>

30. Poleska DP AK     Wczesną wiosną 1944 r., po fali wielkich aresztowań w siatce AK na Polesiu, zapadła decyzja o równoległym odbudowywaniu struktur konspiracyjnych i odtwarzaniu 30. Poleskiej Dywizji Piechoty AK. Na stanowisko dowódcy wyznaczono cichociemnego, mjr Henryka Krajewskiego „Trzaska”. Zdecydował on o formowaniu w rejonie Prużan 84. pp w oparciu o byłych żołnierzy „Wachlarza”, 82. pp w Puszczy Białowieskiej w oparciu o wywodzących się z Konfederacji Narodu żołnierzy Uderzeniowego Batalionu Kadrowego dowodzonego przez Czesława Grądzkiego „Krzemień” i 83. pp w rejonie Pińska i Kobrynia poprzez rozbudowę działającego na tym terenie oddziału „Watra I”.                 30. PDP Armii Krajowej wyruszyła z rejonu koncentracji w lasach nurzeckich. Po drodze stoczyła szereg walk z wycofującymi się Niemcami. Stale współpracowała z sowieckimi partyzantami operującymi na trasie jej marszu, a także z regularnymi oddziałami Armii Czerwonej. Przez cały czas podkreślano jednak, że jest to tylko współpraca operacyjna, a jedyną legalną władzą zwierzchnią nad jej żołnierzami jest rząd polski w Londynie. Przez cały lipiec i pierwsze dwa tygodnie sierpnia Sowieci tolerowali ten stan rzeczy. 19 i 20 sierpnia w rejonie Otwocka i Siwianki dywizję podstępnie rozbrojono (obiecując wymianę poniemieckiego i starego uzbrojenia na jednolite, sowieckie), oficerów aresztowano, a szeregowych wywieziono do obozu na Majdanku, gdzie mieścił się pułk rezerwowy Armii Berlinga.