Instytut Pamięci Narodowej Uroczyste odsłonięcie Pomnika Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 – Toruń, 6 października 2018 - Bieżąca działalność Biura -

6 października 2018 r. w parku przy ul. Uniwersyteckiej w Toruniu odsłonięty został Pomnik Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 poświęcony ofiarom akcji eksterminacyjnych przeprowadzonych przez hitlerowskie Niemcy jesienią 1939 r. na ludności polskiej mieszkającej na terenie Pomorza.

Uroczystości rozpoczęły się od mszy świętej w bazylice konkatedralnej św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty. Piękną homilię, pełną historycznych odniesień, wygłosił ordynariusz diecezji toruńskiej biskup Wiesław Śmigiel. Jako przykład wspaniałej postawy, pełnej chrześcijańskiego miłosierdzia w obliczu czasów zagłady, wymienił m.in. Józefa i Wiktorię Ulmów z Markowej, którzy w trakcie okupacji przechowywali ośmioro Żydów, za co – wraz z szóstką dzieci (i siódmym jeszcze nienarodzonym) oraz ukrywanymi - zostali zamordowani przez żandarmerię niemiecką.

Następnie zebrani przeszli w miejsce odsłonięcia pomnika – parku przy ul. Uniwersyteckiej. Druga część uroczystości rozpoczęła się od oficjalnych przemówień. Jako pierwszy słowo do zgromadzonych wygłosił Piotr Całbecki, marszałek województwa kujawsko-pomorskiego. W dalszej części uroczystości list Prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudy odczytał prof. Wojciech Polak, przewodniczący Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. Prezydent RP objął wydarzenie Patronatem Narodowym. Następnie harcerze złożyli ziemię z miejsc kaźni do urny przy pomniku (urnę z wyrytym krzyżem ufundował Instytut Pamięci Narodowej). Należy podkreślić bardzo liczny udział młodych ludzi w uroczystości – w sumie przybyło ich ponad 1400. Słowo do zgromadzonych wygłosili także potomkowie zamordowanych. Uroczystość zakończyła się ekumeniczną modlitwą. Piękną, artystyczną oprawę zapewniło światowe prawykonanie utworu „Lacrimosa nr 2” Krzysztofa Pendereckiego.

W uroczystości uczestniczyła delegacja pracowników Instytutu Pamięci Narodowej, na czele z dyrektorem Oddziału IPN w Gdańsku prof. Mirosławem Golonem i naczelnik Delegatury w Bydgoszczy Edytą Cisewską. Obecni byli również pracownicy Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa. W związku z wydarzeniem prezes IPN dr Jarosław Szarek wystosował okolicznościowy list.

Instytut Pamięci Narodowej zadbał również o edukacyjną stronę uroczystości. Każdy z gości wydarzenia miał możliwość otrzymania broszury pt. Zbrodnia pomorska 1939, opracowanej przez pracowników Delegatury IPN w Bydgoszczy dr Tomasza Cerana i dr Izabeli Mazanowskiej, a także dr Moniki Tomkiewicz z Oddziału IPN w Gdańsku. W pobliżu pomnika ustawiona została również wystawa IPN poświęcona Zbrodni Pomorskiej.

Więcej informacji oraz szersza relacja na stronie IPN Gdańsk.