Nawigacja

Komunikaty

Informacja

Strona znajduje się w archiwum.

Ponad 2 mln opisów akt w publicznym Inwentarzu Archiwalnym IPN

Barbara Niedzielko
Data publikacji 11.03.2019
  • Magazyn archiwalny, ul. Kłobucka. Fot. Katarzyna Adamów (IPN)
    Magazyn archiwalny, ul. Kłobucka. Fot. Katarzyna Adamów (IPN)
  • Magazyn archiwalny, ul. Kłobucka. Fot. Katarzyna Adamów (IPN)
    Magazyn archiwalny, ul. Kłobucka. Fot. Katarzyna Adamów (IPN)
  • Fot. Katarzyna Adamów (IPN)
    Fot. Katarzyna Adamów (IPN)
  • Fot. Katarzyna Adamów (IPN)
    Fot. Katarzyna Adamów (IPN)
  • Fot. Katarzyna Adamów (IPN)
    Fot. Katarzyna Adamów (IPN)

Instytut Pamięci Narodowej na stronie internetowej Inwentarza Archiwalnego opublikował kolejne 66 tysięcy opisów akt ze swojego Archiwum. Inwentarz Archiwalny – dostępny w internecie od dn. 31 grudnia 2012 r. (a od 27 lutego 2017 r. w wersji obejmującej szerszy zakres informacji) – zawiera obecnie dane dotyczące ponad 2 mln 20 tysięcy jednostek archiwalnych.

Inwentarz uzupełniono przede wszystkim o kolejne opisy akt wytworzonych przez cywilne organy bezpieczeństwa państwa (ponad 23 tysiące nowych rekordów) – w tym pochodzących ze zlikwidowanego tzw. zbioru zastrzeżonego, wojskowy wymiar sprawiedliwości (ponad 21 tysięcy nowych opisów), jednostki i administrację wojskową (ponad 5900 nowych opisów), cywilny wymiar sprawiedliwości (ponad 4500 nowych opisów), archiwa osobiste i kolekcje (ponad 3000 nowych opisów), Główną Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich i jej terenowe ogniwa (ponad 2100 nowych rekordów), wojskowe organy bezpieczeństwa państwa (ponad 1900 opisów), władze okupacyjne i instytucje III Rzeszy Niemieckiej (przybyło ponad 1200 rekordów), instytucje penitencjarne (ponad 600 nowych rekordów), instytucje państwowe i organizacje społeczne (ponad 300 nowych opisów), dział zbiory archiwalne powiększył się o ponad 1600 nowych rekordów.

Większość opublikowanych w inwentarzu opisów akt wytworzonych przez instytucje wojskowego wymiaru sprawiedliwości dotyczy akt dochodzeń i procesów prowadzonych przez wojskowe prokuratury i sądy w latach czterdziestych XX w., kiedy wojskowa jurysdykcja pełniła funkcję jednego z głównych narzędzi represyjnych dyktatury komunistycznej.

Na uwagę zasługują opublikowane opisy kopii cyfrowych (skanów) akt, pozyskanych z ukraińskich archiwów państwowych w Chmielnickim (spis IPN BU 3774) i Odessie (spis IPN BU 3823), które dotyczą sowieckich represji wobec Polaków – przede wszystkim ofiar tzw. operacji polskiej przeprowadzonej przez NKWD w l. 1937–1938 (do akt włączano również dokumentację postępowań rehabilitacyjnych prowadzonych przed sowieckimi sądami w l. 50-60 XX w., a także po 1989 r. przed sądami sowieckimi, a następnie ukraińskimi).

Zwraca uwagę opublikowanie w inwentarzu opisów kopii cyfrowych 40 tomów rękopisów Rudolfa Hössa (komendanta obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau w l. 1940–1943), sporządzonych przezeń podczas powojennego uwięzienia. Skany rękopisów zostały uzyskane przez Archiwum IPN w 2017 r. z Archiwum Państwowego Muzeum – Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau, niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady.

Należy zaznaczyć, że wśród opublikowanych opisów znalazło się 116 nowych rekordów ze zbioru wyjaśnień, sprostowań i uzupełnień przekazanych do zasobu archiwalnego IPN na podstawie art. 35b ust. 1 ustawy o IPN, złożonych przez osoby zapoznające się z aktami ich samych, wzgl. ich najbliższych, dotyczącymi.

Wśród opublikowanych znalazły się również opisy 108 tomów akt śledztwa prowadzonego przez Prokuraturę Wojewódzką w Warszawie od 1990 r. w sprawie sprawstwa kierowniczego zabójstwa ks. Jerzego Popiełuszki (spis IPN BU 3737) wobec wysokich funkcjonariuszy MSW: Władysława Ciastonia i Zenona Płatka, a także opisy 30 tomów akt odrębnie prowadzonego przez Prokuraturę Wojewódzką w Warszawie śledztwa w sprawie uprowadzenia i zabójstwa ks. Jerzego Popiełuszki (spis IPN BU 3799).

Interesującą okolicznością jest opublikowanie w inwentarzu opisów kopii cyfrowych 28 tomów akt Komisji Likwidacyjnej działającej pod kierownictwem gen. Lucjana Żeligowskiego, powołanej w celu dokumentacji i wyjaśnienia okoliczności zamachu majowego 1926 r. (spis IPN BU 3804). Kopie zostały uzyskane przez Archiwum IPN z Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku (zespół archiwalny IJP nr 004).

Publikacja kolejnej transzy opisów jednostek archiwalnych przewidziana jest na jesień br.

do góry