Oficjalne uroczystości w Chicago zainaugurowała msza św. w intencji Bohaterów 1920 roku w Bazylice Św. Jacka. W nabożeństwie uczestniczyli amerykańscy i polscy urzędnicy państwowi, min. przedstawiciele Konsulatu RP w Chicago, attaché obrony przy Ambasadzie RP w Waszyngtonie oraz działacze polonijni z różnych organizacji. Następnie na fasadzie kościoła Św. Stanisława Kostki, delegacje złożyły wieńce pod tablicą, upamiętniającą Polaków z parafii Św. Stanisława Kostki – najstarszej polskiej parafii w Chicago – walczących w I wojnie światowej, której renowacje sfinansowało Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN. Przed tablicą w hołdzie parafianom z Chicago, jako integralną część upamiętnienia, odsłonięto tablicę dla uczczenia 100. rocznicy zwycięskiej bitwy nad bolszewikami, która została zaprojektowana przez dyrektora Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Adama Siwka.
W liście skierowanym do uczestników obchodów, prezes IPN dr Jarosław Szarek podkreślił, że Polacy z Ameryki z ogromną ofiarnością włączyli się w odbudowę i obronę wskrzeszonej Rzeczypospolitej. Nie szczędzili pomocy materialnej i finansowej, ale przede wszystkim nie szczędzili krwi walcząc ochotniczo w szeregach Błękitnej Armii.
„Polacy w kraju zawsze mogli liczyć na swoich rodaków za oceanem, zarówno w czasie walk w obronie niepodległości odrodzonego państwa, jak i w kolejnych godzinach próby, których historia nam nie szczędziła – w czasie II wojny światowej, czy późniejszych ponurych latach komunistycznej dyktatury. Tym większą satysfakcję sprawia nam możliwość choćby symbolicznego zadośćuczynienia i wyrażenia wdzięczności poprzez renowację tego wyjątkowego upamiętnienia. Na tablicy znajdują się nazwiska 842 parafian od Św. Stanisława Kostki – są oni dla nas jednocześnie przedstawicielami tysięcy polskich ochotników i jeszcze liczniej rzeszy cywilów wspierających tworzącą się armię. Wyjątkową rolę odegrały w tym dziele kobiety ekwipujące swoich mężów i synów na wojnę, a później otaczające troską i opieką weteranów, często inwalidów wojennych.”
Na zakończenie listu prezes IPN podziękował wszystkim, którzy byli zaangażowani w renowację tablicy poświęconej 842. młodym Polakom z Ameryki, którzy jako ochotnicy walczyli w pierwszej wojnie światowej.
„Dziękuję wszystkim, którzy byli zaangażowani w to przedsięwzięcie, księdzu proboszczowi, pracownikom Konsulatu Generalnego RP w Chicago, osobiście Panu Konsulowi Piotrowi Semeniukowi. Składam wyrazy najwyższego uznania dla kunsztu Pana Andrzeja Dajnowskiego i pracowników jego firmy przywracających blask niezwykle skomplikowanej – jak się okazało – konstrukcji.”
Ostatnia część uroczystości odbyła się w kościele Św. Trójcy.
Zebrani oddali hołd Obrońcom Ojczyzny, którzy 100 lat temu powstrzymali bolszewickie wojsko, ratując naszą niepodległość i zapobiegając rozprzestrzenianiu się komunizmu na Zachód.
PODZIĘKOWANIE I APEL KONSULATU GENERALNEGO RP W CHICAGO
„Nie rzucim ziemi skąd nasz ród…” (M. Konopnicka)
Szanowni Państwo! Rodacy !
Konsulat Generalny RP w Chicago serdecznie dziękuje WSZYSTKIM, którzy przyczynili się do uświetnienia obchodów setnej rocznicy Bitwy Warszawskiej 1920 Roku w metropoliach Chicago i Detroit oraz w całym chicagowskim okręgu konsularnym. Jest to szczególna rocznica dla Polonii Amerykańskiej, gdyż w zwycięskiej Bitwie Warszawskiej i w wojnie polsko-bolszewickiej wzięły udział tysiące młodych Polaków ze Stanów Zjednoczonych w Błękitnej Armii Generała Hallera. Wielu oddało życie na polach bitew.
Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek w liście do uczestników uroczystości poświęcenia odnowionej staraniem konsulatu, IPN oraz Polonii tablicy upamiętniającej hallerczyków i ochotników I wojny światowej z najstarszej w Chicago polskiej parafii św. Stanisława Kostki, która odbyła się 16 sierpnia 2020 r., napisał o niezwykłym fenomenie polskości: „Pomimo trwających przeszło 120 lat prób wynaradawiania Polaków, pomimo całych pokoleń zmuszanych do emigracji politycznej i ekonomicznej, Naród Polski powiedział jednym głosem – chcemy własnego państwa wolnego i niepodległego!”
Polskie dziedzictwo narodowe w Stanach Zjednoczonych to bezcenne pamiątki, które emigranci i uchodźcy przywieźli ze sobą ratując niejednokrotnie od grabieży i zniszczenia w pożodze wojennej, ale to także kulturowy dorobek wielu pokoleń Polaków wytworzony i wypracowany na ziemi amerykańskiej od 1608 roku.
Konsulat Generalny RP w Chicago razem z Instytutem Pamięci Narodowej deklaruje pomoc we wspieraniu inicjatyw polonijnych na rzecz opieki nad polskimi miejscami pamięci na rozległym terytorium Środkowego Zachodu Stanów Zjednoczonych i APELUJE O POMOC w odnajdywaniu, być może zapomnianych a ważnych dla polskiej pamięci narodowej obiektów, które wymagają pilnych i specjalnych działań konserwatorskich.
W szczególny sposób istotna jest pomoc we wskazaniu miejsc i obiektów związanych z polskością i zasłużonymi Polakami znajdujących się na terenach dawnego polskiego osadnictwa poza metropolią chicagowską i detroicką w następujących stanach: Illinois, Indiana, Iowa, Michigan, Minnesota, Missouri, Nebraska, Dakota Północna, Dakota Południowa i Wisconsin.
Być może w trakcie wakacyjnych podróży odkryliście Państwo zapomniane a bezcenne i święte dla polskiej pamięci narodowej obiekty, które będziemy pomogli wspólnie przywrócić do istnienia !!!
Zgłoszenia można przesyłać e-mailem na adres: chicago.promotion@msz.gov.pl
Łączę wyrazy szacunku,