Nawigacja

Bieżąca działalność Biura

72. rocznica śmierci Jana Rodowicza ps. „Anoda” – Warszawa, 7 stycznia 2021

7 stycznia 2021 roku, w Warszawie, w 72. rocznicę śmierci upamiętniono Jana Rodowicza ps. „Anoda” – oficera AK, harcerza Szarych Szeregów, powstańca warszawskiego, żołnierza słynnego Batalionu „Zośka”. Kwiaty i znicze złożono przed gmachem Ministerstwa Sprawiedliwości (w 1949 r. była to siedziba Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego), pod pomnikiem, którego wykonanie sfinansowało Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN.

 

 

Jan Rodowicz został aresztowany przez UB w Wigilię 1948 roku i poddany okrutnemu śledztwu. Zginął 7 stycznia 1949 roku - według oficjalnej wersji władz PRL, niespełna 26-letni porucznik „Anoda”, korzystając z nieuwagi strażników, odebrał sobie życie wyskakując z okna gmachu MBP. Dziś wiemy, m. in. dzięki informacjom zdobytym przez rodzinę „Anody”, że śmierć bohatera „Kamieni na szaniec” nastąpiła w wyniku ciężkich obrażeń doznanych w czasie przesłuchania. W celu ukrycia prawdy i dodatkowego zniesławienia ofiary komunistyczni mordercy rozpowszechnili wersję o samobójstwie.

 

 

Podczas uroczystości Instytut Pamięci Narodowej reprezentował zastępca prezesa IPN dr Mateusz Szpytma wraz z dyrektorem Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Adamem Siwkiem, którzy oddali hołd bohaterowi Szarych Szeregów składając wieniec przed pomnikiem. Kwiaty złożyli również krewni Jana Rodowicza – p. Joanna Rodowicz (rzeźbiarka, autorka pomnika) i Małgorzata Rodowicz wraz z synem oraz kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości w osobach sekretarzy stanu Michała Wosia i Sebastiana Kalety.

 

 

 

 

Jan Rodowicz – żołnierz AK, harcerz Szarych Szeregów, powstaniec warszawski, student architektury Politechniki Warszawskiej. Należał do pierwszego pokolenia, które urodziło się w wolnej II Rzeczypospolitej. Dorastał w domu, w którym były pielęgnowane rodzinne tradycje patriotyczne oraz pamięć o walkach o niepodległość. Został członkiem 23. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Bolesława Chrobrego tzw. „Pomarańczarni”, do której należeli również Tadeusz Zawadzki, Alek Dawidowski i Jan Bytnar — bohaterowie książki „Kamienie na szaniec”. W chwili wybuchu II wojny Jan Rodowicz miał szesnaście lat i ukończone gimnazjum. Rodowicz zdał konspiracyjną maturę. W 1940 r „Anoda” rozpoczął działalność konspiracyjna. Jan Rodowicz razem z członkami 23. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej włączył się początkowo w działania „małego sabotażu”, które polegały przede wszystkim na utrudnianiu życia okupantowi. Następnie, jako żołnierz Grup Szturmowych, brał udział w najważniejszych akcjach bojowych w 1943 roku: akcji pod Arsenałem, odbicia więźniów pod Celestynowem, akcji pod Czarnocinem, Sieczychami i w Wilanowie. W powstaniu warszawskim walczył na Woli, Starym Mieście i Czerniakowie, został odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari. Po wojnie podjął studia na Politechnice Warszawskiej. Jan Suzin, kolega ze studiów, wspominał: „szukałem w nim jakichś cech herosa. I nie znalazłem. To ciągle był ten sam uśmiechnięty, pogodny i łagodny Janek. Może tylko gdzieś na samym dnie jego uśmiechu czaiły się te stalowe błyski, właściwe ludziom, którzy przemaszerowali przez piekło”. Zginął 7 stycznia 1949 roku podczas przesłuchania prowadzonego w gmachu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego przy ul. Koszykowej 6.

 

Do końca stycznia na ogrodzeniu Ministerstwa Sprawiedliwości od strony Al. Ujazdowskim można będzie oglądać wystawę poświęconą Janowi Rodowiczowi „Anodzie”, przygotowaną przez Biuro Edukacji Narodowej IPN.

BUWiM IPN w grudniu 2018 r. sfinansowało tablice poświęconą Janowi Rodowiczowi na kamienicy przy ul. Lwowskiej 7, w której mieszkał i został aresztowany w Wigilię 1948 r. Ponadto w 2019 r. BUWiM pokryło koszty renowacji pomnika nagrobnego rodziny Rodowiczów na Starych Powązkach (spoczywa tam Jan Rodowicz), w ramach której ustawiono na nim kamienne popiersie „Anody”.

do góry