W dniach 4–5 grudnia 2003 r. w Poznaniu w Collegium Historicum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza odbyła się konferencja naukowa „Kościół wobec dwóch totalitaryzmów w Polsce północno-zachodniej 1939–1950” przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu, Wydział Teologiczny i Instytut Historii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu oraz Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu.
Wśród zaproszonych gości w konferencji udział wzięli: b. minister Janusz Pałubicki, prof. dr hab. Stanisław Lorenz Rektor Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, prof. dr hab. Bohdan Lapis Dyrektor Instytutu Historii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, ks. Roman Dworacki Dyrektor Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu.
Konferencję otworzył Ireneusz Adamski Dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu.
Podczas konferencji wygłoszone zostały referaty:
-
ks. prof. dr hab. Zygmunt Zieliński (Katolicki Uniwersytet Lubelski) – Kościół w ideologii nazizmu
-
ks. prof. dr hab. Kazimierz Śmigiel (Arcybiskupie Seminarium Duchowne w Gnieźnie) – Prześladowania duchowieństwa w czasie okupacji hitlerowskiej
-
ks. dr Leszek Wilczyński (Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu) – Funkcja Kościoła w czasie okupacji hitlerowskiej na przykładzie parafii Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha w Poznaniu
-
Agnieszka Łuczak (OBEP IPN w Poznaniu) – Straty kościelnych dóbr kultury w czasie okupacji hitlerowskiej
-
ks. dr Bernard Kołodziej (Towarzystwo Chrystusowe dla Polonii Zagranicznej) – Losy wojenne Towarzystwa Chrystusowego
-
dr Krzysztof Stryjkowski (Archiwum Państwowe w Poznaniu) – Administracja państwowa a Kościół Rzymsko-Katolicki w województwie poznańskim w okresie wprowadzania ustawy o wolności sumienia i wyznania
-
dr Stanisław Jankowiak (OBEP IPN w Poznaniu) – Walka o młodzież pomiędzy Kościołem a władzą komunistyczną
-
ks. dr Czesław Pest (Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie) – Konfiskaty majątku kościelnego przez władze komunistyczne na przykładzie Archidiecezji Gnieźnieńskiej
-
dr Jan Miłosz (OBEP IPN w Poznaniu) – Likwidacja „Caritas” w Wielkopolsce
-
dr Konrad Białecki (Uniwersytet im. A. Mickiewicza) – Próby rozbicia jedności Kościoła katolickiego na przykładzie księdza Maksymiliana Rode
-
prof. dr hab. Kazimierz Kozłowski (Archiwum Państwowe w Szczecinie) – Protestanci i katolicy na Pomorzu wobec hitleryzmu i stalinizmu
W burzliwej i interesującej dyskusji uczestniczyli m.in.: b. minister Janusz Pałubicki, dr Adam Dziurok Naczelnik OBEP IPN w Katowicach, dr Elżbieta Wojcieszyk Kierownik Referatu Ewidencji OBUiAD IPN w Poznaniu, Janusz Kotański z Referatu Edukacji BEP IPN w Warszawie oraz referenci.