Nawigacja

Konferencje naukowe

Informacja

Strona znajduje się w archiwum.

Konferencja naukowa „Oblicza komunistycznego zniewolenia” – Poznań, 6–7 listopada 2008 r.

W dniach 6–7 listopada w sali posiedzeń Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk odbyła się konferencja naukowa „Oblicza komunistycznego zniewolenia”, zorganizowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu. Wykłady wprowadzające wygłosili prof. Janusz Goćkowski (Akademia Humanistyczna w Pułtusku) i dziekan Wydziału Teologicznego UAM, ks. prof. Paweł Bortkiewicz.

Profesor Goćkowski przedstawił własności charakteryzujące komunistyczny system zniewolenia, do których należały leninowska koncepcja partii bolszewickiej jako depozytariusza historiozoficznego posłannictwa, ideologizacja życia społecznego i kontrola policyjna społeczeństwa. Ksiądz Profesor Paweł Bortkiewicz przedstawił z kolei antropologiczne i aksjologiczne następstwa zniewolenia w systemie komunistycznym, do których należy wyobcowanie człowieka, zakłamanie i naruszanie podstawowych praw i wolności człowieka.

Po obu wystąpieniach wywiązała się interesująca dyskusja, w której dyskutanci starali się odróżnić cechy stanowiące o specyfice systemu komunistycznego od cech przysługujących wszystkim systemom despotycznym i totalitarnym w historii.

W pierwszym dniu konferencji prelegenci analizowali i dyskutowali naukowe konceptualizacje komunistycznego systemu zniewolenia, w drugim dniu – obrazy literackie. Konkluzją wyłaniającą się w trakcie dyskusji nad referatami było przekonanie, że choć oba sposoby opisu świata – naukowy i literacki – są od siebie różne, gdyż nauka opisuje obiektywne struktury i uwarunkowania świata społecznego, zaś literatura stara się odtwarzać świat psychiczny działających ludzi, to nie są one w stosunku do siebie przeciwstawne, lecz komplementarne. Znajomość obu jest podstawą głębszego zrozumienia istoty systemu komunistycznego.
 

PROGRAM KONFERENCJI

I dzień - 6 listopada 2008
Sesja I: Oblicza komunistycznego zniewolenia
w refleksji naukowej

  • Prof. Janusz Goćkowski (Akademia Humanistyczna w Pułtusku)
    Komunistyczna technologia społeczna: praktyki zbrodnicze i ich uwarunkowania
  • Prof. Paweł Bortkiewicz (Wydział Teologiczny UAM)
    Istota aberracji antropologicznej w świetle personalizmu i jej specyfika w systemie komunistycznym
  • Mgr Marcin Moskalewicz (Instytut Historii UAM)
    Totalitaryzm jako filozofia historii: przypadek Hannah Arendt
  • Dr Rafał Paweł Wierzchosławski (Instytut Filozofii KUL)
    Fenomenologia Gułagu. próba opisu różnych form zniewolenia komunistycznego
  • Dr Piotr Matczak (Instytut Socjologii UAM)
    Homo economicus w świecie homo sovieticus
  • Mgr Agnieszka Klarman (IPN OBEP Wrocław)
    Socjotechnika kształtowania świadomości zbiorowej przez Urząd Bezpieczeństwa i Służbę Bezpieczeństwa w Polsce Ludowej: między represją a perswazją (ciągłość i zmiana)
  • Dr hab. Krzysztof Brzechczyn (Biuro Edukacji Publicznej IPN Poznan/ Instytut Filozofii UAM)
    O modelach buntu. Próba aplikacji do rzeczywistości Gułagu
  • Dr Adam Drążek (Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku)
    „Bezlitosna przemoc” w formule Lenina w wybranych interpretacjach intelektualistów polskich i rosyjskich
  • Dr Marek Figura, (Instytut Wschodni UAM)
    Władysław Studnicki o rządach Rosji Sowieckiej we wschodniej Polsce w latach 1939-1941
  • Dr Sławomir Kalbarczyk (IPN, Warszawa)
    „Inny świat” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego jako źródło historyczne

II dzień - 7 listopada 2008
Sesja II: Oblicza komunistycznego zniewolenia
w literaturze i sztuce

  • Dr Cezary Kościelniak
    „Dziennik 1954” Leopolda Tyrmanda. Kilka uwag o świadomości zniewalania
  • Dr Małgorzata Ptasińska-Wójcik (IPN, Warszawa)
    „Archiwum Rewolucji”. Literatura antytotalitarna w Bibliotece „Kultury”
  • Dr Maurycy Zajęcki (Wydział Prawa UAM)
    Obraz zniewolenia totalitarnego w polskiej literaturze nurtu fantastyki socjologicznej lat 70. i 80.
  • Mgr Sonia Jarota (Instytut Filologii Polskiej UAM, II LO w Poznaniu)
    O obecności literackiego obrazu komunistycznego terroru w świadomości uczniów szkół ponadgimnazjalnych
  • Dr Monika Wójciak (Katedra Filologii Słowiańskiej UAM)
    Oblicza GUŁagu w literaturze rosyjskiej po 1956 roku
  • Dr Elżbieta Tyszkowska-Kasprzak (Instytut Filologii Słowiańskiej, Uniwersytet Wrocławski)
    Figury woskowe i marionetki, czyli tyrani i ich ofiary w twórczości Władimira Nabokowa
  • Dr Aleksandra Zywert (Instytut Filologii Rosyjskiej UAM)
    Władimira Wojnowicza literackie świadectwo prawdy
  • Prof. Dobrochna Dabert-Bakuła (Instytut Filologii Polskiej UAM)
    Doświadczenie totalitarne w twórczości filmowej ukraińskich reżyserów doby postsowieckiej

STRESZCZENIA REFERATÓW

do góry