Nawigacja

Materiały do pobrania

[TEKST + AUDIO] 24 marca – Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką: materiały prasowe, popularnonaukowe, wydawnictwa, dokumenty i multimedia

  • Rodzina Józefa i Wiktorii Ulmów z Markowej
  • Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką – działania IPN w 2023

Świat patrzy na tę zbrodnię, straszliwszą niż wszystko, co widziały dzieje – i milczy. (…) Tego milczenia dłużej tolerować nie można (…) Jest ono nikczemne. Wobec zbrodni nie wolno pozostawać biernym. Kto milczy w obliczu mordu – staje się wspólnikiem mordercy. Kto nie potępia – ten przyzwala.

Zofia Kossak-Szczucka, „Protest” – odezwa wydana przez pisarkę 11 sierpnia 1942 r. w czasie wielkiej akcji deportacji Żydów z warszawskiego getta

 

Nie wszyscy w Europie przyglądali się biernie zagładzie europejskich Żydów. Polacy – z narażeniem własnego życia – ruszyli im z pomocą, choć groziła im za to nawet śmierć. Na ziemiach polskich Niemcy wprowadzili najbardziej restrykcyjne prawo za pomoc udzielaną Żydom. Więcej TUTAJ

24 marca 1944 r. w Markowej na Podkarpaciu Niemcy zamordowali mieszkającą tam ośmioosobową rodzinę Ulmów oraz ukrywanych przez nich Żydów z rodzin Goldmanów, Didnerów i Grünfeldów. Od 2018 roku w rocznicę zbrodni w Markowej obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Święto zostało ustanowione przez polski parlament.

Jak zapisano w treści ustawy, dzień ten ustanowiono – „w hołdzie Obywatelom Polskim – bohaterom, którzy w akcie heroicznej odwagi, niebywałego męstwa, współczucia i solidarności międzyludzkiej, wierni najwyższym wartościom etycznym, nakazom chrześcijańskiego miłosierdzia oraz etosowi suwerennej Rzeczypospolitej Polskiej, ratowali swoich żydowskich bliźnich od Zagłady zaplanowanej i realizowanej przez niemieckich okupantów”. Święto jest wyrazem czci dla wszystkich Polaków, którzy – okazując miłosierdzie i współczucie –  pomagali Żydom systematycznie mordowanym przez niemieckich oprawców.

24 marca: Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką – działania IPN w 2023 r.

RODZINA ULMÓW

https://ipn.gov.pl/pl/rodzina-ulmow

W 1995 r. Wiktorię i Józefa Ulmów zaliczono w poczet Sprawiedliwych wśród Narodów Świata (największą grupę wśród uhonorowanych przez izraelski Instytut Yad Vashem stanowią Polacy). W 2003 r. rozpoczął się proces beatyfikacyjny bohaterskiej rodziny.  10 września 2023 r. w Markowej odbędzie się beatyfikacja rodziny Ulmów. Liturgiczne wspomnienie rodziny Ulmów będzie przypadać 7 lipca: w dniu, kiedy Wiktoria i Józef zawarli sakramentalny związek małżeński.  

Nagrania AUDIO [poniżej do pobrania]:

Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej w Markowej

NOTACJE IPN: Ocaleni i Sprawiedliwi – świadectwa Niezwyciężonych

  1. Chava Nissimov, relacja Ocalonej – „DZIEWCZYNKA Z WARSZAWSKIEGO GETTA”
  2. Tadeusz Stankiewicz, relacja Sprawiedliwego – „UKRYWANI NA BAGNACH”
  3. Stanisława Roztropowicz-Szkubel, relacja Sprawiedliwej –  „OCALONA DZIEWCZYNKA”

Wybrane publikacje:

„Biuletyn IPN” nr 208 (3)/2023. Błogosławieni miłosierni – o Rodzinie Ulmów

Dodatek historyczne do prasy- do pobrania

„Rodzina Ulmów. Samarytanie z Markowej” – dodatek prasowy IPN w magazynie „W sieci historii” (16 lutego 2023)

W dodatku:

  • dr Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, Ukarane człowieczeństwo
  • dr Wojciech Hanus, OBBH IPN w Rzeszowie, „Ratując życie innych, złożyli w ofierze własne…” Rodzina Ulmów z Markowej
  • ks. Witold Burdapostulator procesu beatyfikacyjnego rodziny Ulmów, Kuria Przemyska, Samarytanie z Markowej – droga do chwały ołtarzy

Samarytanie w czasie zagłady" – dodatek historyczny IPN do „Naszego Dziennika" z 23 marca 2020 r.  

Wystawa: Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej PL/EN/SK. Wystawa została przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie. Do pobrania wersje: polska, angielska i słowacka.

Materiały edukacyjne: Karty pracy – do pobrania

Materiały edukacyjne z serii „Historie Poli i Poldka” – cz. 3: Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką

Spoty IPN:

Animacja:

Przenieś się do okupowanej przez Niemców Warszawy i POZNAJ Jana Żabińskiego, który podczas II wojny światowej wraz z żoną Antoniną pomagał Żydom z warszawskiego getta. Organizował dla nich fałszywe dokumenty, osobiście przeprowadzał na aryjską stronę, wreszcie ukrywał w willi oraz w pomieszczeniach przeznaczonych dla zwierząt na terenie ZOO. Szacuje się, że małżeństwo Żabińskich z narażeniem własnego życia pomogło w ten sposób ok. 300 żydowskim bliźnim

Materiały w portalu przystanekhistoria.pl

https://przystanekhistoria.pl/dokumenty/szablonyimg/166-Logo_Przystanek-Historia_shared.png

TEKSTY, m.in.:

PUBLIKACJE DO POBRANIA  

Biblioteka cyfrowa DO POBRANIA:

Dodatki prasowe – DO POBRANIA:

IPNtv:  

Premiera telewizyjna filmu o Zofii Kossak-Szczuckiej „Mulier fortis. Kobieta mężna” – TVP Historia, 23 marca 2023 r. o godz. 20.15

Kolejne emisje:

  • 24 marca 2023 (piątek), godz. 10:35 – TVP Historia,
  • 4 kwietnia 2023 (wtorek), godz. 23:15 – TVP 1
  • 5 kwietnia 2023 (środa), godz. 21:05 – TVP Dokument
  • 6 kwietnia 2023 (czwartek), godz. 12:40 – TVP Dokument

 

Kontakt dla mediów:

Rzecznik Prasowy IPN – Dyrektor Biura: dr Rafał Leśkiewicz
tel. 602 322 362
rzecznik@ipn.gov.pl

 

 

 

do góry