E-Księgarnia
Dwudniowa konferencja „Polskie podziemie antykomunistyczne na Śląsku 1945–1956” zgromadziła w zamku w Brzegu historyków (w większości pracowników Instytutu Pamięci Narodowej) z całej Polski. W spotkaniu wzięli udział kombatanci oraz świadkowie wydarzeń lat 40. i 50.
Uroczystego otwarcia konferencji dokonali prof. Krzysztof Kawalec (naczelnik Delegatury IPN w Opolu) oraz dr hab. Krzysztof Szwagrzyk (naczelnik OBEP IPN we Wrocławiu). Referaty dotyczące podziemia poakowskiego i narodowego wygłosili: Sławomir Maślikowski z Częstochowy; dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, dr Tomasz Gałwiaczek i Paweł Piotrowski z Wrocławia; dr Adam Dziuba, dr Dariusz Węgrzyn z Katowic; Elżbieta Jakimek-Zapart z Krakowa, Rafał Sierchuła z Poznania, dr Ksawery Jasiak z Opola, Marek Jedynak z Kielc. Wykład omawiający działania niepodległościowe wśród młodzieży szkolnej wygłosił Bogdan Bocheński.
Ważnym punktem konferencji była dyskusja panelowa „Polskie podziemie zbrojne na Śląsku na tle konspiracji antykomunistycznej w Polsce”, w której uczestniczyli m.in. prof. dr hab. Krzysztof Kawalec, dr Tomasz Łabuszewski i Kazimierz Krajewski oraz przedstawiciele władz samorządowych: Jerzy Kulak (Urząd Miasta Stołecznego Warszawy) i Arkadiusz Karbowiak (wiceprezydent Opola).
Zebrani mogli też wysłuchać wspomnień dr. Jerzego Woźniaka – kuriera Delegatury WiN w Londynie oraz Tadeusza Czajkowskiego ps. „Sas” , byłego żołnierza AK i WiN-u z oddziału majora Mariana Bernaciaka „Orlika”.
Organizatorem obrad była Delegatura w Opolu Oddziału IPN we Wrocławiu. Konferencji towarzyszyło otwarcie wystawy „Zaplute karły reakcji”, przygotowanej przez lubelski oddział IPN.
Program konferencji
Dzień 1.
„Żołnierze II konspiracji na Śląsku”
- Sławomir Maślikowski (IPN Delegatura w Częstochowie)
„Częstochowa – ostatnia wojenna stolica Polskiego Państwa Podziemnego, Związki Warszawy z Częstochową po Powstaniu Warszawskim” - Paweł Piotrowski (IPN Wrocław)
„Po drugiej stronie. Wojska NKWD w Polsce 1944–1947” - Dr hab. Krzysztof Szwagrzyk (IPN Wrocław)
„Stosowanie kary śmierci wobec członków antykomunistycznego podziemia na Dolnym i Górnym Śląsku 1945–1955” - Dr Adam Dziuba (IPN Katowice)
„Podziemie poakowskie na Górnym Śląsku w walce propagandowej z reżimem komunistycznym” - Dr Dariusz Węgrzyn (IPN Katowice)
„Wywiad i kontrwywiad Narodowych Sił Zbrojnych i podziemia poakowskiego na Górnym Śląsku po 1945 r.” - Elżbieta Jakimek-Zapart (IPN Kraków)
„Działalność Łukasza Cieplińskiego i IV Zarządu Głównego WiN na Śląsku” - Dr Tomasz Balbus (IPN Wrocław)
„Zwalczanie oddziału por. Franciszka Olszówki „Otta” przez siły Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego” - Dr Tomasz Gałwiaczek (IPN Wrocław)
„Armia Krajowa Mariana Papierowskiego. Podziemie antykomunistyczne w powiecie oławskim w latach 1945–1946” - Rafał Sierchuła (IPN Poznań)
„Wielkopolanie w strukturach Narodowych Sił Zbrojnych na Śląsku. Stefan Celichowski – historia oficera Brygady Świętokrzyskiej NSZ” - Dr Ksawery Jasiak (IPN Delegatura w Opolu)
Działalność wywiadowcza Konspiracyjnego Wojska Polskiego na Śląsku Opolskim na przykładzie pchor. Romualda Wrońskiego „Świetlika” - Bogdan Bocheński (Pełnomocnik Wojewody ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych)
„Dzieje Młodzieżowego Ruchu Oporu w województwie opolskim” - Marek Jedynak (IPN Delegatura w Kielcach)
„Rozpracowanie środowiska żołnierzy Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK »Ponury« – »Nurt« na Dolnym Śląsku w latach 1948–1963” - Panel dyskusyjny „Polskie podziemie zbrojne na Śląsku na tle konspiracji antykomunistycznej w Polsce”
Prowadzenie: dr hab. Krzysztof Szwagrzyk (IPN Wrocław). Uczestnicy: dr Sławomir Poleszak (IPN Lublin), dr Tomasz Łabuszewski (IPN Warszawa), Kazimierz Krajewski (IPN Warszawa), dr Tomasz Balbus (IPN Wrocław), dr Adam Dziuba (IPN Katowice), dr Dariusz Węgrzyn (IPN Katowice); Jerzy Kulak (Urząd Miasta Stołecznego Warszawy), Arkadiusz Karbowiak (wiceprezydent Opola), dr Ksawery Jasiak (IPN Opole), Wiktor Krzewicki (IPN Opole)
Dzień 2.
„Żołnierze podziemia antykomunistycznego na Śląsku we wspomnieniach uczestników walk – kombatantów”
- Otwarcie wystawy „Żołnierze Wyklęci” dr Sławomir Poleszak (IPN Lublin)
- Marta Wolak-Piątek (Gliwice)
„WiN-owcy w potrzasku XI/XII 1947 r. Kocioł w Zabrzu przy ul. Chmielnej 4” - Dr Jerzy Woźniak (prezes ŚZŻAK we Wrocławiu, Honorowy prezes Zarządu Głównego WiN, żołnierz WiN)
„Wspomnienia kuriera Delegatury WiN w Londynie” - Tadeusz Czajkowski ps. „Sas”, „Kotwica” – żołnierz majora Mariana Bernaciaka „Orlika” (prezes Brzeskiego Koła ŚZŻAK)
„W walce o niepodległość Polski. Od Kedywu do WiN”