Nawigacja

Publikacje bezpłatne

Zbrodnia katyńska (PDF do pobrania)

  • okładka Zbrodnia Katyńska

Sławomir Kalbarczyk, Witold Wasilewski, Małgorzata Kuźniar-Plota, Adam Siwek, Zbrodnia katyńska, b.m.w. 2020, ISBN 978-83-8098-825-5 (druk), ISBN 978-83-8098-840-8 (pdf online)

Wersja elektroniczna w Bibliotece Cyfrowej IPN

W 1943 r. w lesie w Katyniu koło Smoleńska odkryto masowe groby z ciałami polskich oficerów więzionych w obozie jenieckim w Kozielsku. Zostali oni zamordowani przez NKWD. Pierwotnie mianem zbrodni katyńskiej określano to konkretne wydarzenie.

W 1990 r., kiedy potwierdziły się przypuszczenia, że władze sowieckie wymordowały także jeńców z obozów w Starobielsku i Ostaszkowie, pojęcie to zaczęło oznaczać zbrodnię na polskich jeńcach wojennych z trzech obozów: w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie. Oderwało się zatem od konkretnego miejsca wydarzeń i nabrało charakteru symbolicznego, związanego z eksterminacją polskich jeńców w ZSRS w ogóle.

Ostateczne uformowanie się pojęcia zbrodni katyńskiej przyniósł rok 1992, kiedy poznaliśmy szczegóły tamtych wydarzeń. Polscy jeńcy przetrzymywani w Związku Sowieckim zostali zamordowani na podstawie uchwały Biura Politycznego partii bolszewickiej z 5 marca 1940 r. Uchwała ta mówiła również o wymordowaniu tysięcy cywilnych obywateli polskich, którzy po agresji ZSRS na Polskę we wrześniu 1939 r. zostali aresztowani przez sowiecką policję polityczną – NKWD i osadzeni w więzieniach.

Dzisiaj pojęcie zbrodni katyńskiej oznacza eksterminację wszystkich obywateli polskich dokonaną na podstawie marcowej uchwały sowieckiego Politbiura – zarówno jeńców wojennych, jak i więźniów. Ich liczba wynosi blisko 22 tys. osób: 14,7 tys. jeńców i 7,3 tys. więźniów.

Bogato ilustrowana broszura zawiera cztery artykuły:

  • Sławomir Kalbarczyk, Zbrodnia katyńska – w pytaniach i odpowiedziach
  • Witold Wasilewski, Krótka historia sprawy katyńskiej
  • Małgorzata Kuźniar-Plota, Informacja o polskim śledztwie katyńskim
  • Adam Siwek,  Zbrodnia katyńska. Znaki pamięci
do góry