Instytut Pamięci Narodowej Ogólnopolska konferencja naukowa: „Urząd ds. Wyznań: struktury, działalność, ludzie w latach 1975–1989” – Konstancin-Jeziorna, 13–15 września 2021 - Konferencje naukowe -

Celem konferencji, realizowanej w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN „Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych w Polsce w latach 1944–1989”, będzie omówienie działalności i sposobu funkcjonowania Urzędu ds. Wyznań w latach 1975–1989.

PROGRAM

13 września 2021 r.

• 11:30 wyjazd z Warszawy, zbiórka w okolicach Dworca Warszawa Centralna
• 12.30–12.45 – przyjazd do ośrodka
• 12.45–13.30 – obiad

Panel I: 13.30–15.20

• 13.30–13.50 – dr Bartłomiej Noszczak (IPN Warszawa) Urząd nie tylko do spraw wyznań. Interakcje polskiego UdsW z jego odpowiednikami w państwach demokracji ludowej – faza dojrzała (1957–1989)
• 13.50–14.10 – ks. dr hab. Dominik Zamiatała prof. UKSW Urząd ds. Wyznań wobec Zrzeszenia Katolików „Caritas” 1975–1989
• 14.10–14.30 – dr Michał Zawiślak (KUL) Wydatki Funduszu Kościelnego w latach 1975–1989 na politykę wyznaniową realizowaną przez Urząd do Spraw Wyznań
• 14.30–14.50 – dr hab. Rafał Łatka (BBH IPN) Funkcjonowanie wydziałów ds. wyznań w ostatniej dekadzie PRL w świetle materiałów kontrolnych centrali UdsW
• 14.50–15.20 – dyskusja

15.20–15.40 – przerwa kawowa

Panel II: 15.40–17.10

• 15.40–16.00 –dr hab. Jerzy Nikołajew prof. UO Polityka Urzędu do spraw Wyznań na przykładzie konferencji ideologicznej kadry kierowniczej więziennictwa zorganizowanej w dniach 24–26 lutego 1983 r.
• 16.00–16.20 – dr Sebastian Drabik (badacz niezależny) Władysław Loranc, ostatni kierownik Urzędu do Spraw Wyznań. Szkic biograficzny
• 16.20–16.40 – dr Marek Strzała (UJ) Osobowość prawna wspólnot religijnych w pracach Urzędu ds. Wyznań nad ustawą z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania
• 16.40-17.10 – dyskusja

17.10–17.30 – przerwa kawowa

Panel dyskusyjny: Urząd ds. Wyznań jako narzędzie polityki wyznaniowej władz PRL w latach 1975–1989; godz. 17.30–19.15

• Dr hab. Rafał Łatka (BBH IPN)
• Ks. prof. dr hab. Józef Marecki (UPJPII)
• Dr Bartłomiej Noszczak (IPN Warszawa)
• Ks. dr hab. Dominik Zamiatała prof. UKSW

19.30–20.30 – kolacja

14 września 2021 r.

Panel III: 9.30–11.20

• 9.30–9.50 – dr hab. Elżbieta Wojcieszyk (IPN Poznań) Działalność Wydziału ds. Wyznań w województwie poznańskim w latach 1975–1989
• 9.50–10.10 – Mateusz Szłapka (IPN Poznań)Wydziały ds. Wyznań w Koninie, Lesznie, Pile i Kaliszu w latach 1975–1989. Obsada osobowa i funkcjonowanie
• 10.10–10.30 – Ewelina Ślązak (IPN Łódź) Wydziały ds. Wyznań na terenie byłego województwa łódzkiego w latach 1975–1989
• 10.30–10.50 – dr Zbigniew Stanuch (IPN Szczecin) Wydział do Spraw Wyznań Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie (1973–1990). Organizacja, zadania, obsada personalna
• 10.50–11.20 – dyskusja

11.20–11.40 – przerwa kawowa

Panel IV: 11.40–13.50

• 11.40–12.00 – dr hab. Krzysztof Sychowicz (IPN Białystok) Wydział ds. Wyznań w Białymstoku 1975–1989
• 12.00–12.20 – dr hab. Leszek Zygner prof. PUZ Wydziały d/s Wyznań Urzędu Wojewódzkiego w Płocku (1975–1988/1989)
• 12.20–12.40 – Krzysztof Kierski (IPN Olsztyn) Wydział do spraw Wyznań w województwie olsztyńskim w latach 1975–1989. Zarys problematyki
• 12.40–13.00 – ks. prof. dr hab. Ryszard Sztychmiler (Krajowa Izba Adwokatów Kościelnych) Wydział do spraw Wyznań Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie wobec duchownych Kościoła katolickiego w latach 1975–1984
• 13.00–13.20 – dr Krzysztof Busse (IPN Radom) Działalność Wydziału ds. Wyznań Urzędu Wojewódzkiego w Radomiu 1975–1988 w świetle materiałów Archiwum Państwowego w Radomiu
• 13.20–13.50 – dyskusja

14.00–15.20 – przerwa obiadowa

Panel V: 15.20–17.30

• 15.20–15.40 – dr Bogusław Wójcik (IPN Rzeszów) Utworzenie i działalność Wydziału do spraw Wyznań UW w Krośnie w latach 1975–1989
• 15.40–16.00 – dr Stefan Pastuszewski (Stowarzyszenie Badań Naukowych) Wydział do Spraw Wyznań UW w Bydgoszczy w latach 1975–1989
• 16.00–16.20 – dr Tomasz Resler Wydział do Spraw Wyznań Urzędu Województwa Wrocławskiego i Miasta Wrocławia (Urzędu Województwa Wrocławskiego) w latach 1975–1989 – aspekty prawne i organizacyjne
• 16.20–16.40 – dr hab. Łucja Marek (IPN Kraków) Kościół polskokatolicki w Krakowie a krakowska administracja wyznaniowa 1975–1989
• 16.40–17.30 – dyskusja

19.00 – uroczysta kolacja

15 września 2021 r.

Panel VI: 10.00–11.30

• 10.00–10.20 – ks. dr hab. Mieczysław Różański prof. UWM Tworzenie struktur parafialnych w Łodzi w latach 1975–1985
• 10.20–10.40 – dr hab. Andrzej Szymański prof. UO Generowane przez SB "Informacje dotyczące imprez kościelnych" źródłem wiedzy Wydziału do Spraw Wyznań UW w Szczecinie o  funkcjonowaniu Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim w latach 1985–1987. Wybrane przykłady
• 10.40–11.00 – Janusz Oszytko (IPN Opole) Fundacja „Samarytanin” w Wałbrzychu u progu transformacji ustrojowej
• 11.00–11.30 – dyskusja

11.30–11.50 – przerwa kawowa

Panel VII: 11.50–13.00

• 11.50–12.10 – dr hab. Patryk Pleskot prof. MUP (IPN Warszawa) Ciekawość mimo nieufności. Wokół spotkań dyplomatów amerykańskich z kierownictwem Urzędu ds. Wyznań (1975–1981)
• 12.10–12.30 – dr Ariel Orzełek (UMCS) Stowarzyszenie „PAX” w optyce Urzędu do Spraw Wyznań w połowie lat siedemdziesiątych
• 12.30–12.50 – dr Piotr Olechowski (BBH IPN) Działalność Pełnomocnika Rady ds. kultów religijnych w obwodzie lwowskim wobec tamtejszego Kościoła rzymskokatolickiego u schyłku lat 80 XX wieku

13.00–14.00 – obiad

14.00 – wyjazd