E-Księgarnia
W dniach 19–21 listopada 2008 r. we Wrocławiu odbyła się konferencja naukowa „Obserwacja, manipulacja, współpraca. Dziennikarze i naukowcy a aparat bezpieczeństwa w Polsce Ludowej”. Była ona podsumowaniem dotychczasowych badań realizowanych przez członków projektu „Aparat bezpieczeństwa wobec środowisk twórczych, dziennikarskich i naukowych” prowadzonego przez Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej.
Celem konferencji było przedstawienie mechanizmów działalności aparatu władzy, w tym Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa, wobec dwóch niezmiernie ważnych dla niego środowisk, mających kształtować i formować społeczeństwo socjalistyczne. Do udziału w konferencji zaprosiliśmy historyków, prasoznawców, dziennikarzy. Ludzi, którzy nie tylko zawodowo interesują się tą tematyką, ale w wielu wypadkach do dziś aktywnie zajmują się dziennikarstwem czy uczestniczą w kształceniu akademickim.
W ramach konferencji odbyły się dwa panele dyskusyjne dotyczące dziennikarzy i naukowców w okresie PRL. Pierwszy, poświęcony dziennikarzom i ich kontaktom z władzami komunistycznej Polski, poprowadził red. Leszek Budrewicz z Radia Wrocław. W drugim, poświęconym środowisku naukowemu i jego uwikłaniu w Polskę Ludową, udział wzięli m.in. prof. Andrzej Chojnowski, prof. Andrzej Chwalba, prof. Piotr Franaszek, prof. Andrzej Nowak.
Organizatorem konferencji jest Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, a patronat medialny objęły: TVP Wrocław, Radio Wrocław, „Polska - The Times Gazeta Wrocławska”, „Gazeta Polska”, „Niezależna Gazeta Polska” i serwis internetowy niezależna.pl.
Konferencja naukowa
Obserwacja, manipulacja, współpraca.
Dziennikarze i naukowcy a aparat bezpieczeństwa w Polsce Ludowej
19–21 listopada 2008 r.
Audytorium Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego
ul. Szewska 49
Aula Instytutu Pedagogiki Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
ul. Strzegomska 55
PROGRAM
19 XI 2008 (środa)
Audytorium Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego
- Wprowadzenie dr Łukasz Kamiński (BEP IPN)
Między oporem a zaangażowaniem – dziennikarze i naukowcy wobec systemu komunistycznego
Sekcja dziennikarska:
- dr Waldemar Grabowski (BEP IPN)
Rozpracowanie Departamentu Informacji i Prasy Delegatury Rządu przez Urząd Bezpieczeństwa - prof. Tadeusz Wolsza (IH PAN)
Powojenne losy dziennikarzy wizytujących miejsce zbrodni katyńskiej w 1943 r. - dr Zbigniew Romek (IH PAN)
Metody pracy cenzury w PRL - Andrzej W. Kaczorowski
Jerzy Ślaski – redaktor naczelny „WTK” i „Słowa Powszechnego” w materiałach SB
Sekcja naukowa:
- dr Patryk Pleskot (OBEP IPN Warszawa)
Jak wyjechać na Zachód? Procedury wyjazdów polskich uczonych do państw kapitalistycznych z ramienia uczelni wyższych i PAN w latach 1955–1989 - dr Dorota Gałaszewska-Chilczuk (OBEP IPN Lublin)
Polityczna weryfikacja kadry naukowej w latach 80. Próba podsumowania - dr Tadeusz Rutkowski (IH UW)
Władze PRL wobec Polskiej Akademii Nauk (1982–1984) - Panel dyskusyjny dotyczący środowisk dziennikarskich
Prowadzenie red. Leszek Budrewicz
20 XI 2008 (czwartek)
Aula Instytutu Pedagogiki Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Sekcja dziennikarska:
- Witold Bagieński (BUiAD IPN)
Prasa prokrajowa w walce z emigracją polityczną - dr Paweł Ziętara (IH UW)
Aparat bezpieczeństwa PRL wobec „Dziennika Polskiego i Dziennika Żołnierza” w latach 1956–1970 - Anna Maria Jackowska (IH PAN)
Służba Bezpieczeństwa wobec Sekcji Polskiej Radia Francuskiego - Kamila Churska (OBEP IPN Gdańsk Delegatura w Bydgoszczy)
Rozpracowywanie „Ilustrowanego Kuriera Polskiego” w latach 1947–1956 - dr Dominika Rafalska (IDz UW)
Agonia „Po prostu”. Próby zachowania pamięci o jednym z najpoczytniejszych tygodników lat 50. - Paweł Szulc (OBEP IPN Szczecin)
Władysław Daniszewski – publicysta, propagandysta, opozycjonista - Anna Pyżewska (OBEP IPN Białystok)
Początki białoruskiego tygodnika „Niwa” - Mirosław Biełaszko (BUiAD IPN)
Środowisko „Tygodnika Warszawskiego” w aktach bezpieki - Promocja książki dr Dominiki Rafalskiej, Między marzeniami a rzeczywistością. Tygodnik „Po prostu" wobec głównych problemów społecznych i politycznych Polski w latach 1955–1957
O książce: prof. Andrzej Chojnowski - dr Andrzej Grajewski („Gość Niedzielny”)
Inwigilacja tygodnika katolickiego „Gość Niedzielny” w latach 1945–1989. Zarys problematyki - Roman Graczyk (OBEP IPN Kraków)
Inwigilacja „Tygodnika Powszechnego” - Agnieszka Klarman (OBEP IPN Wrocław)
Wrocławscy dziennikarze w materiałach Służby Bezpieczeństwa - dr Piotr Kardela (OBEP IPN Białystok Delegatura w Olsztynie)
Służba Bezpieczeństwa wobec olsztyńskich mediów prasowych, radiowych i telewizyjnych 1970–1990 - Katarzyna Kyc (OBEP IPN Rzeszów)
Służba Bezpieczeństwa wobec dziennikarzy na Podkarpaciu w latach 80. XX w.
Audytorium Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego
Sekcja naukowa:
- Aleksandra Pietrowicz (OBEP IPN Poznań)
Działania aparatu bezpieczeństwa wobec Instytutu Zachodniego w Poznaniu w latach 1945–1955 - prof. Krzysztof Kawalec (IH UWr.)
Casus Jana Trzynadlowskiego - Mirosław Sikora (OBEP IPN Katowice)
Osobowe źródła informacji SB wśród kadry naukowej Politechniki Śląskiej - dr Adam Dziuba (OBEP IPN Katowice), Mariusz Mrzyk (OBUiAD IPN Katowice)
Skala i metody inwigilacji Uniwersytetu Śląskiego w latach 80. - Paweł Spodenkiewicz (OBEP IPN Łódź)
Marzec 1968 roku w Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi - dr Krystyna Samsonowska (OBEP IPN Kraków)
Inwigilacja uczelni artystycznych Krakowa - prof. Piotr Franaszek (IH UJ)
Agentura SB w Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 80. - dr Krzysztof Sychowicz (OBEP IPN Białystok)
Inwigilacja przez SB środowiska naukowego uczelni białostockich w latach 1980–1989 - Andrzej Czyżewski (OBEP IPN Łódź)
Leszka Kołakowskiego boje o paszport - Edyta Krężołek (OBEP IPN Kraków Delegatura w Kielcach)
Kontrola operacyjna Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach w świetle sprawy obiektowej „Bem” - Panel poświęcony środowisku naukowemu – prof. Włodzimierz Suleja, prof. Piotr Franaszek, prof. Krzysztof Kawalec , prof. Andrzej Chojnowski
21 XI 2008 (piątek)
Audytorium Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego
Sekcja dziennikarska:
- dr Daniel Wicenty (OBEP IPN Gdańsk)
Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich między sierpniem 1980 a stanem wojennym - Grzegorz Majchrzak (BEP IPN)
Weryfikacja dziennikarzy w okresie stanu wojennego - dr Przemysław Wójtowicz (OBEP IPN Gdańsk Delegatura w Bydgoszczy)
Służba Bezpieczeństwa wobec bydgoskich dziennikarzy w latach 60., 70. i 80. XX w.
Sekcja naukowa:
- Piotr P. Warot (OBEP IPN Białystok Delegatura w Olsztynie)
Poczet olsztyńskich rektorów – tajnych współpracowników SB - dr Henryk Głębocki (OBEP IPN Kraków)
Uczelnie wyższe w PRL jako obiekt kontroli operacyjnej ze strony Służby Bezpieczeństwa – w latach 70–80. XX w. (na przykładzie Krakowa) - dr Maciej Maciejowski (KŚZpNP IPN Szczecin)
Dyskryminacja wyznaniowa jako przykład represji SB wymierzonej w pracowników WSP w Szczecinie w 1975 r.