Nawigacja

Biuletyn IPN

„Biuletyn IPN” nr 11/2017

Polskie powstania narodowe to główny temat listopadowego numeru. Zbliżając się do setnej rocznicy Odzyskania Niepodległości, chcemy przez rok w każdym numerze przypominać drogi wiodące do Niepodległości. Zaczynamy od przedstawienia niezłomnego ducha polskiego, który sprawiał, że biliśmy się o wolność nawet na zesłaniu.

Konfederacja Barska (1768–1772) była pierwszym zrywem niepodległościowym i patriotycznym o szczególnie religijnym i narodowym charakterze. W PRL określano ją jako „wsteczny ruch szlachty polskiej, który doprowadził do I rozbioru Polski”. W Powstaniu Listopadowym (1830) o wolność i całość Rzeczypospolitej w jej przedrozbiorowym kształcie walczono także na Litwie. Polscy powstańcy, zsyłani przez władze rosyjskie na Sybir jako element niebezpieczny i demoralizujący, również tam na zesłaniu – m.in. w Omsku i Irkucku – buntowali się przeciwko caratowi. Warszawskie manifestacje patriotyczno-religijne 1861 roku stanowiły preludium Powstania Styczniowego.

Spośród zrywów XX-wiecznych ukazujemy bohaterską obronę Lwowa przed Ukraińcami w 1918 roku, powstanie sejneńskie 1919 roku, Powstanie Wielkopolskie 1918–1919, trzy Powstania Śląskie 1919–1921, antysowieckie powstanie w 1940 r. w kresowym Czortkowie oraz – wykazujące wiele analogii z Powstaniem Styczniowym – polskie powstanie antykomunistyczne, czyli działania zbrojne konspiracji po II wojnie światowej, kontynuującej walkę Armii Krajowej i formacji narodowych z okupantem niemieckim i sowieckim.

Prezentujemy sylwetki trzech nietuzinkowych postaci: świętego Brata Alberta (Adama Chmielowskiego) – powstańca styczniowego, malarza, opiekuna ubogich; arcybiskupa Antoniego Baraniaka, który niezwykle zasłużył się dla polskiego Kościoła działającego w realiach komunistycznych; Margarity Szarowej z Moskwy, która przyjęła chrzest w środku stalinowskiej nocy, a później pośredniczyła w kontaktach między katolikami z Polski i Rosji.

Do numeru dołączono DVD z filmem dokumentalnym „Rok 1863” oraz filmem animowanym „Niezwyciężeni”.

SPIS TREŚCI

Polskie powstania

Komentarze historyczne

  • Konrad Białecki, Rafał Łatka – Arcybiskup Antoni Baraniak

Święci w dziejach narodu

  • Siostra Krzysztofa Babraj – Święty Brat Albert 

Ludzie wolności

  • Andrzej Grajewski – Świadek z Moskwy. Margarita Szarowa (1921–2008)
do góry