Nawigacja

Bieżąca działalność Biura

Uroczystości na cześć lotników polskich – Plumetot (Normandia, Francja), 9 czerwca 2019

W Plumetot we Francji 9 czerwca br. odbyły się uroczystości na cześć lotników polskich, którzy podczas operacji Overlord oraz ofensywy Aliantów we Francji zapewniali osłonę lotniczą wojskom sojuszniczym.

  • Msza święta w intencji poległych polskich lotników w kościele pw. św. Samsona w Plumetot. Fot. A. Siwek Msza święta w intencji poległych polskich lotników w kościele pw. św. Samsona w Plumetot. Fot. A. Siwek
  • W czasie mszy świętej pierwszy z prawej wiceprezes IPN Jan Baster, obok sędzia Bogusław Nizieński W czasie mszy świętej pierwszy z prawej wiceprezes IPN Jan Baster, obok sędzia Bogusław Nizieński
  • Uroczystość odsłonięcia pomnika Polskich lotników na placu przed kościołem w Plumetot. Fot. A. Siwek Uroczystość odsłonięcia pomnika Polskich lotników na placu przed kościołem w Plumetot. Fot. A. Siwek
  • W trakcie uroczystości - prezes Jan Baster obok oficerów RAF. Fot. A. Siwek W trakcie uroczystości - prezes Jan Baster obok oficerów RAF. Fot. A. Siwek
  • Wiceprezes Jan Baster odczytuje list okolicznościowy od Prezesa IPN Jarosława Szarka. Fot. A. Siwek Wiceprezes Jan Baster odczytuje list okolicznościowy od Prezesa IPN Jarosława Szarka. Fot. A. Siwek
  • Złożenie wieńców pod pomnikiem. Fot. A. Siwek Złożenie wieńców pod pomnikiem. Fot. A. Siwek
  • Spitfire w trakcie przelotu nad miejscem uroczystości. Fot. A. Siwek Spitfire w trakcie przelotu nad miejscem uroczystości. Fot. A. Siwek
  • Kolejny przelot Spitfire - tym razem w asyscie samolotu transportowego CASA Fot. A. Siwek Kolejny przelot Spitfire - tym razem w asyscie samolotu transportowego CASA Fot. A. Siwek
  • Pomnik po złożeniu wieńców. Fot. A. Siwek Pomnik po złożeniu wieńców. Fot. A. Siwek
  • Detal pomnika Fot. A. Siwek Detal pomnika Fot. A. Siwek
  • Tablica informacyjna przy pomniku. Fot. A. Siwek Tablica informacyjna przy pomniku. Fot. A. Siwek

Uroczystość odbyła się w ramach międzynarodowych obchodów 75. rocznicy D-Day, lądowania Aliantów we Francji. Uroczystości rozpoczęły się w kościele św. Samsona w Plumetot mszą św. w intencji polskich lotników, w której uczestniczyli: ambasador RP we Francji Tomasz Młynarski, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Jan Baster, dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Adam Siwek, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, Jan Ambroziak z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dowódcę Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych reprezentował gen. pil. Ireneusz Nowak. Wśród zgromadzonych na uroczystości znaleźli się weterani Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, przedstawiciele władz lokalnych, instytucji państwowych: prefekt prowincji Calvados Laurent Fiscus, mer Plumetot Jean-Pierre Tarlet oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy. Uczestniczyły w niej także polskie, francuskie oraz brytyjskie delegacje wojskowe. Asystę honorową wystawiła 41. Baza Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie, a poczet sztandarowy – 31. Baza Lotnictwa Taktycznego Poznań-Krzesiny; oficer tej jednostki odczytał także Apel Pamięci.

Uroczystości uświetnił przelot oryginalnego samolotu myśliwskiego Spitfire w barwach polskiego 317. Dywizjonu Myśliwskiego.

„Chociaż pomagali uzyskać wolność Francji, dla nich nie było zwycięstwa, ponieważ ich kraj był przekazany tyranii komunistycznej. (…) W chwili kiedy ci polscy lotnicy wychodzili z tego miasteczka we wrześniu 1944, nigdy by nie pomyśleli, że my zgromadzimy się tutaj, 75 lat później, w ich imieniu. Myślę, że cieszyliby się” – powiedział Ryszard Kornicki syn dowódcy 308 Dywizjonu śp. gen. Franciszka Kornickiego, inicjator projektu upamiętnienia.

List okolicznościowy prezesa Instytutu Pamięci Narodowej odczytał wiceprezes IPN Jan Baster:                                

„Wolność przynosili z powietrza, na skrzydłach smukłych Mustangów, zwinnych Spitfire’ów. W kadłubach potężnych Liberatorów i Lancasterów, kryjących ładunki broni i zaopatrzenia dla ruchu oporu w okupowanej Europie.(…) Na ich skrzydłach Polacy nieśli wolność narodom Europy, podbitym przez III Rzeszę. Lotnicy Polskich Sił Powietrznych byli nieugięci: trwali w walce od pierwszego do ostatniego dnia wojny: niezłamani po klęskach w Polsce i we Francji, żądni odwetu, wytrwali w zwycięstwach pod niebem zachodniej części Kontynentu”.

„Jakże piękny symbol! Pomnik zaprojektowany w Polsce, przez polskiego architekta, znalazł swe miejsce tu, na francuskiej ziemi, aby opowiadać o roli polskich lotników w wyzwoleniu Francji i Europy” – podkreślił ambasador RP we Francji Tomasz Młynarski, który odczytał także list prezydenta RP Andrzeja Dudy, skierowany do uczestników uroczystości.

Następnie odsłonięty został pomnik poświęcony polskim lotnikom, którego budowę w zasadniczej części współfinansował Instytut Pamięci Narodowej. Delegacje złożyły kwiaty w asyście wojskowej pod rzeźbą.

 


Na północnym wybrzeżu Francji w Plumetot, podczas Lądowania w Normandii, znajdowało się lotnisko polowe B-10, które od sierpnia do września 1944 r. było bazą dla trzech polskich dywizjonów (308 Dywizjon „Krakowski”, 302 Dywizjon” Poznański”, 317 Dywizjon „Wileński”) wchodzących w skład 131. Skrzydła Myśliwskiego.

Powstanie pomnika oraz inauguracja miejsca pamięci ma na celu przypomnienie o wkładzie Polskich Sił Powietrznych w kampanię normandzką i wyzwolenie Francji. Rzeźba symbolizuje zwycięski lot polskich pilotów w samolotach Spitfire. Autorem pomnika „VictoryFly Past Memorial” – „Zwycięski lot” jest architekt Alexander Smaga, zwycięzca międzynarodowego konkursu na projekt tego upamiętnienia. Pomnik dedykowany został polskim lotnikom z okazji setnej rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę oraz 100-lecia Królewskich Sił Lotniczych Zjednoczonego Królestwa – RAF. Rzeźba ma kształt litery V od angielskiego „Victory”, czyli zwycięstwo. Na strunach rozpiętych pomiędzy ramionami litery V zostały umieszczone trzy miniatury samolotów myśliwskich Spitfire symbolizujące trzy polskie dywizjony stacjonujące w Plumetot. Na znaku rozpoznawczym RAF wyryto w języku polskim, angielskim i francuskim napis „Za naszą i waszą wolność”.

 

 

 

 

do góry