Nawigacja

Komitet OPWiM przy Oddziale IPN w Katowicach

XI posiedzenie Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Katowicach - 19 grudnia 2019

Spotkanie otworzył Pan Robert Ciupa- wiceprzewodniczący Komitetu OPWiM w Katowicach. Następnie głos zabrał Jan Kwaśniewicz, który przedstawił relację z działalności Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach w II półroczu 2019 r.  Oprócz omówienia bieżącej działalności omówił on przebieg  akcji „Powstańcy to wiara, nadzieja i cud” – ocalmy groby Powstańców Śląskich od zapomnienia!

Kolejnym punktem obrad był wykład Pani Ewy Bojanowskiej-Burak – Prezes Stowarzyszenia Rodziny Katyńskiej. Był on poświęcony jubileuszowi  30-lecia działalności Rodziny Katyńskiej w Katowicach. Swoje wystąpienie zainaugurowała słowami śp. Andrzeja Przewoźnika Sekretarza Generalnego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa: Katyń to zbrodnia, która zabrała Polakom całą mundurową elitę. Jej przemówienie traktujące o Katyniu jako symbolu tragicznej śmierci 22 tyś oficerów wojska polskiego, oficerów rezerwy reprezentujących wszystkie zawody: prawników, nauczycieli i profesorów wyższych uczelni, lekarzy, inżynierów, ziemian, leśników. Policjantów  Policji Państwowej i Policji Śląskiej, Służb więziennych, celnych, korpusu ochrony pogranicza, internowanych w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie ale także więzionych w  więzieniach miast kresów wschodnich, zgładzonych i pochowanych w masowych mogiłach w Katyniu, Charkowie, Miednoje, Bykowni, Kuropatach i wielu miejscach do tej pory nie ujawnionych było bardzo poruszające. Szczególnie silne wrażenie na słuchaczach sprawiły słowa:  

Katyń to przede wszystkim wielki wstyd:

  • że taki mord był możliwy w 20. wieku w Europie w której obowiązywały konwencje międzynarodowe o statusie jeńców wojennych - haska z 1907 r. oraz genewska
    z 1924 r.;
  • że ten mord miał zostać nieujawniony i bezkarny, a tylko zrządzeniem losu czy Bożej Opatrzności został odkryty i ujawniony;
  • przez następne wiele lat i dziesięcioleci był ukrywany i zakłamywany, a członkowie rodzin ofiar Zbrodni Katyńskiej byli prześladowani, a nawet ginęli w niewyjaśnionych okolicznościach ludzie, którzy do tej prawdy docierali;
  • że ujawnienie prawdy o tej zbrodni blokowane było nie tylko przez władze sowieckie ale także brytyjskie i amerykańskie.  

Zamordowanych było 22 tys., ale oni mieli rodziny żony, dzieci, rodziców, rodzeństwo, przyjaciół. Rodziny czekały na jakiś znak życia , niektóre  wiedziały gdzie są bo były listy z Kozielska, Starobielska i Ostaszkowa.  Niektóre wiedziały że zostali zamordowani od kwietnia 1943 r. W grudniu 2019 obchodzone jest  30-lecie działalności Stowarzyszenia.

Rodzina Katyńska powstała w dniu 7 grudnia 1989 roku na zebraniem założycielskim w sali Klubu Inteligencji Katolickiej przy Kościele św. św. Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach.

W styczniu 1990 roku Sąd Wojewódzki w Katowicach wydał postanowienie o rejestracji Stowarzyszenia. W statucie Federacji i Stowarzyszeń określone są cele:

  • utrwalanie w pamięci społeczeństwa prawdy o losach obywateli polskich przetrzymywanych w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz
    w nieznanych miejscach Ukrainy i Białorusi, zamordowanych w Katyniu, Charkowie
    i Miednoje, Bykowni i Kuropatach;
  • upamiętnianie miejsc męczeństwa i kaźni.

W całym kraju powstało 29 Rodzin zrzeszonych w Federacji Rodzin Katyńskich.

Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej obchodzony jest  13 kwietnia, decyzją Sejmu RP 14 listopada 2007 roku, w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 r. informacji o odkryciu w ZSRR masowych grobów oficerów Wojska Polskiego.  Rosja  przyznała się oficjalnie do popełnienia zbrodni dopiero po 50. latach od dokonania mordu tj. 13 kwietnia 1990 r. – kiedy Michaił Gorbaczow przekazał Wojciechowi Jaruzelskiemu listy wywozowe NKWD z obozów w Kozielsku i Ostaszkowie oraz spis jeńców obozu w Starobielsku. 

W latach 1993-1997 Stowarzyszenie Rodzina Katyńska w Katowicach liczyło 613 osób w tym 98 wdów. Obecnie jest zapisanych 368 osób, ale składki opłaca regularnie 101 osób.

Stowarzyszenie posiada sztandar poświęcony pomordowanym przez NKWD w 1940 roku Żołnierzom i Policjantom polskim. Ufundowany został przez Katowickie Centrum Biznesu w 1996 r. Ważnym efektem działalności było utworzenie w Kościele Garnizonowym w Katowicach w bocznym ołtarzu kaplicy Matki Boskiej Katyńskiej tabliczek epitafijnych ofiar Zbrodni Katyńskich. W 2001 r został odsłonięty i poświęcony Pomnik Ofiar Katynia w Katowicach na Placu Andrzeja,  naprzeciw Kościoła Garnizonowego. W 1996 r., w czasie Ogólnopolskiej Pielgrzymki Rodzin Katyńskich do Ojca Świętego, Jan Paweł II poświęcił i pobłogosławił Kamień Węgielny pod jego budowę. Pomnik zbudowano dzięki działaniom Zarządu i członków Stowarzyszenia. Fundusze były zbierane na kwestach przed kościołami, z rozprowadzania cegiełek, oraz pomocy materialnej Zarządu Miasta Katowice. W  1993 roku z inicjatywy Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. na dziedzińcu Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach usytuowano Grób Policjanta Polskiego. W pokryciu kosztów budowy Grobu Polskiego Policjanta partycypowała również Federacja Rodzin Katyńskich. Członkowie Rodziny Katyńskiej w Katowicach kupowali cegiełki na budowę grobu. W wielu miastach naszego regionu, powstały pomniki, obeliski, tablice,  ufundowane przez rodziny zamordowanych, społeczeństwo i władze lokalne.

 

Na zakończenie posiedzenia Komitetu podzielono się opłatkiem z okazji Świąt Bożego Narodzenia.

do góry