Stanisław Marciniak ps. „Niewinny”, „Janusz” urodził się 1 sierpnia 1915 r. w miejscowości Dratów w powiecie lubartowskim. W latach 1937-1938 odbył służbę wojskową w 12. Pułku Ułanów Podolskich. W okresie niemieckiej okupacji był żołnierzem Batalionów Chłopskich na placówce w Abramowie. Od stycznia 1946 r. był członkiem oddziału Józefa Struga „Ordona”. Ujawnił się w 1947 r. przed Powiatowym Urzędem Bezpieczeństwa Publicznego w Chełmie, jednak pozostał dalej w konspiracji. Po śmierci „Ordona” i jego zastępcy Stanisława Falkiewicza pseud. „Ryś”, przejął w grudniu 1947 r. komendę nad oddziałem. Grupa przetrwała w terenie do maja 1948 r., kiedy uległa rozpadowi. Marciniak wyjechał wówczas na Ziemie Odzyskane, a następnie do Płocka. Poszukiwany przez UB, powrócił we wrześniu 1951 r. na Lubelszczyznę i dołączył do oddziału Edwarda Taraszkiewicza pseud. „Żelazny”. Został aresztowany 6 października 1951 r. w wyniku obławy zorganizowanej przez UB-KBW w kolonii Zbereże nad Bugiem i przewieziony do Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego we Włodawie. Stamtąd został przeniesiony do Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Lublinie, a następnie osadzony w więzieniu na Zamku w Lublinie. Przeszedł intensywne i ciężkie śledztwo. Wojskowy Sąd Rejonowy w Lublinie 14 sierpnia 1952 r. skazał Marciniaka na karę śmierci, którą wykonano 12 stycznia 1953 r. w więzieniu na Zamku w Lublinie. Szczątki Stanisława Marciniaka odkryto w listopadzie 2017 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na Cmentarzu Rzymskokatolickim przy ul. Unickiej w Lublinie.
***
Instytut Pamięci Narodowej prowadzi działania zmierzające do odnalezienia i identyfikacji ofiar reżimów totalitarnych oraz czystek etnicznych w ramach działalności Biura Poszukiwań i Identyfikacji . Łącznie zidentyfikowano ponad 260 osób. W wyniku działań IPN odnaleziono i podjęto szczątki ponad dwóch tysięcy osób. Zabezpieczono 3700 próbek materiału genetycznego ofiar i ich krewnych, które znajdują się obecnie w Bazie Materiału Genetycznego.
Celem sprawniejszej identyfikacji odnajdywanych szczątków Instytut Pamięci Narodowej od kilku lat korzysta z narzędzia udostępnionego przez Federalne Biuro Śledcze Stanów Zjednoczonych (FBI) – systemu CODIS.
Biuro Poszukiwań i Identyfikacji prowadzi działania poszukiwawcze na terenie całego kraju oraz poza jego granicami. Zespół specjalistów przebadał kilkaset miejsc w Polsce, prowadził także prace m.in. na Ukrainie, Białorusi, Łotwie, w Gruzji, na Litwie, w Szwajcarii oraz w Niemczech. W 2023 r. zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji przeprowadził prace w kilkudziesięciu lokalizacjach w Polsce. Był to m.in. Cmentarz Wojskowy na Powązkach, Cmentarz Osobowicki we Wrocławiu, teren jednostki wojskowej w Rembertowie, teren Górek Czechowskich w Lublinie. Przeprowadzono także kilka etapów prac poszukiwawczych w Mucznem w Bieszczadach, gdzie poszukiwano szczątków Polaków – ofiar zbrodni OUN/UPA z 1944 r. Należy także podkreślić rozpoczęcie prac poszukiwawczych na terenie cmentarza św. Wojciecha w Łodzi, gdzie odnaleziono dotychczas szczątki 4 ofiar niemieckiego obozu dla dzieci i młodzieży przy ul. Przemysłowej. Przeprowadzone zostały także prace poszukiwawcze poza granicami kraju, m.in. dwa etapy badań na terenie Kalwarii Wileńskiej w Wilnie, gdzie odnaleziono szczątki żołnierzy Armii Krajowej, poległych w Bitwie pod Krawczunami (operacja „Ostra Brama”).
Dotychczasowe konferencje identyfikacyjne:
► 2023 rok: Znamy nazwiska kolejnych 20 zidentyfikowanych ofiar totalitaryzmów – Warszawa, 1 grudnia 2023
Znamy nazwiska kolejnych 20 zidentyfikowanych ofiar totalitaryzmów – Warszawa, 8 marca 2023
► 2022 rok: Znamy nazwiska kolejnych 30 zidentyfikowanych ofiar totalitaryzmów – Warszawa, 22 lipca 2022
► 2021 rok: Uroczystość wręczenia not identyfikacyjnych – Warszawa, 12 sierpnia 2021
► 2019 rok: Ujawniono nazwiska szesnastu kolejnych zidentyfikowanych ofiar komunizmu – Warszawa, 3 grudnia 2019
► 2018 rok: Uroczystość wręczenia not identyfikacyjnych członkom rodzin ofiar totalitaryzmów – 1 lutego 2018
► 2017 rok: Wręczenie not identyfikacyjnych rodzinom ofiar totalitaryzmów – Warszawa, 21 kwietnia 2017
► 2015 rok: Uroczystość wręczenia not identyfikacyjnych rodzinom ofiar totalitaryzmów – Białystok, 24 września 2015
►2014 rok: Pierwsze wyniki identyfikacji ofiar terroru komunistycznego – Warszawa, 6 grudnia 2012
► 2013 rok: Kolejne wyniki identyfikacji ofiar terroru komunistycznego – Warszawa, 22 sierpnia 2013
► 2012 rok: Pierwsze wyniki identyfikacji ofiar terroru komunistycznego – Warszawa, 6 grudnia 2012
***
Więcej: TUTAJ
► Rozmowa z dr. hab. Krzysztofem Szwagrzykiem: Zawsze powracamy po swoich
► Debata „Wracamy po swoich. Poszukiwanie i identyfikacja Żołnierzy Wyklętych” w Rzeszowie
Kontakt dla mediów:
Rzecznik Prasowy – Dyrektor Biura:
dr Rafał Leśkiewicz
tel. 602 322 362
rzecznik@ipn.gov.pl
AUDIO:
Pliki do pobrania
- prof. Krzysztof Szwagrzyk – zastępca prezesa IPN, pełniący obowiązki dyrektora Biura Poszukiwań i Identyfikacji o państwowym pogrzebie szczątków Stanisława Marciniaka ps. „Niewinny”, „Janusz” (mp3, 2.44 MB) 19.03.2024 09:30
- prof. Krzysztof Szwagrzyk – zastępca prezesa IPN, pełniący obowiązki dyrektora Biura Poszukiwań i Identyfikacji o państwowym pogrzebie szczątków Stanisława Marciniaka ps. „Niewinny”, „Janusz” (wav, 17.87 MB) 19.03.2024 09:30