Nawigacja

Zbrodnia Katyńska

81. rocznica Zbrodni Katyńskiej. IPN oddaje hołd ofiarom sowieckiego mordu

13 kwietnia obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Ludobójstwo, dokonane przez funkcjonariuszy NKWD na blisko 22 tys. obywatelach II Rzeczypospolitej, do dziś pozostaje niezabliźnioną raną. Wśród nich było 14,5 tys. jeńców wojennych – oficerów i policjantów – z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz 7,3 tys. więźniów aresztowanych na terenach okupowanych przez ZSRS.

Decyzja Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 r. o likwidacji polskich jeńców wojennych bez wzywania aresztowanych, bez przedstawiania im zarzutów, decyzji o zakończeniu śledztwa ani aktu oskarżenia, do dziś budzi przerażenie. Już 3 kwietnia 1940 roku rozpoczęła się likwidacja obozu w Kozielsku. Wszystkich zgromadzonych w nim jeńców zabito w katyńskim lesie. Przez kolejne sześć tygodni kolejni polscy oficerowie byli wywożeni  z obozów i rozstrzeliwani: żołnierze ze Starobielska – w Charkowie, a policjanci z Ostaszkowa – w Kalininie. Kolejnych mordów NKWD dokonało w Chersoniu, Charkowie, Kijowie i Mińsku.

Dziś Katyń jest nie tylko miejscem straszliwej zbrodni, ale również symbolem pamięci o wymordowanej polskiej inteligencji oraz nieustępliwego dążenia do prawdy. Po latach kłamliwej propagandy przywracamy szacunek ofiarom.

W 81. rocznicę Zbrodni Katyńskiej IPN podjął szereg działań upamiętniających tych, którzy byli do końca wierni Polsce.

CENTRALA IPN

ODDZIAŁ IPN W BIAŁYMSTOKU

DELEGATURA IPN W OLSZTYNIE

  • 12-16 kwietnia, godz. 9.15 – emisja kolejnych odcinków audycji z cyklu „Leksykon Historyczny IPN” w Polskim Radio Olsztyn – o księżach poległych w Katyniu. Autorem audycji jest Krzysztof Kierski
  • 13 kwietnia – konkurs na temat Zbrodni Katyńskiej przeprowadzony w mediach społecznościowych Delegatury IPN w Olsztynie
  • 13 kwietnia, Olsztyn złożenie kwiatów na pl. Ofiar Katynia w Olsztynie

ODDZIAŁ IPN W GDAŃSKU

DELEGATURA IPN W BYDGOSZCZY

ODDZIAŁ IPN W KATOWICACH

  • 13 kwietnia, Katowice, godz. 10.00 ­złożenie kwiatów pod pomnikiem Ofiar Katynia w Katowicach. W uroczystości weżmie udział dyrektor Oddziału IPN w Katowicach, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa oraz Ewa Bojanowska-Burak, prezes Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Katowicach 
  • 26 kwietnia, godz. 16.30-18.00 – szkolenie dla nauczycieli pt.: Zbrodnia katyńska na platformie ZOOM. W ramach szkolenia prelekcje:  Angelika Blinda: Czym jest propaganda? Rozważania teoretyczne; Ryszard Mozgol: Modus operandi zbrodni katyńskiej; Adrian Rams: Elementy składowe nazistowskiej i komunistycznej propagandy katyńskiej w latach II owjny światowej; Angelika Blinda: Warsztat edukacyjny „Śledztwo katyńskie”. Szkolenie zorganizowane we współpracy z WOM Rybnik i WOM Bielsko-Biała
  • Kwiecień – film dokumentalny „Katyń. Dół nr 8”. Dokument zrealizowany jesienią 2009 r. na Białorusi i w Rosji oraz wiosną 2010 r. w Polsce, na zlecenie Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach. Film dostępny jest na stronie interentowej Oddziału IPN w Katowicach oraz na IPNtv
  • Kwiecień – artykuły dr Dominika Abłamowicza Kilka katyńskich reminiscencji (w tym problem tzw. dołu śmierci nr 8) Rafała Michalskiego Ostatni ślad. Karty pocztowe jako świadectwo wojennych losów Polaków

ODDZIAŁ IPN W KRAKOWIE

DELEGATURA IPN W KIELCACH

ODDZIAŁ IPN W LUBLINIE

DELEGATURA IPN W RADOMIU

ODDZIAŁ IPN W ŁODZI

ODDZIAŁ IPN W POZNANIU

ODDZIAŁ IPN W RZESZOWIE

  • 14 kwietnia, Ropczyce – Powiatowe Centrum Edukacji Kulturalnej w Ropczycach – prelekcja dr. Jacka Magdonia (OBEM Rzeszów) poświęcona postaci kpt. Franciszka Kolbusza – oficera Legionów Polskch, Polskiej Organizacji Wojskowej oraz Wojska Polskiego, bohatera walk o niepodległość, parlamentarzysty II RP, ostatniego prezydenta Brześcia nad Bugiem, zamordowanego przez NKWD wiosną 1940 r. (białoruska lista katyńska). Prelekcja zostanie nagrana i udostępniona na stronie internetowej PCEK i IPN Oddział w Rzeszowie.

Wydarzenie połączone z otwarciem wystawy poświęconej ofiarom Zbrodni Katyńskiej z terenu powiatu ropczycko-sędziszowskiego pt. Cena Niepodległości. Ofiary Zbrodni Katyńskiej

W związku z obostrzeniami sanitarnymi związanymi z pandemią Covid-19 wydarzenie odbędzie się bez udziału publiczności.

  • 13 kwietnia, godz. 15.30 seminarium dla nauczycieli „Zbrodnia Katyńska” w formacie online. Prowadzenie: Katarzyna Kyc (OBEN Rzeszów)
  • Kwiecień – nagranie dr Piotra Szopy (naczelnika OBUWiM IPN w Rzeszowie) poświęcone tablicom katyńskim odsłoniętym w Kalwarii Pacławskiej, Mielcu, Kidałowicach, Kożuchowie oraz wydawnictwom IPN na temat Zbrodni Katyńskiej
  • Kwiecień, Rzeszów – prezentacja wystawy plenerowej Zbrodnia katyńska
  • Kwiecień, Łupków – Zakład Karny w Łupkowie – prezentacja wystawy Katyń. Zbrodnia, która miała być zapomniana

ODDZIAŁ IPN W SZCZECINIE

  • od 6 kwietniaprezentacja etiud filmowych „Świat zgładzony w Katyniu”, prezentujących 13 sylwetek ofiar jednej z najtragiczniejszych zbrodni II wojny światowej. Nazwa cyklu koresponduje z wystawą plenerową stworzoną przez szczeciński oddział IPN
  • 13 kwietnia, Szczecin ­– złożenie kwiatów i zapalenie zniczy pod pomnikiem „Krzyż Katyński” (Cmentarz Centralny w Szczecinie), oraz na grobie zmarłej w 2020 r. dr n. med. Ewy Gruner-Żarnoch, wieloletniej prezes Stowarzyszenia Katyń w Szczecinie, uczestniczącej w pracach ekshumacyjnych w Charkowie, która przez całe swoje życie walczyła o prawdę o Zbrodni Katyńskiej i pamięć o jej ofiarach. Jej grób jest równocześnie symbolicznym grobem jej ojca dr. Juliana Grunera – lekarza pediatry, jednek z ofiar Zbrodni Katyńskiej. Uroczystość miała oprawą wojskową. Organizatorem oficjalnych, miejskich uroczystości jest Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Szczecinie we współpracy ze Stowarzyszeniem Katyń w Szczecinie oraz 12 Szczecińską Dywizją Zmechanizowaną
  • 13 kwietnia – premiera broszury popularnonaukowej poświęconej aspirantowi Alozjemu Banachowi, jednaj z ofiar Zbrodni Katyńskiej i patronowi Komendy Wojewódzkiej Policji w Gorzowie Wielkopolskim. Premiera cyfrowej wersji broszury na stronie internetowej Oddziału IPN w Szczecinie oraz na portalu przystanekhistoria.pl 
  • 17 kwietnia, godz. 10.00 – „Jak można uczyć o zbrodniach NKWD?” – szkolenie on-line dla nauczycieli [Limit miejsc został wyczerpany]
  • Kwiecień, Szczecin – w ramach akcji „Katyń... ocalić od zapomnienia” planowane jest posadzenie trzech dębów pamięci oraz odsłonięcie tablic pamiątkowych poświęconych funkcjonariuszom Policji Państwowej, ofiarom Zbrodni Katyńskiej

ODDZIAŁ IPN W WARSZAWIE

ODDZIAŁ IPN WE WROCŁAWIU

  • 1–23 kwietnia, Wrocław – prezentacja wystawy „Zbrodnia Katyńska” przed Komendą Wojewódzką Policji we Wrocławiu
  • 11 kwietnia, Wrocław-Księże Małe, godz. 12:00 – prelekcja pt. „W 81 rocznicę zbrodni katyńskiej” w kościele pw. Matki Boskiej Wspomożycielki Wiernych (ul. Świątnicka 32)
  • 13 kwietnia, Wrocław – Areszt Śledczy we Wrocławiu, ul. Świebodzka ­– referat dr. Stanisława A. Bogaczewicza Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. „Przebaczyć, nie znaczy zapomnieć.” Ks. Stanisław Peszkowski. Referat nagrany w pliku audio i wyemitowany za pośrednictwem miejscowego radiowęzła oraz emisja nagrania Mord katyński. Dokumenty zbrodni – odczytane przez Olgierda Łukaszewicza (dokumenty) i Jacka Rozenka (komentarze). Fragmenty dokumentów w wersji pochodzącej z publikacji Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych
  • 13 kwietnia, Wrocławuroczystości przed pomnikiem Ofiar Zbrodni Katyńskiej
  • 19 kwietnia 2021, Wrocław – uroczystości rocznicowe na Dworcu Głównym PKP we Wrocławiuw 102. rocznicę powołania Flotylli Pińskiej oraz wykład pt. „Marynarze Flotylli Pińskiej – ofiary zbrodni katyńskiej”
  • 19-20 kwietnia, Brzeg Dolny – Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy w Brzegu Dolnym – Projekt Doły Śmierci – Zbrodnia Katyńska, w skład którego wchodzą: projekcja filmu „Katyń – ostatni świadek” oraz prelekcja na temat Zbrodni Katyńskiej dla podopiecznych ośrodka 
  • 30 kwietnia, Wrocław – Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu – projekcja filmu „Katyń – ostatni świadek” połączona z prelekcją dla podoficerów WP
  • Kwiecień – prezentacja na stronie Oddziału IPN we Wrocławiu listów z obozu jenieckiego w Kozielsku, przekazanych w ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci
  • Kwiecień – prezentacja na Facebooku ikonografik poświęconych Zbrodni Katyńskiej, które powstały w Oddziale IPN we Wrocławiu

DELEGATURA IPN W OPOLU

  • 25 kwietnia, Opole – odsłonięcie pomnika Ofiar Zbrodni Katyńskiej w Opolu, przy ul. Hallera 2. Inicjatywa Opolskiej Rodziny Katyńskiej współfinansowana przez Oddział IPN we Wrocławiu
do góry