Instytut Pamięci Narodowej Weronika Sebastianowicz - 2019 -

Pułkownik Wojska Polskiego Weronika Sebastianowicz jest już osobą legendarną. Jej ofiarna służba na rzecz zachowania pamięci, pomoc środowisku kombatantów, a przede wszystkim ofiarne i godne reprezentowanie polskiego społeczeństwa na Białorusi czyni z niej osobę wyjątkową i godną nagrody.

Urodziła się w 1931 r. we wsi Pacewicze w pow. wołkowyskim jako córka Józefa Oleszkiewicza, inżyniera dróg i mostów. Została żołnierzem Armii Krajowej w wieku trzynastu lat. Wtedy też otrzymała pseudonim „Różyczka”. Służyła w Obwodzie AK Wołkowysk, należącym do Inspektoratu Grodzieńskiego AK. Po 1945 roku kontynuowała służbę w konspiracji aż do aresztowania 7 kwietnia 1951 r. Razem z nią do sowieckich więzień trafili jej rodzice. Została skazana na karę 25 lat pozbawienia wolności. Wróciła z zesłania do Workuty w 1955 r.

Od początku lat 90. działa w organizacjach polskich, m.in. jest prezesem Stowarzyszenia Żołnierzy AK na Białorusi, działającego przy Związku Polaków na Białorusi. Z tego powodu doświadczała szykan ze strony władz białoruskich. W czerwcu 2013 r. została skazana  przez Sąd Rejonowy w Szczuczynie na karę grzywny za zorganizowanie „nielegalnego zgromadzenia”. Sprawa dotyczyła uroczystości, która odbyła się 12 maja tego roku w Raczkowszczyźnie. Ustawiono wówczas i poświęcono krzyż upamiętniający śmierć ostatniego dowódcy polskiego podziemia niepodległościowego na Białorusi – podporucznika Anatola Radziwonika, który zginął w 1949 r. podczas sowieckiej obławy. W czerwcu 2014 r. stanęła przed sądem w Grodnie, sądzona za zbiórkę świątecznych paczek dla AK-owców.

Za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność społeczną i kombatancką została w 2012 r. odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2015 r. otrzymała Nagrodę „Świadek Historii” dla osób i organizacji spoza Polski, przyznawaną przez Instytut Pamięci Narodowej.