Instytut Pamięci Narodowej Archiwa polskie i sowieckie w realiach systemu komunistycznego - Książki -

Archiwa polskie i sowieckie w realiach systemu komunistycznego, red. Janusz Łosowski, Mirosław Szumiło, Warszawa 2021, 352 s., ISBN 978-83-8229-219-0

Tom zawiera kilkanaście studiów nad wpływem czynników politycznych na działalność archiwów w Polsce i Związku Sowieckim autorstwa historyków polskich, rosyjskich, ukraińskich oraz kazachskich. W państwach totalitarnych, jakimi były ZSRS i PRL, archiwa nie mogły stanowić wyłącznie placówek dokumentacyjnych, naukowych czy administracyjnych, jak to było i jest praktykowane w państwach demokratycznych. Oprócz wypełniania podstawowych zadań archiwalnych musiały uczestniczyć też w działalności propagandowej. Ich aktywność na polu edukacyjnym, wystawienniczym i wydawniczym miała wspierać organa bezpieczeństwa, porządek publiczny i partię komunistyczną, a sprzeciwiający się systemowi archiwiści stawali się ofiarami represji. Problematyka ta do tej pory nie cieszyła się szerszym zainteresowaniem w Polsce – mimo upływu trzydziestu lat od upadku komunizmu. Nie jest również popularna w krajach powstałych po upadku ZSRS.