-
Karol Nawrocki: Walczyli dla innych, umierali dla Polski
80 lat temu polscy żołnierze zdobyli Monte Cassino. Daleko od rodzinnych stron walczyli „za wolność naszą i waszą” – pisze dr Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej dla portalu wszystkoconajwazniesze.pl.
-
Anna Płońska: Przebojem iść. Rajd „Żelaznego” przeciwko aparatowi represji
W ciągu jednego dnia przez oddział podporucznika Zdzisława Badochy „Żelaznego” rozbrojonych zostało siedem posterunków MO (w Kaliskach, Osiecznej, Osieku, Skórczu, Lubichowie, Zblewie, Starej Kiszewie) i dwie placówki Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego (w Skórczu i Starej Kiszewie).
-
Walki o Monte Cassino – fotografie z Archiwum IPN
-
[TEKST + AUDIO] 80. rocznica bitwy o Monte Cassino – materiały prasowe, popularnonaukowe, wydawnictwa, dokumenty i multimedia
W styczniu 1944 roku alianci rozpoczęli walki o Monte Cassino – kluczowy punkt na mapie niemieckich umocnień, tzw. Linii Gustawa. Przez cztery miesiące krwawych starć nie udało się zdobyć wzgórza. Nocą z 11 na 12 maja do boju weszli żołnierze 2 Korpusu Polskiego generała Władysława Andersa. 18 maja nad gruzami klasztoru zawisła polska flaga i zabrzmiał hejnał mariacki grany przez Emila Czecha. Monte Cassino zostało zdobyte.
-
Teodor Gąsiorowski: Władysław Anders – bojowy szlak zdobywcy Monte Cassino
Władysław Anders przebył długą drogę od dowódcy brygady do Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Do historii przeszedł przede wszystkim jako zdobywca Monte Cassino.
-
Adam Hlebowicz: „Monte Cassino” krzepi
Tysiącom polskich żołnierzy i ich rodzinom lektura pierwszego tomu Bitwy o Monte Cassino, który ukazał się w 1945 r. w Rzymie, przynosiła otuchę, potwierdzała sens prowadzonej walki. Książka Melchiora Wańkowicza była pokrzepieniem ich serc.
-
Bartosz Januszewski: Pod znakiem Melpomeny i dziesiątej muzy. Artyści Andersa na „wielkiej drodze” ku niepodległości
Po niemieckim ataku na Polskę znaczna część przedstawicieli świata kultury znalazła się na wschodnich terenach RP. Inwazja Armii Czerwonej 17 września 1939 r. oznaczała początek masowych represji, których doświadczyli również ludzie ze środowisk twórczych. Dopiero „amnestia” z 30 lipca 1941 r. położyła kres prześladowaniom.
-
Artykuł
Tomasz Krok: Sprawa siatki wywiadowczej Napoleona Idzikowskiego (1954–1955)
-
Do pobrania
„Pamięć Monte Cassino” – dodatek IPN do „Rzeczpospolitej Plus Minus” z 18–19 maja 2024
-
Spot
Spot „Monte Cassino – na polskich szlakach nadziei”
-
Obejrzyj
Cykl filmów edukacyjnych „Czego nie wiedziałeś o Monte Cassino”