E-Księgarnia
Rywalizacja w sferze propagandy była jednym z ważnych pól konfrontacji w okresie zimnej wojny. Jej charakter zmieniał się na przestrzeni dekad – wynikało to zarówno ze zmieniających się uwarunkowań geopolitycznych, ale także ze zmian technologicznych. Rozwój mass mediów, nowych technologii komunikacji wpłynęło nie tylko na sposób narracji przekazu, ale również na jej społeczny odbiór. Obok tradycyjnie rozumianej propagandy rozwijały się także inne narzędzia wojny informacyjnej – ten okres to także moment szerszego wykorzystania fake newsów. Za pomocą różnych mediów oraz technik obie strony konfliktu promowały zalety swojego systemu politycznego i postponowały przeciwników. Celem było przykrycie niewygodnych prawd, kontrola nad emocjami społecznymi oraz pozyskiwanie nowych stronników.
Tematyka szeroko rozumianej zimnowojennej propagandy była wielokrotnie podejmowana w badaniach naukowych. Organizatorzy konferencji planują jednak przyjrzeć się temu zagadnieniu przede wszystkim w ujęciu komparatystycznym – pokazać różnice oraz podobieństwa w funkcjonowaniu mechanizmów i recepcji propagandy w poszczególnych państwach Bloku Wschodniego. Zależy nam również na zastosowaniu zróżnicowanych metod badawczych oraz przedostawaniu oryginalnego spojrzenia na tę problematykę. Do udziału w konferencji zapraszamy zatem nie tylko historyków, ale przedstawicieli innych dziedzin nauki, szczególnie medioznawców, językoznawców, politologów, socjologów, czy kulturoznawców.
Konferencja zrealizowana została w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN „Ruch komunistyczny i aparat władzy 1917–1990”.
Program konferencji
9:00 – 9:10 – otwarcie konferencji
Panel I 9:10 – 10:25
Moderator: dr Sebastian Pilarski
- 9:10 – 9:25 – dr Rafał Opulski (OBBH IPN w Krakowie/ UPJP II w Krakowie) – Działalność i struktura Wojewódzkiego Urzędu Informacji i Propagandy w Krakowie
- 9:25 – 9:40 – dr Marta Paszek (OBL IPN w Katowicach) – Wojskowe sądy rejonowe (1946–1955) jako instrument komunistycznej propagandy
- 9:40 – 9:55 – dr Elżbieta Pietrzyk-Dąbrowska (OBBH IPN w Krakowie) – Rola świetlic w środowiskach robotników i chłopów jako przykład propagandy bezpośredniej?
- 9:55 – 10:25 – dyskusja
- 10:25 – 10:35 – przerwa
Panel II 10:35 – 11:25
Moderator: dr Rafał Opulski
- 10:35 – 10:50 – dr hab. Agnieszka Cieślikowa (IH PAN) – Propaganda lotnictwa w latach 1946–1953 na łamach tygodnika młodzieży lotniczej „Skrzydła i Motor”
- 10:50 – 11:05 – dr hab. Hubert Wilk (IH PAN) – W krzywym zwierciadle satyry. Motoryzacja indywidualna Czechosłowacji, Niemieckiej Republiki Demokratycznej i Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w periodykach satyrycznych z lat 1945–1990
- 11:05 – 11:25 – dyskusja
- 11:25 – 11:35 – przerwa
Panel III 11:35 – 12:25
Moderator: mgr Sylwia Szyc
- 11:35 – 11:50 – dr Ewelina Gdaniec (WSG w Bydgoszczy) – Propaganda kontr-komunistyczna lat 1947–1956. Przełomowe momenty w relacjach polsko-brytyjskich w dyskursie brytyjskiego „Timesa”
- 11:50 – 12:05 – dr Anna Patecka-Frauenfelder (UŁ) – Tematyka niemiecka na łamach polskich tytułów prasowych Października
- 12:05 – 12:25 – dyskusja
- 12:25 – 12:35 – przerwa
Panel IV 12:35 – 14:15
Moderator: dr hab. Patryk Pleskot
- 12:35 – 12:50 – dr hab. Sebastian Ligarski (OBBH w Szczecinie) – Artyści na usługach władzy: casus stanu wojennego
- 12:50 – 13:05 – dr Katarzyna Urbańska (ASP w Warszawie) – Propaganda w sztuce według Ewy Garzteckiej. Analiza tekstów w „Trybunie Ludu” w latach 1951–1987
- 13:05 – 13:20 – dr Wiktor Węglewicz (OBWiM IPN w Warszawie) – Chór Aleksandrowa jako narzędzie propagandy sowieckiej w okresie stalinowskim (na przykładzie tournée w Polsce w latach 1946 i 1951)
- 13:20 – 13:50 – dyskusja
- 13:50 – 15:00 – lunch
Panel V 15:00 – 16:30
Moderator: dr Andrzej Boboli
- 15:00 – 15:15 – mgr Sylwia Szyc (BBH IPN) – „Ręce precz od Korei!”. Wojna koreańska (1950–1953) w polskiej propagandzie
- 15:15 – 15:30 – dr Przemysław Benken (OBBH IPN w Szczecinie) – „Burza przeszła nad Pekinem”. Propaganda Chińskiej Republiki Ludowej wobec protestów w stolicy Państwa Środka wiosną 1989 r. i ich krwawej pacyfikacji
- 15:30 – 15:45 – dr hab. Patryk Pleskot (OBBH IPN w Warszawie) – „Za judaszowe srebrniki”. Ucieczki Romualda Spasowskiego i Zdzisława Rurarza w propagandzie PRL i USA: porównanie kampanii medialnych w cieniu stanu wojennego
- 15:45 – 16:00 – dr Przemysław Gasztold (BBH IPN) – Trzeci Świat w propagandzie PRL: działalność Polskiego Komitetu Solidarności z Narodami Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej 1965–1990
- 16:00 – 16:30 – dyskusja
- 16:30 – 16:40 – przerwa
Panel VI 16:40-18:00
Moderator: dr Przemysław Gasztold
- 16:40 – 16:55 – dr Paweł Orłowski (LAW w Dęblinie) – Główny Zarząd Polityczno-Wychowawczy WP jako tuba propagandy i nadzoru LWP w okresie zimnej wojny.
- 16:55 – 17:10 – dr Tomasz Leszkowicz (WCEO im. płk. dypl. Mariana Porwita) – „Uwaga! Bundeswehra!”. Zachodnioniemieckie siły zbrojne w dyskursie Ludowego Wojska Polskiego w latach 60
- 17:10– 17:25 – Tomasz Krok (OBBH IPN w Warszawie) – Sprawa siatki wywiadowczej Napoleona Idzikowskiego w narracji komunistycznej propagandy
- 17:25– 17:55 – dyskusja
- 18:00 – zakończenie obrad