Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Warszawie i Izba Pamięci Strzelecka 8 zapraszają do udziału w ogólnopolskiej interdyscyplinarnej konferencji naukowej pt. „Autentyzm miejsc pamięci i jego rola w kształtowaniu tożsamości narodowej”, która odbędzie się w Warszawie w Izbie Pamięci Strzelecka 8 25 października 2022 r. (wtorek).
Pojęcie „miejsca pamięci” obecne jest w naukach historycznych co najmniej od kilkudziesięciu lat. Pod tym sformułowaniem rozumiemy przede wszystkim miejsca „o których się wspomina”, zarówno z uwagi na zdarzenia jakie miały tam miejsce, osoby, o których „warto wspominać”, pamiątki materialne – definiujące owe zdarzenia, jak i pamięć społeczną o nich. O „wartości” miejsc pamięci rozumianych poprzez siłę oddziaływania – kreowania i międzypokoleniowej transmisji pamięci w dużym stopniu decyduje jego autentyzm, a także forma związanych z nimi ekspozycji – wzmacniających – porządkujących przekaz.
Do grona licznych w Polsce „miejsc pamięci” związanych najczęściej z II wojną światową całkiem niedawno dołączyły miejsca zbrodni komunistycznych. Są nimi budynki, w których owych zbrodni dokonywano, materialne świadectwa tych zbrodni – głównie w formie inskrypcji pozostawianych przez ofiary, fotografie, dokumenty, relacje. Patrząc na współczesny stan zachowania miejsc pamięci związanych ze zbrodniami komunistycznymi może wydawać się, że znalezienie dla nich czytelnego – spójnego przekazu opowiadającego historię ofiar i katów będzie bardzo trudne. Okazuje się jednak, że w wielu przypadkach dysponujemy nadal (mimo upływu ponad 70 lat) sporym atutem w postaci autentyzmu, wokół którego można i należy budować narrację. Także widoczny wzrost zainteresowania zwiedzających tego typu miejscami w ostatnich latach skłania do głębszej refleksji nad możliwościami wykorzystania ich w procesie kształtowania poczucia tożsamości narodowej Polaków.
Na kształtowanie tożsamości narodowej wpływa nie tylko znajomość historii, ale też język ojczysty, symbole narodowe, religia, literatura i muzyka. Warto jednak zastanowić się nad tym, czy autentyzm miejsc pamięci może być również postrzegany jako czynnik narodowotwórczy.
Konferencja ma więc na celu wymianę wiedzy i doświadczeń na temat roli autentyzmu miejsc pamięci w identyfikowaniu się z własnym narodem, w odczuwaniu z nim więzi emocjonalnej oraz w umacnianiu poczucia odrębności wobec innych narodów.
Wśród tematów możliwych do omówienia organizatorzy proponują następujące zagadnienia:
- miejsca pamięci – jako depozytariusze przeszłości – definicja i interpretacja
- źródła historyczne do badań nad miejscami pamięci i pamięcią zbiorową Polaków
- obecny stan badań nad miejscami pamięci w Polsce i Europie
- miejsca pamięci – ich rola kulturotwórcza
- miejsca pamięci i ich autentyzm a teatralizacja historii
- autentyzm miejsca pamięci a tożsamość narodowa Polaków i jego rola w kształtowaniu postaw patriotycznych
- ochrona i opieka konserwatorska w miejscach pamięci
- możliwości wykorzystania autentyzmu miejsc pamięci w edukacji
- autentyzm miejsc pamięci w obliczu nowych technologii
- nowe drogi wykorzystania autentyzmu miejsc pamięci w celu dotarcia do młodego pokolenia i budowy poczucia więzi miedzypokoleniowych
Czas wystąpienia: 20 min.
Do udziału w konferencji zachęcamy przedstawicieli różnych specjalizacji: historyków, antropologów, socjologów, historyków sztuki, filologów a także specjalistów innych nauk humanistycznych.
Formularz zgłoszeniowy prosimy przesłać na adres: marta.milewska@ipn.gov.pl do 31 sierpnia 2022 roku.
Informację o zakwalifikowaniu się do udziału w konferencji otrzymają Państwo drogą e-mailową do 5 września 2022 roku.
Nie pobieramy opłaty konferencyjnej.
Pokłosiem konferencji będzie publikacja.