Instytut Pamięci Narodowej Ojciec Antoni Herkulan Wróbel (1934–2023) - 2017 -

Antoni Wróbel urodził się 8 marca 1934 roku we wsi Wierzchowiska koło Janowa Lubelskiego. Ojciec – Jan, zajmował się gospodarstwem rolnym, matka – Zofia, opiekowała się domem. Już w młodości Antoni postanowił, że zostanie kapłanem. Jako 15-latek zaczął uczęszczać do niższego seminarium duchownego ojców Franciszkanów we Wrocławiu. Niebawem rozpoczął życie zakonne, wstępując do nowicjatu ojców Bernardynów w Leżajsku. 31 sierpnia 1952 roku złożył śluby zakonne. Kształcił się w seminarium duchownym w Kalwarii Zebrzydowskiej. Wtedy też zaczął posługiwać się imieniem Herkulan. 26 czerwca 1960 roku święceń kapłańskich udzielił mu biskup Karol Wojtyła.

W 1964 roku ukończył studia historyczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, nie uzyskał jednak dyplomu, poświęcając się pracy misyjnej. Celem podróży zakonnika była daleka Argentyna, gdzie historia osadnictwa polskiego sięgała końca XIX wieku. Trudności z uzyskaniem paszportu sprawiły, że na argentyńskiej ziemi ojciec Herkulan stanął dopiero pod koniec 1966 roku. Witali go tam przedstawiciele Polskiej Misji Katolickiej. Misjonarz szybko zaaklimatyzował się w środowisku argentyńskiej Polonii. Po latach ojciec Herkulan charakteryzował swą działalność jako „sianie ziarna duszpasterskiego w polskie ośrodki, polskie organizacje, wśród Polaków, do których wysłał go zakon i Kościół”. Poświęcał się pracy na rzecz rodaków, ale wspierał też działalność miejscowego duchowieństwa i pomagał rdzennym mieszkańcom Argentyny. Szybko nauczył się też języka hiszpańskiego.

Pełnił posługę m.in. w Rosario – jednym z największych miast Argentyny. Nauczał polskie dzieci i młodzież, ale pomagał też argentyńskiej biedocie, zamieszkałej w miejscowych slumsach. Pracował na rzecz kultywacji rodzimych tradycji, m.in. obchodów świąt narodowych. Aktywnie wspierał budownictwo kościołów – jeden z nich, pod wezwaniem św. Maksymiliana Kolbego, powstał w miejscowości San Jose właśnie dzięki polskiemu zakonnikowi. Inną zasługą ojca Herkulana była rozbudowa Domu Spokojnej Starości w Martin Coronado. Od 1983 roku był przełożonym klasztoru w tej miejscowości.

W 1994 roku, podczas pobytu w Polsce, zdał egzamin magisterski na KUL. Po otrzymaniu dyplomu rozpoczął pisanie doktoratu, poświęconego historii polskiego duszpasterstwa w Argentynie. Rozprawę obronił w 1999 roku na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu. W 1996 roku został mianowany przez prymasa Polski, kardynała Józefa Glempa rektorem Polskiej Misji Katolickiej w Argentynie. Wśród jego licznych osiągnięć było m.in. zainicjowanie cyklicznych zjazdów polskiego duchowieństwa. Funkcję rektora pełnił do 2006 roku, w tym czasie zajmował się jednocześnie badaniem dziejów osadnictwa polskiego w Argentynie. Owocem tych dociekań naukowych było wydanie blisko 300 różnych publikacji.

Za zasługi w krzewieniu polskości na obczyźnie ojciec Herkulan Wróbel otrzymał dwukrotnie Order Odrodzenia Polski. Swą życiową misję pełnił na argentyńskiej ziemi do końca życia.

Zmarł 27 grudnia 2023 roku w Argentynie. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 30 grudnia 2023 w Martin Coronado.