Nawigacja

Bieżąca działalność Biura

Uroczyste odsłonięcie pomnika ppłk. Józefa Skrzydlewskiego – Grodzisk Wielkopolski, 10 października 2019

  • Uroczystość odsłonięcia popiersia ppłk. Józefa Skrzydlewskiego
    Uroczystość odsłonięcia popiersia ppłk. Józefa Skrzydlewskiego
  • Uroczystość odsłonięcia popiersia ppłk. Józefa Skrzydlewskiego
    Uroczystość odsłonięcia popiersia ppłk. Józefa Skrzydlewskiego
  • Rond imienia Józefa Skrzydlewskiego w Grodzisku Wielkopolskim
    Rond imienia Józefa Skrzydlewskiego w Grodzisku Wielkopolskim
  • Uroczystość odsłonięcia popiersia ppłk. Józefa Skrzydlewskiego: Piotr Hojan, Burmistrz Grodziska Wlkp.
    Uroczystość odsłonięcia popiersia ppłk. Józefa Skrzydlewskiego: Piotr Hojan, Burmistrz Grodziska Wlkp.
  • Uroczystość odsłonięcia popiersia ppłk. Józefa Skrzydlewskiego: Rafał Reczek, dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu
    Uroczystość odsłonięcia popiersia ppłk. Józefa Skrzydlewskiego: Rafał Reczek, dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu
  • Uroczystość odsłonięcia popiersia ppłk. Józefa Skrzydlewskiego
    Uroczystość odsłonięcia popiersia ppłk. Józefa Skrzydlewskiego
  • Popiersie ppłk. Józefa Skrzydlewskiego
    Popiersie ppłk. Józefa Skrzydlewskiego
  • Przemarsz na cmentarz pod Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich
    Przemarsz na cmentarz pod Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich
  • Przemarsz na cmentarz pod Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich
    Przemarsz na cmentarz pod Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich
  • Przemarsz na cmentarz pod Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich
    Przemarsz na cmentarz pod Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich
  • Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
    Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
  • Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
    Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
  • Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
    Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
  • Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
    Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
  • Wnuk Jacek Skrzydlewski symbolicznie dekoruje mogiłę przyznanym pośmiertnie w tym roku Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski
    Wnuk Jacek Skrzydlewski symbolicznie dekoruje mogiłę przyznanym pośmiertnie w tym roku Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski
  • Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
    Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
  • Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
    Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
  • Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
    Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
  • Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
    Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
  • Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
    Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
  • Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
    Pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
  • Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
    Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
  • Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
    Pomnik i Grobowiec Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym w Grodzisku Wielkopolskim
  • Akademia okolicznościowa w Szkole Podstawowej nr 2 im. Powstańców Wielkopolskich
    Akademia okolicznościowa w Szkole Podstawowej nr 2 im. Powstańców Wielkopolskich
  • Akademia okolicznościowa w Szkole Podstawowej nr 2 im. Powstańców Wielkopolskich
    Akademia okolicznościowa w Szkole Podstawowej nr 2 im. Powstańców Wielkopolskich
  • Akademia okolicznościowa w Szkole Podstawowej nr 2 im. Powstańców Wielkopolskich
    Akademia okolicznościowa w Szkole Podstawowej nr 2 im. Powstańców Wielkopolskich
  • Patent oficerski ppłk. Józefa Skrzydlewskiego uratowany z Powstania Warszawskiego
    Patent oficerski ppłk. Józefa Skrzydlewskiego uratowany z Powstania Warszawskiego
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski przyznany pośmiertnie Józefowi Skrzydlewskiemu
    Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski przyznany pośmiertnie Józefowi Skrzydlewskiemu

Instytut Pamięci Narodowej wspólnie z Urzędem Miejskim w Grodzisku Wielkopolskim upamiętnili Bohatera Niepodległej ppłk. Józefa Skrzydlewskiego – w okresie Powstania Wielkopolskiego organiza­tora kompanii powstańczych w Grodzisku Wielkopolskim.

W czwartek 10 października 2019 r. nastąpiło uroczyste odsłonięcie współfinansowanego przez IPN popiersia ppłk. Skrzydlewskiego przy rondzie Jego imienia w Grodzisku Wielkopolskim. Następnie zgromadzeni złożyli kwiaty i zapalili znicze pod Pomnikiem i Grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym, gdzie wśród towarzyszy broni pochowany jest Józef Skrzydlewski. Wnuk podpułkownika – Jacek Skrzydlewski symbolicznie udekorował mogiłę Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski przyznanym pośmiertnie w tym roku Józefowi Skrzydlewskiemu. Po mszy świętej w Klasztorze miała miejsce akademia w Szkole Podstawowej nr 2 im. Powstańców Wielkopolskich, w której uczestniczyła licznie zgromadzona rodzina. Po części artystycznej głos zabrali Wojciech i Jacek Skrzydlewscy, którzy zaprezentowali pamiątkę rodzinną: patent oficerski Józefa Skrzydlewskiego uratowany z Powstania Warszawskiego. Wykład okolicznościowy wygłosił dr Zdzisław Kościański – autor wydanej przez IPN broszury z serii „Bohaterowie Niepodległej” przybliżającej sylwetkę tego wybitnego syna ziemi grodziskiej.

Wydarzenie odbyło się w rocznicę pochówku ppłk. Skrzydlewskiego w rodzinnym mieście: uroczystości pogrzebowe zmarłego w Warszawie w więzieniu przy ul. Rakowieckiej i pierwotnie pochowanego na Cmentarzu Powązkowskim podpułkownika trwały od 10 do 13 października 1957 r. Zdjęcia archiwalne z pogrzebu w Grodzisku Wielkopolskim prezentuje Towarzystwo Miłośników Ziemi Grodziskiej.

Ppłk dypl. Józef Skrzydlewski uro­dził się 21 lutego 1896 r. w Grodzisku Wielkopolskim. Przed wybuchem I wojny światowej brał udział w kursie wojskowym w Krakowie. Zmobilizowany jako piechur do armii niemieckiej został na początku 1916 r. skierowany na front wschodni. W lecie 1917 r. przerzucono go na front zachodni. Uczestniczył w walkach odwrotowych armii niemieckiej w Belgii. W koń­cu listopada zdezerterował i dotarł do Poznań­skiego.

W 1918 roku po nawiązaniu kontaktu z organizacjami ruchu niepodległościowego w rodzinnym Gro­dzisku Wlkp. przystąpił do zorga­nizowania polskiej Służby Straży i Bezpieczeń­stwa, z którą usunął dotychczasowe władze z miasta i okolic. Utworzył w Grodzisku Wlkp. organizacyjne i zaopatrzeniowe zaplecze frontu zachodniego. Pod koniec stycznia 1919 r. zakończył formowanie drugiej z kolei grodziskiej kompanii powstańczej. W końcu stycznia przy­stąpił do formowania trzeciej kompanii, na czele której na początku marca przeprowadzał operację zabezpieczania obszaru na płd. od Zbąszynia. W marcu z kompanią wszedł w skład 2 Pułku Strzelców Wielkopolskich.

Jako do­wódca 4 kompanii karabinów maszynowych wy­ruszył w sierpniu 1919 r. na front wschodni, gdzie przebywał do marca 1920 r. Następnie przenie­siony został rozkazem Naczelnego Dowództwa na stanowisko instruktora-wykładowcy Szkoły Oficerskiej w Bydgoszczy, gdzie przebywał do 1926 r. Po odbyciu studiów w Wyższej Szkole Wojennej przeniesiono go (1928) do Ministerstwa Spraw Wojskowych, potem do Sztabu Głównego (w międzyczasie – w latach 1934-1936 – przebywał na stażu liniowym w 81 Pułku Piechoty w Grodnie, jako dowódca baonu).

Po przekroczeniu granicy rumuń­skiej we wrześniu 1939 roku został internowany. Od 1940 roku przebywał we Francji, gdzie pełnił funkcję szefa sztabu l Dywizji Grenadierów Armii Polskiej. Po upadku Francji więziony przez Niemców w obo­zach jenieckich (1940-1945), po powrocie do kraju brał aktywny udział w pracach organizacji zrzeszających powstańców wielko­polskich, m.in. był częstym gościem Związku Po­wstańców Wielkopolskich w Grodzisku Wlkp. W latach 50. był represjonowany.

Zmarł 7 maja 1952 r. w Warszawie. Staraniem Komisji Środo­wiskowej Powstańców Wielkopolskich przy ZBoWiD ekshumowano jego zwłoki w Warsza­wie i przewieziono do Grodziska Wlkp., gdzie w 1957 r. złożono je w mogile pierwszych po­ległych powstańców wielkopolskich na cmenta­rzu parafialnym.

 

do góry