Nawigacja

2020

Wasyl Haniewicz

  • Wasyl Haniewicz
    Wasyl Haniewicz

Jest potomkiem polskich osadników, którzy na początku XX w. założyli na Syberii, ok. 200 km na północ od Tomska, wieś Białystok. Od lat dwudziestych XX w. byli oni represjonowani za polskie pochodzenie i przy­wiązanie do wiary katolickiej. Wasyl Haniewicz jako pierwszy, na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięć­dziesiątych XX w., opisał losy mieszkańców syberyjskiego Białegostoku, w tym okoliczności zbiorowego mordu NKWD na wszystkich dorosłych mężczyznach ze wsi. Jego zainteresowania naukowe i popularyzatorskie zwią­zane są z historią represji politycznych okresu sowieckiego, historią polskiej diaspory i Kościoła katolickiego na Syberii. Jest autorem książek, m.in. Białostocka tragedia. Z historii genocydu Polaków na Syberii, Sybe­ryjscy księża w latach dwudziestych i trzydziestych. Z historii Kościoła katolickiego na Syberii, Z historii pol­skiej kolonii w Tomsku końca XIX i początku XX wieku, a także ponad dwustu prac opublikowanych w Rosji, Polsce i na Białorusi. W 2001 roku opublikował spis i biogramy około 5 tys. Polaków pochowanych na nie­istniejącym już cmentarzu katolickim w Tomsku. W książce Polacy w Tomsku (XIX–XX stulecia). Biografie opublikował 545 biogramów Polaków oraz osób polskiego pochodzenia, mieszkających w Tomsku, będących ważną częścią czterechsetletniej historii miasta. Wielu z nich w znacznym stopniu przyczyniło się do rozwoju gospodarki, nauki, kultury i szkolnictwa w Tomsku, w guberni tomskiej, na Syberii i w całej Rosji.

Wasyl Haniewicz był współtwórcą i pracownikiem Muzeum „Więzienie śledcze NKWD” – filii Tomskiego Mu­zeum Krajoznawczego, a do połowy 2019 roku także jego dyrektorem. W Muzeum prezentowane są m.in. losy syberyjskich Polaków represjonowanych przez Sowietów. W Internecie na profilu TomskNKVDmuseum Haniewicz publikuje informacje o losach represjonowanych. Od wielu lat współpracuje ze Stowarzyszeniem „Memoriał” jako jego tomski przedstawiciel. Jest także członkiem władz stowarzyszenia: „Tomska Polonia” i Polskiego Narodowego Centrum „Biały Orzeł”. Pomaga osobom szukającym informacji o członkach swoich rodzin represjonowanych w czasach sowieckich.

Wasyl Haniewicz za swoją działalność został uhonorowany w 2020 roku Nagrodą „Kustosz Pamięci Narodowej”.

do góry