Nawigacja

Aktualności

Instytut Pamięci Narodowej przywraca pamięć 110 000 ofiar antypolskiej operacji NKWD

– Stalin wiedział, że z Polaków żyjących w ZSRS – mimo wielu lat indoktrynacji komunistycznej – nie zrobi ludzi sowieckich. Dlatego ich zamordował. Taka była cena polskości! – mówił prezes IPN Jarosław Szarek podczas uroczystości upamiętniającej ofiary „operacji polskiej” NKWD, przeprowadzonej w latach 1937–1938 w ZSRS.

  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)
  • Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN) Uroczystość ku czci ofiar „operacji polskiej” NKWD – 11 sierpnia 2019. Fot. Marcin Jurkiewicz (IPN)

82 lata temu, 11 sierpnia 1937 roku, za zgodą Józefa Stalina szef NKWD Nikołaj Jeżow podpisał rozkaz nr 00485, który rozpoczął tzw. operację polską. Pod zarzutem przynależności do fikcyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) prowadzącej rzekomo działalność szpiegowsko-wywrotową na rzecz Polski, poddano represjom co najmniej 139 835 osób, z czego zamordowano ponad 110 000 – najczęściej strzałem w tył głowy. Mimo że była to największa ludobójcza akcja w czasie „wielkiego terroru”, wymierzona w konkretną grupę etniczną, do niedawna wiedza o niej ograniczała się do grona specjalistów. Naszym obowiązkiem jest przywrócić ponad 110 000 ofiar tej zbrodni należne miejsce w polskiej pamięci narodowej. 

11 sierpnia 2019 roku podczas uroczystości rocznicowej przed pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie przy ul. Muranowskiej w Warszawie wieńce i kwiaty ku czci ofiar ludobójczej operacji złożyli przedstawiciele władz i instytucji państwowych. Odczytano listy, które do uczestników uroczystości skierowali prezydent Andrzej Duda, marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz premier Mateusz Morawiecki. 

W wydarzeniu wziął udział  dr Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, który w swoim wystąpieniu podkreślił, że zamordowano ponad sto tysięcy Polaków tylko dlatego, że „nie dali sobie wyrwać polskiej duszy, nie dali się skomunizować i zsowietyzować”. –  Wystarczyło kilka słów po polsku, wystarczył polski pacierz i to oznaczało wyrok śmierci – powiedział.

Wskazał równocześnie na obowiązek pamięci o ofiarach zbrodni oraz ich potomkach: – Tam gdzie „operacja polska” NKWD miała najkrwawszy przebieg, dziś znowu rozbrzmiewa polska mowa, są polskie szkoły – Żytomierz, Winnica, Bar... Nigdy więcej już nie zostawimy naszych rodaków za wschodnią granicą. Pamiętamy i będziemy o nich pamiętać!

Rok temu Instytut Pamięci Narodowej ufundował tablicę pamiątkową w kształcie podkładu kolejowego, dedykowaną ofiarom tego sowieckiego ludobójstwa. Tablica umieszczona jest  pod pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie. Jej twórcą jest Maksymilian Biskupski – autor monumentu.

Uroczystość została zorganizowana przez Instytut Pamięci Narodowej oraz Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. 

Polecamy najnowszą publikację IPN

Zagłada Polaków w Związku Sowieckim. Od przewrotu bolszewickiego do „operacji polskiej”

Anna Zechenter, Zagłada Polaków w Związku Sowieckim. Od przewrotu bolszewickiego do „operacji polskiej”, Warszawa 2019, 416 s., ISBN: 978-83-8098-551-3

Seria Wydawnicza „Biblioteka Biuletynu IPN”, t. 5

Książka popularnonaukowa o losach Polaków w Związku Sowieckim w okresie od rewolucji październikowej 1917 roku do tzw. operacji polskiej NKWD, przeprowadzonej w latach 1937–1938 przez państwo Stalina w ramach Wielkiego Terroru. Autorka przedstawia kolejne etapy szykanowania i eksterminacji rzeczywistych i domniemanych wrogów nowego ustroju, dzieje różnych środowisk społecznych i zawodowych, m.in. ziemian, chłopów i duchowieństwa, obficie cytując świadectwa uczestników wydarzeń, a także dokumenty archiwalne (publikowane w Rosji, a ostatnio przez IPN) oraz materiały z ówczesnej prasy.  Poszczególne partie tekstu ilustrowane są zdjęciami katów i ofiar, miejsc pamięci o popełnionych masowych zbrodniach, reprodukcjami plakatów propagandowych, rozkazów i artykułów. Książka zawiera indeks osób i indeks miejscowości.

 

Instytut Pamięci Narodowej upamiętnia ofiary tzw. operacji polskiej NKWD 1937–1938

 

Zobacz więcej

     

Zobacz więcej

 

Zobacz więcej

 

Zobacz więcej

Zobacz więcej

 

Zobacz więcej

 

Zobacz więcej

   

Zobacz więcej

Zobacz więcej

 

Zobacz więcej

 

Zobacz więcej

Zobacz więcej

 

Zobacz więcej

 

Zobacz więcej

   

Zobacz więcej

   

 

IPNtv: Film dokumentalny „Rozstrzelać Polaków” – reż. Mirosław Majeran

do góry