W odniesieniu do artykułów „IPN jak biuro podróży” z 27.11.2018 r. oraz „W IPN trwonią pieniądze na potęgę” z 28 .11.2018 r., zamieszczonych na łamach czasopisma „Fakt”, Instytut Pamięci Narodowej zwraca uwagę, iż podanie w nich informacji dotyczących wydatkowania środków finansowych bez podania ich celowości narusza wizerunek instytucji i pokazuje ją w zniekształconym świetle, również poprzez m.in. przekazywanie nieprawdziwych informacji.
W związku z tym informujemy, że:
Instytut Pamięci Narodowej realizuje zadania powierzone mu na mocy ustawy o IPN zarówno w kraju, jak i za granicą. Jednym z działań szczególnie istotnych jest współpraca z instytucjami państwowymi i organizacjami pozarządowymi na arenie międzynarodowej.
Zarówno Prezes Instytutu, jak i jego pracownicy realizują ustawowe zadania w ramach współpracy archiwalnej, edukacyjnej, naukowej, a także w zakresie upamiętniania walk i męczeństwa oraz poszukiwań i identyfikacji zgodnie z wyznaczonymi celami.
Pełna informacja na temat działalności IPN w poszczególnych latach jest dostępna na stronie ipn.gov.pl w zakładce „O IPN” https://ipn.gov.pl/pl/o-ipn/informacje-o-dzialalnos .
W sprawie zarzutów „Faktu”, dotyczących wyjazdów zagranicznych Prezesa, IPN informuje:
W 2017 r. Prezes IPN wraz z pracownikami odbył 10 służbowych delegacji zagranicznych (cel i miejsce podane w załączniku 1), a w 2018 – 11 (cel i miejsce w załączniku 2). Podczas wizyt realizowano ustawowe cele, m.in.:
- propagowanie polskiej historii najnowszej; wykłady, konferencje, prezentowanie wystaw i publikacji
- spotkanie ze środowiskami polonijnymi
- nawiązywanie i kontynuowanie współpracy w zakresie działalności archiwalnej, wydawniczej, naukowej i edukacyjnej
- uhonorowanie osób
- upamiętnianie miejsc
IPN na przestrzeni lat 2017–2018 otworzył w 9 miejscach za granicą Polskie Centra Edukacyjne pod nazwą „Przystanek Historia”, w których realizowane są opisane wcześniej zadania. Zagraniczne Przystanki Historia działają obecnie w następujących miejscach: Wilno, Grodno, Mińsk, Lwów, Żytomierz, Gnojnik na Zaolziu, Bruksela, Londyn, Nowy Jork, Chicago. (załącznik 3).
W sprawie zarzutów „Faktu”, dotyczących służbowych delegacji krajowych Prezesa, IPN informuje:
W 2017 r. Prezes IPN odbył 39 delegacji, w 2018 r. (do października) – 44 delegacje.
Delegacje związane były m.in. z wizytowaniem 11 oddziałów i 7 delegatur w całej Polsce, z uroczystościami rocznicowymi, wręczaniem Krzyży Wolności i Solidarności oraz nagród honorowych Świadek Historii.
W sprawie pozostałych zarzutów „Faktu” IPN informuje:
Zakup Karty PKP dla Prezesa – uzasadnienie
Prezes porusza się służbowym samochodem marki Volkswagen Passat. Ma złotą kartę PKP (jest to kolor karty – PKP nie ma kart „złotych”, jakie spotyka się w bankach) na okaziciela. Forma okaziciela związana jest z tym, iż mogą z niej korzystać także inni pracownicy. Prezes z karty PKP korzystał od stycznia do marca br. 31 razy (a nie jak podaje „Fakt” – „raptem 9 razy”)
Zakup imiennej Karty PKP IC dla Dyrektora Generalnego Magdaleny Głowy – uzasadnienie
Zgodnie z zarządzeniem Prezesa IPN nr 40/11 z dnia 12 października 2011 r. w sprawie korzystania ze służbowych samochodów IPN KŚZpNP, Dyrektorowi Generalnemu na podstawie §1 zarządzenia przysługuje samochód służbowy z kierowcą oraz zgodnie z § 2 przysługuje codzienny dojazd do pracy i powrót do miejsca, w którym stale przebywa w okresie pełnienia funkcji lub zajmowanego stanowiska. Taki przejazd zgodnie z zapisami w zarządzeniu traktuje się jako przejazd w celu służbowym.
W związku z tym, że miejscem zamieszkania obecnego Dyrektora Generalnego – pani Magdaleny Głowy są okolice Krakowa, Prezes IPN wyraził zgodę na dojazd z miejsca zamieszkania komunikacją publiczną PKP w celu zminimalizowania wydatków związanych z wynagrodzeniem dodatkowym za pracę kierowcy oraz kosztami eksploatacyjnymi samochodu (paliwo itp.), które są niewspółmierne do wydatku rocznego na kartę kolejową PKP.
Karta imienna PKP IC opłacona na rok z góry jest tańsza o ok 30% w stosunku do bieżącego zakupu biletów. (załącznik 4: zarządzenie Prezesa IPN z 12 października 2011 r.)
W sprawie informacji „Faktu”: „w lutym z kolei wiceprezes IPN wybrał się z kierowniczką ds. kontaktów międzynarodowych do Ottawy”, IPN informuje, iż instytucją zapraszającą był MSZ oraz Ambasador RP w Kanadzie. W delegacji uczestniczył także dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa.
Delegacja służbowa trwała od 14 do 17 lutego 2018 r. – Kanada (Ottawa i Toronto)
Cel wizyty w Ottawie:
- uczestnictwo w spotkaniach tematycznych z organizacjami zaangażowanymi w projekt budowy pomnika Ofiar Komunizmu w Ottawie; rozmowy z Ludwikiem Klimkowskim, przewodniczącym organizacji Tribute to Liberty, gromadzącej środki na budowę pomnika; Arifem Viranim, sekretarzem parlamentarnym Ministerstwa Dziedzictwa; Chaouki Dakdouki, dyrektorem ds. upamiętnień w Ministerstwie Dziedzictwa; Francine D. Lefebvre, kierowniczką działu Upamiętniania Zabytków w przestrzeni publicznej w ministerstwie; Patrickiem Brunette, odpowiedzialnym za sprawy międzynarodowe w ministerstwie; Markiem Kristmansonem, dyrektorem generalnym i Luckiem Groulx, doradcą ds. projektów w National Capital Commission.
- spotkanie reprezentantów IPN i Ambasadora RP z Polonią kanadyjską nt. budowy pomnika oraz nowelizacji ustawy penalizacyjnej IPN
- deklaracja możliwości współorganizacji konferencji międzynarodowych (IPN i Ambasada)
Toronto – instytucja zapraszającą był konsul generalny Krzysztof Grzelczyk
Cel wizyty w Toronto:
- wizyta w Niagara Historical Society and Museum, poświęconym Obozowi Kościuszki w Niagara-on-the-Lake, gdzie wyszkolono ponad 22 tysiące ochotników z Kanady i Stanów Zjednoczonych do Armii Polskiej we Francji podczas I wojny światowej
- oddanie hołdu żołnierzom pochowanym na wojskowym Cmentarzu Hallerczyków, jedynym takim na terenie Ameryki Północnej
- spotkanie z Polonią w siedzibie Związku Narodowego Polskiego, poprzedzone konferencją prasową nt. ewentualnego udziału IPN w ufundowaniu pomnika Ofiar Komunizmu, nowelizacji ustawy o IPN oraz współpracy Polonii z IPN, umożliwiającej skuteczne reagowanie na zniesławienia Polski, pojawiające się w zagranicznych mediach; przemówienie prezesa Jana Bastera, dotyczące projektu stworzenia upamiętnienia na ziemi kanadyjskiej oraz priorytetów działalności IPN
- złożenie kwiatów pod Pomnikiem Katyńskim, który został odsłonięty 14 września 1980 r. w Toronto
- oddanie czci ofiarom katastrofy smoleńskiej pod tablicą upamiętniającą, ufundowaną obok pomnika
Efekty wyjazdu do Kanady:
- Zawarcie umowy między IPN a MSZ na pokazanie wystawy IPN „Ojcowie Niepodległości”; wysłanie do Konsulatu Generalnego w Toronto wersji elektronicznej, instrukcji różnych możliwości rozstawienia, kosztorysów, ulotek w wersjach angielskiej i francuskiej (w efekcie wystawę pokazano w Mississaudze i w Roncesvalles dla 70 tys. odbiorców)
- Ponad 800 uczniów polskich szkół w Kanadzie obejrzało film Instytutu Pamięci Narodowej „Niezwyciężeni”. Do wspólnej akcji Konsulatu Generalnego RP w Toronto i Związku Nauczycielstwa Polskiego w Kanadzie, pod patronatem IPN, włączyły się szkoły z Toronto, Scarborough, Mississaugi, Oakville, Milton, Hamilton, Oshawy i Kitchener. Film został wyemitowany w ramach lekcji historii, akademii szkolnych, spotkań z weteranami. Dyrektorzy i nauczyciele szkół organizowali także wykłady towarzyszące projekcji, między innymi na temat Zbrodni Katyńskiej, Bitwy o Monte Cassino, Powstania Warszawskiego. Przedsięwzięcie było owocem ustaleń pomiędzy Krzysztofem Grzelczykiem – konsulem generalnym RP w Toronto a Janem Basterem – zastępcą prezesa IPN, podjętych podczas wizyty delegacji Instytutu w Kanadzie w lutym 2018 r. Wiązało się także z porozumieniem o współpracy, zawartym pomiędzy Instytutem Pamięci Narodowej a Ministerstwem Spraw Zagranicznych 26 czerwca 2017 roku
- Zobowiązanie się IPN do ufundowania tablicy upamiętniającej Obóz Kościuszki. Obecnie trwają prace nad projektem tablicy po stronie kanadyjskiej
- Propozycja współfinansowania przez IPN filmu „Memory is our Homeland” o polskich Sybirakach-Afrykańczykach.
W sprawie zarzutów „Faktu”, dotyczących „trwonienia pieniędzy na potęgę”, IPN przedstawia uzasadnienia celowości wydatków:
- 8 smartfonów iPhone 8 (64 GB) – cena podana przez „Fakt” 27 831 zł, potwierdzona przez IPN. Uzasadnienie IPN: ze względu na zachowanie pełnej kompatybilności przy przenoszeniu danych pomiędzy urządzeniami najważniejszej kadry kierowniczej IPN (kadra użytkuje już rozwiązania firmy Apple) konieczna była wymiana aparatów komórkowych na nowe z systemem iOS. Ponadto urządzenia te gwarantują wyższy poziom niezawodności i bezpieczeństwa danych, jak również wyższy komfort pracy
- lampa i wieża stereo do gabinetu dyrektor Biura Prezesa – cena podana przez „Fakt” 1 456 zł, potwierdzona przez IPN. Uzasadnienie IPN: zakup lampy jako elementu standardowego wyposażenia gabinetu. Wieża zakupiona do odtwarzania płyt CD w związku z wykonywaniem zadań z zakresu promocji
- studia menedżerskie dla dyrektor Biura Prezesa – cena podana przez „Fakt” 7500 zł, potwierdzona przez IPN. Uzasadnienie IPN: uczestnictwo w podyplomowych studiach menedżerskich podnosi kwalifikacje zawodowe i poszerza umiejętności dyrektora Biura Prezesa. Celem studiów jest przekazanie wiedzy i praktycznych umiejętności z zakresu zarządzania. Studia uczą analizy strategicznej oraz marketingowej, budowy planów kadrowych, finansowych, prowadzenia negocjacji
- cztery walizki dla prezesów i zastępców – cena podana przez „Fakt” 3500 zł, potwierdzona przez IPN. Uzasadnienie IPN: przewóz materiałów promocyjnych, książek, dokumentów i innych
- szkolenie „Skuteczne techniki w negocjacjach – obrona przed manipulacją” – cena podana przez „Fakt” 13520 zł, potwierdzona przez IPN. Uzasadnienie IPN: szkolenia dla dyrektora generalnego i 10 pracowników wydziału kadr: uczestnicy szkolenia to pracownicy biorący udział w spotkaniach negocjacyjnych. Szkolenie ma na celu nabycie umiejętności identyfikowania technik manipulacyjnych używanych przez osoby w różnych rozmowach urzędniczych. Istotnym elementem szkolenia jest nauczanie pracowników skutecznych instrumentów do obrony przed narzędziami wpływu, technikami manipulacji i perswazji oraz budowanie właściwych relacji w kontaktach zawodowych. Umiejętności zdobyte podczas szkolenia pozwalają na osiągnięcie wyznaczonych celów w realizacji zadań służbowych
- sprzęt foto aparat Canon – cena podana przez „Fakt” 29 34 zł (na stronie fakt.pl – 29 134 zł), IPN podaje cenę 12 998 zł (Canon EOS-5 D Mark IV body). Uzasadnienie IPN: zakup aparatu był konieczny z uwagi na realizację bieżących zadań Biura Prezesa. Fotorejestracja wydarzeń organizowanych przez biura merytoryczne w ramach działalności statutowej, z udziałem prezesa i wiceprezesów IPN, wymagają profesjonalnego sprzętu fotograficznego, by zamieszczane na www, fb i tt relacje miały charakter profesjonalny
- Cezary Gmyz – udział w dyskusji panelowej 12.04.2018 „Wokół lustracji w Polsce” 1500 zł. Uzasadnienie IPN: honorarium dla prowadzącego dyskusję
- dron z dwoma akumulatorami– cena podana przez „Fakt” 22850 zł, IPN podaje cenę 22 820 zł. Uzasadnienie IPN: celem nabycia urządzenia było wykonywanie dokumentacji fotograficznej i filmowej badanych obszarów oraz typowanie prawdopodobnych miejsc pochówku ofiar systemu totalitarnego. Urządzenie posiada system grzania zasilania, co daje możliwość pracy w niskich temperaturach i jest niezbędne do prac w różnych warunkach atmosferycznych o każdej porze roku. Autonomia lotu została przeprojektowana i zbudowana specjalnie pod kątem Inspire2, w oparciu o unikanie przeszkód w dwóch kierunkach i system sensorów, dzięki czemu sprzęt będzie mógł być wykorzystywany do fotografowania i filmowania terenów zalesionych. Inteligentne tryby lotu, w tym Spotlight Pro, pozwalają na wykonywanie złożonych ujęć nawet przez pojedynczego operatora. Ulepszony system transmisji jest w stanie transmitować obraz dwóch źródeł, przekazując jednocześnie video z kamery FPV i głównej kamery. System złożony z dwóch baterii pozwala na 27 minut lotu z kamerą X4S, jednak dokumentacja niejednokrotnie dużego obszaru badań wymagała zakupu zestawu wymiennego, w postaci dwóch dodatkowych akumulatorów. Zakup ten powoduje sprawne i szybsze wykonanie zadań
- zestaw profesjonalnych przyborów do rysowania dla artystów: markerów, kredek pędzli – cena podana przez „Fakt” 13 492 zł, potwierdzona przez IPN. Uzasadnienie IPN: przybory artystyczne zakupione na nagrody rzeczowe dla laureatów szóstej edycji konkursu „Epizody z najnowszej historii Polski w komiksie”, organizowanego przez IPN.
- zakup kompaktowego aparatu dla wiceprezesa Jana Bastera oraz żelazka i deski do prasowania dla sekretariatu Biura Prezesa, cena podana przez „Fakt”: 3 330 zł IPN podaje cenę – 3 351,50 zł. Uzasadnienie IPN: Aparat Sony Cyber Shot DSC-RX 100 marki II będzie służyć do przygotowania dokumentacji fotograficznej na stronę internetową IPN podczas podróży służbowych. Zakup żelazka i deski do prasowania do wyposażenia pokoi gościnnych
Omówione powyższe wydatki związane są z bieżącą działalnością i potrzebami IPN. Do kompetencji Prezesa należy dbałość o rozwój i doskonalenie zawodowe pracowników w celu jak najlepszej realizacji powierzonych im zadań. Ze szkoleń, kursów i studiów podyplomowych w IPN korzystają pracownicy w 11 oddziałach, 7 delegaturach i centrali Instytutu. Udzielane są także stypendia doktorskie.
Listy w obronie IPN po publikacji artykułów w „Fakcie” szkalujących IPN