Nawigacja

Książki

Trzecia Europa. Polska myśl federalistyczna w Stanach Zjednoczonych 1940–1971

Sławomir Łukasiewicz, Trzecia Europa. Polska myśl federalistyczna w Stanach Zjednoczonych 1940–1971, Warszawa–Lublin 2010, 440 s. + 16 s. wkł. zdj., (Seria „Monografie”, t. 65)

„Trzecia Europa” to wydobyta z zapomnienia opowieść o politycznej aktywności i myśli polskiego wychodźstwa wojennego i polskiej powojennej emigracji politycznej w Stanach Zjednoczonych. Symboliczne cezury wyznaczają daty istnienia pism „New Europe” (1940–1945) i „The Central European Federalist” (1953–1971), na łamach których dyskutowano o kształcie federacji środkowo-wschodnioeuropejskiej, widzianej jako część przyszłej Unii Europejskiej. Brali w tej dyskusji udział dyplomaci, politycy, intelektualiści i poeci – postaci tej miary co Oskar Halecki czy Kazimierz Wierzyński. Przez trzy dekady było to możliwe dzięki gościnności Stanów Zjednoczonych, które – nie zawsze oficjalnie – dawały tym dowód, że równie mocno jak rzesza emigrantów popierają ideę zjednoczonej i wolnej Europy. Autor książki w trakcie wieloletniej kwerendy zgromadził ogromny i bardzo różnorodny materiał źródłowy (relacje, listy, archiwalia etc.), dokumentując wpływ polskich emigrantów na politykę amerykańską i opisując projekty przygotowywane z nadzieją, że uda się je wprowadzić w życie.

SPIS TREŚCI

Wstęp

Idee i emigracja
Pogranicze myśli politycznej i historycznej
Źródła i literatura

1. Działalność polityczna federalistów polskich w Stanach Zjednoczonych

II wojna światowa: czekając na powrót do kraju

    Projekty rządowe
    1940 rok: fala uchodźców polskich w Ameryce
    Amerykanie planują pokój
    Nowa Europa
    Rada Planowania Europy Środkowej i Wschodniej
    Echa sowieckiego sprzeciwu
    Hasło federacji w polityce propagandowej rządu
    Nowojorska Paneuropa
    Polonia w polityce rządu

Po II wojnie: emigracja polityczna

    Amerykanie i (środkowo)europejski federalizm
        United and Free Europe
        Komitety i przedstawicielstwa
        Liberation – federation
    Międzynarodowa Unia Chłopska
    Chrześcijańsko-Demokratyczna Unia Europy Środkowej
    ACEN, czyli Zgromadzenie Europejskich Narodów Ujarzmionych
    Inne międzynarodówki
    Związek Polskich Federalistów w Stanach Zjednoczonych
    Media i federalizm
    Badania nad federalizmem i ich instytucjonalizacja
    New York, New York

2. Myśl polityczna

Krąg „New Europe”
    Anatol Mühlstein
    Roman Michałowski
    Feliks Gross
        Gross i Malinowski
        Na skrzyżowaniu kontynentów
ZPF i renesans współpracy polsko-czechosłowackiej
    Środkowoeuropejski „The Federalist”
    Przesłanki gospodarcze federacji – koncepcje Jana Wszelakiego
    Federaliści w Chicago
Stronnictwa polityczne w USA wobec federalizmu
    Ludowcy
    Chadecy
    PRW „NiD”
        Jerzy Lerski i federalizm oddolny
    Piłsudczycy
Federalizm poetów

3. Historycy wobec federalizmu

Oskar Halecki. Historiozofia i federalizm
    „Europa Środkowo-Wschodnia”
Piotr Stefan Wandycz. Na styku teorii politycznej i historiografii
    Konfederacja polsko-czechosłowacka
    Zjednoczona Europa
Marian Kamil Dziewanowski
    Federalizm Czartoryskiego
    Federalizm Piłsudskiego
Wiktor Sukiennicki – prawo i historia
O historykach i politycznym zaangażowaniu

Zakończenie
Summary
Wykaz skrótów
Bibliografia
Indeks

Gdzie kupić publikacje:

KsięgarnieKsięgarnia internetowaOddziały IPN Sprzedaż wysyłkowa

do góry