Instytut Pamięci Narodowej Działalność Związku Patriotów Polskich na Wileńszczyźnie 1944–1946 - Książki -

Elżbieta Kowalczyk, Działalność Związku Patriotów Polskich na Wileńszczyźnie 1944–1946, Instytut Pamięci Narodowej, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2010, 384 s. (seria „Dopalanie Kresów”)

Autorka przedstawia historię działalności Zarządu Republikańskiego Związku Patriotów Polskich w Litewskiej SRS. Opisuje różne aspekty jego pracy – kulturalno-oświatowy, propagandowy, wojskowy oraz opiekuńczy i ewakuacyjny. Zwraca uwagę że ZR ZPP w LSRS był wyjątkowy, bo w wyjątkowych okolicznościach i miejscu powstał. Niezwykle skomplikowana sytuacja zadecydowała o oryginalnej strukturze organizacyjnej, różniącej się od struktur innych zarządów szczebla obwodowego czy republikańskiego w głębi ZSRS. Również cele, jakie przyświecały ZR ZPP w Litewskiej SRS, różniły się od tych, które realizowali działacze innych zarządów Związku. Książka jest próbą odpowiedzi na pytanie: czy praca ZR ZPP w LSRS służyła Polakom na Wileńszczyźnie, czy raczej ZSRS – realizując plany Stalina odnośnie do ziem wschodnich II RP.

Rozprawa doktorska magister Elżbiety Kowalczyk jest pracą wyjątkową, bardzo dobrze wpisującą się w nurt badań źródłowych […]. Badania trwają i dobrze stało się że tak pracowity i skrupulatny historyk […] podjął się tego wyjątkowo złożonego tematu.

dr hab. Elżbieta Trela-Mazur, prof. Uniwersytetu Opolskiego

Całość przedstawionego tekstu prezentuje się imponująco […]. Dysertacja jest napisana porządnie, zgodnie z zasadami warsztatu historyka, oparta na bogatej bazie źródłowej […]. Załączone do pracy biogramy i aneksy imponują i są dowodem ogromnego trudu i staranności włożonych przez Autorkę w prace badawcze prowadzone przez kilka lat.

dr hab. Paweł Chmielewski, prof. Uniwersytetu Łódzkiego

Elżbieta Kowalczyk – historyk, absolwentka Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego i Wydziału Fizyki Technicznej, Informatyki i Matematyki Stosowanej Politechniki Łódzkiej. W czerwcu 2010 r. uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii. Jej zainteresowania badawcze dotyczą głównie losów polskich na Kresach Wschodnich II RP po 17 września 1939 r., genezy Polski Ludowej oraz stosunków polsko-sowieckich w latach 1939–1956. Autorka artykułów naukowych o tematyce Wschodniej. Od 2007 r. jest pracownikiem naukowym Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Warszawie.