastępca prezesa IPN dr hab. Karol Nawrocki
Kontakt dla mediów:
Rzecznik Prasowy – Dyrektor Biura:
dr Rafał Leśkiewicz
tel. 602 322 362
rzecznik@ipn.gov.pl
WIDEO
- Relacja z uroczystości upamiętniających ofiary Zbrodni Katyńskiej z udziałem premier Estonii Kai Kallas oraz prezesa IPN dr Karola Nawrockiego – Warszawa, 11 kwietnia 2024