Wersja elektroniczna numeru w Bibliotece Cyfrowej IPN
Głównym tematem numeru jest Marzec '68. Temu tematowi poświęcona jest rozmowa oraz kilka artykułów ukazujących mniej znane zagadnienia związane z Marcem: zdecydowane stanowisko Episkopatu Polski, echa warszawskich wydarzeń w innych miastach i regionach, dokument komisji dyscyplinarnej dla studentów UW z 1965 r., a także zerwanie przez TW współpracy z bezpieką spowodowane antysemicką kampanią. Franciszek Dąbrowski przedstawił sylwetkę znanego propagandzisty z tamtych lat – Ryszarda Gontarza. Marcową problematykę uzupełniają wspomnieniowe refleksje Antoniego Zambrowskiego oraz artykuł Tadeusza Pawła Rutkowskiego o peerelowskich historykach doby gomułkowskiej.
W Biuletynie przypominamy także marzec 1953 roku – śmierć Stalina i związaną z nią propagandę, wymuszoną żałobę, „zobowiązania” do lepszej pracy, w tym specyficzne zobowiązanie podjęte „dla uczczenia nieśmiertelnej pamięci i dzieła Towarzysza Stalina” przez wyjątkowo podłego TW, który wcześniej przyczynił się do rozbicia antykomunistycznego podziemia.
Z historii naszych sąsiadów przedstawiamy komunistyczny zamach stanu w 1948 r. w Czechosłowacji.
Rolę IPN w wyjaśnianiu mrocznej historii peerelu i oczyszczaniu ludzi niesłusznie posądzanych o współpracę z bezpieką dobrze ilustruje tekst o rozwikłaniu zagadki TW „Leopold”.
Na uwagę zasługują też recenzje książki „Zrozumieć historię – kształtować przyszłość. Stosunki polsko-niemieckie w latach 1933–1949”.
Do „Biuletynu IPN” dołączyliśmy płytę DVD z filmem: „Bezpieka. Pretorianie komunizmu”.
Zachęcamy do lektury (stron 116, cena 7 zł).
Spis treści
ROZMOWY BIULETYNU
- Pytania, które należy postawić. O Marcu '68 z Andrzejem Chojnowskim i Pawłem Tomasikiem rozmawia Barbara Polak
KOMENTARZE HISTORYCZNE
- Jan Żaryn – Biskupi wobec „marcowej” młodzieży (pdf – 301 KB)
- Franciszek Dąbrowski – Ryszard Gontarz. Funkcjonariusz UB i SB, dziennikarz PRL (pdf – 316 KB)
- Bogusław Kleszczyński – Marzec 1968 w województwie rzeszowskim
- Arkadiusz Małyszka – Marzec '68 na poznańskiej prowincji
- Urszula Gierasimiuk – Marzec '68 w Białymstoku
- Andrzej Czyżewski – Proces „marcowych wichrzycieli” w Łodzi
- Paweł Knap – Anatomia żalu. Szczecin po śmierci Stalina
- Emilia Świętochowska-Bobowik – „Cień padł na ziemię…”
- Kamil Rutecki – „… żałobę noszą na rękawach…”
- Piotr Gontarczyk, Radosław Peterman – Zagadka TW „Leopold”
- Łukasz Kamiński – „Zwycięski luty”
DOKUMENTY
- Wojciech Frazik – Dla uczczenia nieśmiertelnej pamięci…
- Franciszek Dąbrowski – Przed Marcem
- Franciszek Dąbrowski – Nieoczekiwany koniec współpracy
WSPOMNIENIA
- Antoni Zambrowski – Rozważania o czterdziestoleciu Marca '68
ABC KOMUNIZMU W POLSCE
- Tadeusz Paweł Rutkowski – Władze PRL i historycy. Okres gomułkowski (1956–1970)
KSIĄŻKI
RECENZJE
WYDARZENIA