-
Okładka
SPIS TREŚCI
I. ARCHIWUM
- Agnieszka Chrzanowska
Rola Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w opracowaniu zbiorów Studium Polski Podziemnej w Londynie w latach 2013–2015 - Ryszard Ryszewski
Obieg dokumentacji związanej z przygotowywaniem postępowań lustracyjnych na przykładzie Oddziałowego Biura Lustracyjnego IPN w Poznaniu
II. ZASÓB ARCHIWALNY
- Anna Marcinkiewicz-Kaczmarczyk
Archiwalia wytworzone przez Ligę Kobiet Polskich działającą w warszawskich organach UB, SB i MO przechowywane w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie - Stefan Białek
Wincenty Brocki. Kasiarz, szopenfeldziarz i mentor „Szpicbródki” w świetle przedwojennego dossier - Mirosław Lewandowski
Akta tajnych współpracowników kategorii B-10
III. ARCHIWA NA ŚWIECIE
- Jitka Bilková
Filmy instruktażowe i promocyjne Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Republiki Czechosłowacji w zbiorach Archiwum Służb Specjalnych - Jens Niederhut
Audiowizualne dziedzictwo Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego NRD – gromadzenie, zabezpieczanie, zawartość - Slavomir Zrebný
Zbiory audiowizualne komunistycznych tajnych służb w Słowackim Instytucie Pamięci Narodu
IV. HISTORIA I USTRÓJ
- Wiktoria Okipniuk
Konsulat Generalny II Rzeczpospolitej w Kijowie. Tragiczny epilog jesieni 1939 r. - Witold Wasilewski
Porucznik WP Czesław Pawłowski, lekarz weterynarii – ocalony jeniec ze Starobielska - Bartłomiej Kluska
„Nie ma silnych, by to zlikwidować”. Służba Bezpieczeństwa wobec wideorewolucji
V. DOKUMENTY
- Ryszard Oleszkowicz
Kontrwywiad wojskowy II Rzeczpospolitej w walce z agitacją komunistyczną w oddziałach wojskowych (Instrukcja pracy operacyjnej z listopada 1931 r. w sprawie zwalczania akcji wywrotowej w wojsku na obszarze Dowództwa Okręgu Korpusu nr I w Warszawie) - Marzena Autuchiewicz
Rozpracowanie i likwidacja oddziału Stanisława Orłowskiego „Pioruna” w świetle wybranych dokumentów - Łukasz Grabowski
Zasady współpracy Wojsk Ochrony Pogranicza i Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego w latach 1954–1956 w ujęciu oficera Zarządu II Zwiadowczego WOP ppłk. Hipolita Sławińskiego
VI. ARTYKUŁY RECENZYJNE I RECENZJE
- Krok ku wolności. Wybory czerwcowe 1989 i ich konsekwencje, red. Konrad Białecki, Stanisław Jankowiak, Rafał Reczek, Poznań 2015, ss. 356 (Sebastian Pilarski)
VII. KRONIKA
- Sympozjum naukowe „Standaryzacja archiwalnego opisu informacyjnego”. Olsztyn, 22–23 października 2015 r. (Michał Kopczyński)
- Konferencja naukowa „Calisiana rozproszone w archiwach polskich (1945–1989)”. Kalisz, 13 listopada 2015 r. (Bartosz Bijak)
- VI Wiosenne Spotkania Archiwalne „Zarządzanie dokumentacją w badaniach naukowych, dydaktyce i praktyce”. Toruń, 21–22 kwietnia 2016 r. (Krzysztof Kolasa)
WYKAZ SKRÓTÓW ARCHIWALNYCH
INFORMACJA O AUTORACH
***
W artykule przedstawiono wkład Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w opracowanie zespołu archiwalnego SK-Skrzynie ze zbiorów Studium Polski Podziemnej w Londynie w latach 2013‒2015. Ogólnie omówiono metodę opracowania materiałów archiwalnych oraz zawartość zespołu, na który składają się głównie akta Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie, akta podległych mu baz i placówek wojskowej łączności zagranicznej ZWZ-AK oraz akta finansowe. Opisano również proces digitalizacji zespołu oraz sposób udostępniania treści zeskanowanych dokumentów.
Rola Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w opracowaniu zbiorów Studium Polski Podziemnej w Londynie w latach 2013–2015 (s. 9-16)
Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD (Stasi) pozostawiło po sobie ogromny zasób archiwalny. Choć materiały aktowe stanowią jego trzon, to razem z nimi przechowywane są w obecnym archiwum Pełnomocnika Federalnego do spraw Materiałów Państwowej Służby Bezpieczeństwa NRD (BStU) miliony zdjęć, tysiące filmów i nagrań dźwiękowych. Znaczenie tych zbiorów audiowizualnych zachowanych po działalności Stasi jest oczywiste dla naukowców zajmujących się historią NRD. Fotografie, filmy i materiały dźwiękowe mogą być istotnym źródłem do badań dyktatury Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec (SED), działalności opozycji demokratycznej i aktywności operacyjnej wschodnioniemieckiej „bezpieki”.
Audiowizualne dziedzictwo Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego NRD – gromadzenie, zabezpieczanie, zawartość (s. 127-140)
W artykule omówiono warunki, w jakich funkcjonował Konsulat Generalny RP w Kijowie w przededniu i na początku II wojny światowej, oraz okoliczności zaginięcia konsula generalnego i jego dwóch współpracowników. Tekst opracowano z wykorzystaniem nieznanych dokumentów archiwalnych zachowanych po sowieckich służbach specjalnych. Świadczą one o tym, że ostatni konsul generalny w Kijowie – Jerzy Matusiński oraz dwaj jego podwładni – Andrzej Orszyński i Józef Łyczek zostali aresztowani w nocy z 30 września na 1 października 1939 r. przez funkcjonariuszy NKWD USRS. Polecenie w tej sprawie wydali m.in. I sekretarz KC WKP(b) USRS – Nikita Chruszczow i ludowy komisarz spraw wewnętrznych ZSRS – Ławrientij Beria. Aresztowanych przewieziono do siedziby NKWD w Moskwie i oskarżono o prowadzenie działalności szpiegowskiej przeciwko Związkowi Sowieckiemu.
Konsulat Generalny II Rzeczypospolitej w Kijowie. Tragiczny epilog jesieni 1939 r. (s. 151-164)