Konferencja naukowa „Epistolografia w Polsce Ludowej (1945–1989). List i jego pochodne w systemie politycznym, społecznym, gospodarczym i kulturalnym państwa” – Warszawa, 16–17 maja 2019
Retransmisja na kanale IPNtv
Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Warszawie zorganizowało konferencję naukową „Epistolografia w Polsce Ludowej (1945–1989). List i jego pochodne w systemie politycznym, społecznym, gospodarczym i kulturalnym państwa”. Spotkanie odbyło się w dniach16–17 maja 2019 r. w Przystanku Historia Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki przy ul. Marszałkowskiej 21/25 w Warszawie.
We współczesnym świecie, zdominowanym przez media elektroniczne, tradycyjna papierowa korespondencja przechodzi do lamusa. Cyfrowy obieg informacji, a zwłaszcza rewolucja internetu, nieodwracalnie zmieniły dotychczasowe sposoby i narzędzia komunikacji. Poręczne, mobilne urządzenia elektroniczne umożliwiły uzyskanie niemal nieograniczonego dostępu do wiadomości i dzielenie się nimi na bieżąco – w czasie rzeczywistym. Współczesne komunikatory zmieniają świat. Opublikowane w nich treści wywołują emocje, generują dyskusje i komentarze, które w odpowiednich warunkach prowadzą nawet do zmiany systemów społeczno-politycznych (czego doskonałym przykładem była tzw. arabska wiosna). Wieloaspektowy i złożony problem związany z rozwojem i obecnością mediów cyfrowych zostawiamy jednak na boku; jest on dla nas tylko pretekstem do spojrzenia wstecz – na czasy, gdy jednym z najważniejszych narzędzi komunikacji była korespondencja listowna i jej pochodne.
Celem konferencji była próba odpowiedzi na pytanie, jaką rolę odgrywały w obiegu informacyjnym ówczesnej Polski korespondencja i jej pochodne oraz w jaki sposób, w jakim zakresie i na ile skutecznie – mimo wszystkich związanych z tym ograniczeń systemowych – wpływały na tamtą rzeczywistość polityczną, społeczną, gospodarczą i kulturalną. Czy mogły ją kształtować w sposób podobny do nowoczesnych – cyfrowych narzędzi komunikacji?
W ramach konferencji przybliżyliśmy następujące grupy tematów i związanych z nimi zagadnień szczegółowych:
Korespondencja jako źródło historyczne – problemy metodologiczne
Aspekt polityczny. List jako narzędzie walki, interwencji i dialogu politycznego
List i jego pochodne w systemie opresji państwa
Aspekt społeczny i gospodarczy
Aspekt społeczny i kulturalny
Instytucje związane z obiegiem korespondencji
Konkursy historyczne ogłaszane przez media lokalne (lata dziewięćdziesiąte) – pierwsze wypowiedzi nieskrępowane cenzurą dotyczące lat 1939–1989.
Przewidziana jest publikacja referatów w tomie pokonferencyjnym.