Instytut Pamięci Narodowej Dalsze losy Ocalonych dzięki działalności polskiej dyplomacji i polskiego wywiadu w filmie „Polmission. Tajemnice paszportów” - Komunikaty -

Film dokumentalny „Polmission. Tajemnice paszportów”, którego koproducentem jest Instytut Pamięci Narodowej przedstawia wątek jednej z największych i najbardziej zagadkowych akcji ratowania Żydów podczas II wojny światowej. Obraz w reżyserii Jacka Papisa jest kontynuacją filmu Paszporty Paragwaju i opowiada o dalszych losach Ocalonych dzięki działalności polskiej dyplomacji i polskiego wywiadu, we współpracy z międzynarodowymi organizacjami.

W ramach tej operacji udało się uratować od zagłady około 3000 Żydów, wystawiając im fałszywe paszporty krajów Ameryki Południowej, m.in. Paragwaju. W filmie Jacka Papisa  przedstawiono rozmowy z Ocalonymi oraz członkami ich rodzin. Ponadto głos zabierają również historycy, którzy próbują rozwiązać niewyjaśnione dotychczas w tej kwestii zagadki oraz rozwikłać tytułową „tajemnicę paszportów”.

Film Paszporty Paragwaju w reżyserii Roberta Kaczmarka miał swoją premierę w styczniu 2019 roku. Od tego czasu był wielokrotnie wyświetlany w kraju oraz za granicą, gdzie pojawił się w angielskiej wersji lektorskiej oraz z napisami opracowanymi w kilku językach (np. niemieckim, włoskim, francuskim, rosyjskim i hebrajskim). Obraz Paszporty Paragwaju zdobył nagrodę w konkursie głównym na XI Festiwalu Niepokorni Niezłomni Wyklęci w 2019 r. w Gdyni. 

Więcej informacji o Międzynarodowym Festiwalu Filmowym o Totalitaryzmach „Echa Katynia”

Kadry z filmu „Polmission. Tajemnice paszportów”

Zobacz film „Paszporty Paragwaju”, którego kontynuacją jest „Polmission. Tajemnice paszportów”

Dyplomaci należący do tzw. Grupy Ładosia, działając w okresie wojny w polskim poselstwie w Bernie w Szwajcarii, ratowali Żydów poprzez wystawianie im fałszywych paszportów. Polscy dyplomaci oraz działacze organizacji żydowskich pozyskiwali paszporty państw Ameryki Łacińskiej, które następnie trafiały do Żydów w okupowanej Europie. Były to paszporty głównie Paragwaju, Salwadoru, Hondurasu, Boliwii, Peru i Haiti, które chroniły swoich posiadaczy w gettach przed wywózką do niemieckich obozów zagłady. Ich właścicieli kierowano do obozów dla internowanych, gdzie pewna część z nich doczekała końca wojny.

Członkowie grupy zajmowali się produkcją nielegalnych paszportów od co najmniej 1941 r. i kontynuowali swoją działalność praktycznie do zakończenia Holokaustu. W skład Grupy Ładosia wchodzili: ambasador RP w Bernie Aleksander Ładoś, jego zastępca Stefan Ryniewicz, konsul Konstanty Rokicki, a także attaché ambasady Juliusz Kühl. Ich partnerami były dwie organizacje żydowskie – komitet RELICO kierowany przez Abrahama Silberscheina oraz szwajcarski oddział Aguda Yisroel pod wodzą Chaima Eissa.