Instytut Pamięci Narodowej Potyczka pod Lipinkami 3 czerwca 1946 r. - Książki -

Potyczka pod Lipinkami 3 czerwca 1946 r., opracowanie Marzena Kruk, Gdańsk 2013, 48 s.

Nakład wyczerpany

Publikacja jest kolejną próbą przywrócenia pamięci o zapomnianych, przez dziesięciolecia szkalowanych, żołnierzach zbrojnego podziemia niepodległościowego, którzy kontynuowali walkę o niepodległość po 1945 r. na Pomorzu (zob. „Jeden z wyklętych…” oraz „Za świętą sprawę…”).

W opracowaniu zwrócono uwagę na praktycznie nieznane wydarzenie, jakie miało miejsce 3 czerwca 1946 r. na skraju wsi Lipinki (gmina Warlubie, powiat świecki, woj. kujawsko-pomorskie). Tego dnia oddział partyzantów Władysława Chelińskiego „Małego” zaatakował grupę funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa w celu odbicia aresztowanych mieszkańców Lipinek, m.in. miejscowego proboszcza i dowódcę oddziału partyzanckiego, leśniczego Jana Sikorskiego „Wilka”. W potyczce zginął Sikorski, a także pięciu funkcjonariuszy, w tym dowódca Grupy Operacyjnej MO/UB.

Jak pisze we wstępie Marzena Kruk, autorka opracowania, w1958 roku funkcjonariuszom, którzy zginęli w walce z partyzantami, ufundowano w Lipinkach pomnik. Do 1990 r. regularnie odbywały się tam uroczystości mające na celu «upamiętnienie bohaterskiej walki z reakcyjnym podziemiem i bandami». Jeśli w ogóle mówiono o Janie Sikorskim, partyzantach i ich pomocnikach, to tylko jako o bandytach. W 1996 r. zmieniono tablicę na pomniku, a naprzeciw umieszczono symboliczny nagrobek Jana Sikorskiego. Niestety wciąż niewiele osób wie, co tak naprawdę zdarzyło się w 1946 r. na drodze z Lipinek do Osia. Wielu nadal uważa, że funkcjonariusze UB i milicjanci zginęli w walce z bandytami. Naszym obowiązkiem jest nie tylko przywrócić pamięć o bohaterach takich jak Jan Sikorski, ale także zadbać o należne im miejsce w szeregach niezłomnych – tych, którzy do końca walczyli o wolność ojczyzny.

Czytelnik znajdzie w wydawnictwie nie tylko opis samej potyczki, ale też szerszy kontekst postawy mieszkańców Lipinek i okolic, sprzeciwiających się „władzy ludowej” w pierwszych powojennych latach. Oprócz powyższego zamieszczone zostały trzy teksty poświęcone wybranym postaciom oraz wywiad z siostrą Jana Sikorskiego „Wilka”, Teresą Czartoryską. Całość uzupełnia aneks zdjęciowy.

Publikacja jest 33 tomem wydanym w ramach oddziałowej serii wydawniczej gdańskiego oddziału IPN.

SPIS TREŚCI

Wstęp (Marzena Kruk) 
Marzena Kruk – Księdza Sylwestra Kończala potyczki z bezpieką. Przyczynek do badań nad zagadnieniem stosunku ludności pomorskiej do „władzy ludowej”                                               
Kazimierz Krajewski – Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”
Marzena Kruk – Jan Sikorski „Wilk”
Marzena Kruk –  Władysława Żórawska „Wanda”
Tadeusz Chrzanowski – Nie można było inaczej. Wywiad z Teresą Czartoryską
Aneks zdjęciowy