E-Księgarnia
Krzysztof Łagojda, Cztery filary stalinizacji. Ziemia kłodzka w czasach systemu totalitarnego 1948-1956, Wrocław–Warszawa 2024, 904 s. + 24 s. wkł. zdj., ISBN 978-83-8229-990-8
Publikacja w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN: „Struktury i metody działania aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944–1989/90”.
Książka Krzysztofa Łagojdy dotyczy rozwoju stalinizmu na ziemi kłodzkiej w latach 1948–1956. System został scharakteryzowany z uwzględnieniem czterech najważniejszych filarów: partii komunistycznej, gospodarki, propagandy i aparatu represji. Dodatkowo Autor dzięki szerokiej kwerendzie źródłowej i różnym metodom badawczym dokonuje analizy porównawczej reżimu stalinowskiego na prowincji, uzyskane wyniki zestawia zaś z innymi regionami kraju. Odpowiada na pytanie, czy na prowincji istniała szansa na powstanie lokalnej odmiany systemu stalinowskiego.
Polacy ratujący Żydów w dystrykcie lubelskim 1939–1944 – oblicza pomocy, red. Rafał Drabik, Alicja Gontarek, Lublin 2024, 376 s., ISBN 978-83-8229-908-3
Publikacja w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN: „Dzieje Żydów w Polsce i stosunki polsko-żydowskie w latach 1917–1990”
Publikacja przybliża problematykę związaną z ratowaniem Żydów przez Polaków w dystrykcie lubelskim w latach 1939-1944. Prezentuje portret zbiorowy Sprawiedliwych dla tego terenu, jak też przedstawia wybrane indywidualne historie osób ratujących – zarówno tych, którzy otrzymali odznaczenie Yad Vashem, jak też tych, którzy nie zostali nim uhonorowani. Większość wybranych przypadków dotyczy pomocy udzielanej na wsi. Praca jest bogato ilustrowana.
Piotr Olechowski, Agonia Polaków we Lwowie 1944–1959, Warszawa 2024, 496 s. + 24 s. wkł. zdj., ISBN 978-83-8376-004-9
Seria wydawnicza: Monografie
Książka przedstawia losy ludności polskiej we Lwowie w latach 1944–1959. Opowiada o masowych wysiedleniach polskich mieszkańców miasta w połowie lat czterdziestych XX w. (1944–1946) i tzw. drugiej repatriacji, która zakończyła się w 1959 r. Przybliża też codzienne losy tych Polaków, którzy zostali we Lwowie, opisuje funkcjonowanie Kościoła Rzymskokatolickiego i szkolnictwa polskojęzycznego, aktywność instytucji kultury (np. polskiego teatru), a także działalność przedwojennych uczonych narodowości polskiej w nowej rzeczywistości państwowej i politycznej.
Paweł Fornal, Urząd Bezpieczeństwa w Krośnie w latach 1944-1956, Rzeszów-Warszawa 2024, 1039 s. + 28 s. wkł. zdj., ISBN 978-83-8229-898-7
Publikacja w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN: „Struktury i metody działania aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944–1989/90”.
Seria wydawnicza Oddziału IPN w Rzeszowie
Książka przygotowana przez Oddział IPN w Rzeszowie opisuje działalność powiatowych struktur UB w latach 1944–1956 na przykładzie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Krośnie, nazywanego „katownią UB”. Publikacja ta przedstawia w sposób całościowy strukturę, zmiany organizacyjne i etatowe, kadrę oraz działalność tej jednostki w okresie 12 lat jej istnienia. Wpływ, jaki miała na życie polityczne, społeczne i gospodarcze powiatu. W książce opisano również przykłady zbrodni komunistycznych będących w myśl obecnego prawa zbrodniami przeciwko ludzkości, popełnionych przez funkcjonariuszy krośnieńskiego UB wobec aresztowanych i zatrzymanych osób oraz próby ich osądzenia, rozliczenia i zadośćuczynienia ich ofiarom po powstaniu pionu prokuratorskiego IPN w 2000 r.
Znani – nieznani. Polska emigracja niepodległościowa 1939–1990, red. Jerzy Autuchiewicz, Diana Maksimiuk, Białystok–Warszawa 2024, 424 s., ISBN 978-83-8229-964-9
Publikacja w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN „Uchodźstwo, emigracja niepodległościowa 1939–1990”.
Seria wydawnicza Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku, tom 63
Pokonferencyjny tom studiów. Książka zawiera artykuły poświęcone instytucjom oraz postaciom, które poprzez swoją działalność wpisały się w dzieje polskiej emigracji niepodległościowej 1939–1990. Mimo istotnego oddziaływania zarówno na życie w kraju, jak i na samą emigrację, ich dorobek pozostaje nieznany bądź niedoceniany.
Jerzy Kirszak, Bogusław Polak, Michał Polak, General Władysław Anders. Deeds and Remembrance, Warszawa 2024, 608 s., ISBN 978-83-8229-965-6
Generał Władysław Anders zajął trwałe miejsce w panteonie narodowym wśród najwybitniejszych wodzów polskich XX w. Sławę przyniosła mu kampania włoska trwająca kilkanaście miesięcy. Droga do chwały wiodła przez I Korpus Polski w Rosji, powstanie wielkopolskie, wojnę z bolszewikami, boje wrześniowe 1939 r. Po 1945 r. przyszło mu jeszcze przez ćwierć wieku toczyć zmagania na emigracji. Do końca życia pozostał strażnikiem pamięci ofiar zbrodni katyńskiej. Generał stał się jednym z symboli walki i niezłomnego trwania ‒ wbrew realiom politycznym ‒ przy idei suwerenności Polski.
Hubert Ronek, Bitwa pod Monte Cassino 1944 r. – Łamigłówki, red. Monika Noszczak, Warszawa 2024, 44 s., ISBN 978-83-8376-009-4
Seria wydawnicza: „Wojenna odyseja Antka Srebrnego 1939-1946”
Zeszyt ćwiczeń i łamigłówek nawiązujący tematyką do zeszytu 4. serii komiksowej „Wojenna odyseja Antka Srebrnego 1939-1946”. Czytelnicy wraz z bohaterami komiksu uczestniczą w ważnych wydarzeniach z czasów II wojny światowej. Rozwiązując rysunkowe, matematyczne i słowne zagadki, jednocześnie utrwalają wiedzę historyczną.
Krzysztof Wyrzykowski, Sławomir Zajączkowski, Monte Cassino 1944. The Battle of 10 Armies, Warszawa 2024, 88 s., ISBN 978-83-8376-001-8
Bitwa o klasztor Monte Cassino – będący częścią niemieckiej linii umocnień zwanej linią Gustawa to jedna z najkrwawszych odsłon II wojny światowej. Począwszy od stycznia 1944 r. przez pięć kolejnych miesięcy umocnienia niemieckie starali się przełamać Amerykanie, Brytyjczycy, Francuzi, Marokańczycy, Algierczycy, Nowozelandczycy (w tym także Maorysi), Hindusi i Gurkhowie. Ostatecznie wszystkie ataki zakończyły sie fiaskiem i ogromnymi stratami, sięgającymi 50 tys. żołnierzy. Dopiero wejście do walki 2 Korpusu Polskiego i jego dwa szturmy z 12 i 18 maja 1944 r. doprowadziły do przełamania linii Gustawa i otwarcia aliantom drogi na Rzym. Zwycięstwo pod Monte Cassino stało się symbolem determinacji Polaków w walce o należne im miejsce w powojennej Europie.
Krzysztof Wyrzykowski, Sławomir Zajączkowski, Montecassino 1944. La battaglia delle dieci armate, tłumaczenie Maria Radożycka, Warszawa 2024, 88 s., ISBN 978-83-8376-000-1
Bitwa o klasztor Monte Cassino – będący częścią niemieckiej linii umocnień zwanej linią Gustawa to jedna z najkrwawszych odsłon II wojny światowej. Począwszy od stycznia 1944 r. przez pięć kolejnych miesięcy umocnienia niemieckie starali się przełamać Amerykanie, Brytyjczycy, Francuzi, Marokańczycy, Algierczycy, Nowozelandczycy (w tym także Maorysi), Hindusi i Gurkhowie. Ostatecznie wszystkie ataki zakończyły się fiaskiem i ogromnymi stratami, sięgającymi 50 tys. żołnierzy. Dopiero wejście do walki 2 Korpusu Polskiego i jego dwa szturmy z 12 i 18 maja 1944 r. doprowadziły do przełamania linii Gustawa i otwarcia aliantom drogi na Rzym. Zwycięstwo pod Monte Cassino stało się symbolem determinacji Polaków w walce o należne im miejsce w powojennej Europie.
Krzysztof Wyrzykowski, Sławomir Zajączkowski, Monte Cassino 1944. Bitwa Dziesięciu Armii, Warszawa 2024, 88 s., ISBN 978-83-8229-999-1
Bitwa o klasztor Monte Cassino - będący częścią niemieckiej linii umocnień zwanej linią Gustawa to jedna z najkrwawszych odsłon II wojny światowej. Począwszy od stycznia 1944 r. przez pięć kolejnych miesięcy umocnienia niemieckie starali się przełamać Amerykanie, Brytyjczycy, Francuzi, Marokańczycy, Algierczycy, Nowozelandczycy (w tym także Maorysi), Hindusi i Gurkhowie. Ostatecznie wszystkie ataki zakończyły się fiaskiem i ogromnymi stratami, sięgającymi 50 tys. żołnierzy. Dopiero wejście do walki 2 Korpusu Polskiego i jego dwa szturmy z 12 i 18 maja 1944 r. doprowadziły do przełamania linii Gustawa i otwarcia aliantom drogi na Rzym. Zwycięstwo pod Monte Cassino stało się symbolem determinacji Polaków w walce o należne im miejsce w powojennej Europie.
Maria Radożycka-Paoletti, „Esuli senza patria...” Dalla Polonia all’Italia: il cammino di guerra del capitano Władysław Drelicharz (1939–1944), Warszawa 2024, 552 s., ISBN 978-83-8229-988-5
„Wciąż szukamy Ojczyzny zgubionej w wrześniowych chmurach...” Wojennym szlakiem majora Władysława Drelicharza (1913–1944) to biografia mjr. Władysława Drelicharza, oficera Wojska Polskiego, Brygady Karpackiej i Armii Polskiej na Wschodzie, następnie wybitnego dowódcy wojsk pancernych 2. Korpusu Polskiego. W książce opisano szczegółowo działania Drelicharza i dowodzonego przez niego szwadronu czołgów w toku kampanii włoskiej 1944 r. pod Monte Cassino, w działaniach nad Adriatykiem i w Apeninie Emiliańskim, podczas których poległ. Losy mjr. Drelicharza są jednocześnie okazją do przedstawienia wojennego szlaku żołnierzy polskich w drodze do utraconej Ojczyzny.
Tomasz Ceran, Zbrodnia pomorska 1939. Początek ludobójstwa niemieckiego w okupowanej Polsce, Bydgoszcz-Warszawa 2024, 451 s., ISBN 978-83-8229-958-8
Książka w ramach projektu badawczego „II wojna światowa i okupacje ziem polskich 1939-1944/45”
Publikacje Delegatury IPN w Bydgoszczy: tom 2
Praca opisuje przyczyny, przebieg, rozmiary i skutki zbrodni pomorskiej 1939, czyli eksterminacji polskiej ludności cywilnej, osób chorych psychicznie oraz pomorskich Żydów w pierwszych miesiącach okupacji niemieckiej na terenie przedwojennego województwa pomorskiego (Pomorza Nadwiślańskiego i Kujaw).
Zbigniew Stanuch, ks. Grzegorz Wejman, Jan Paweł II w Szczecinie. Przygotowania do wizyty, jej przebieg i przesłanie, Szczecin-Warszawa 2024, 224 s. + 24 s. wkł. zdj., ISBN 978-83-8229-899-4
Publikacja w ramach projektu badawczego „Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych w Polsce 1944-1989”.
Szczecińska seria wydawnicza IPN.
W historiografii Kościoła katolickiego jest wiele opracowań poświęconych pielgrzymkom Jana Pawła II do Polski, zarówno w ujęciu ogólnopolskim, jak i regionalnym. Uwagę przykuwają nie tylko obszerne syntezy, w których wątek papieski ukazany został w szerszym kontekście relacji państwo–Kościół, ale również edycje źródeł. Pod tym względem Pomorze Zachodnie nie wypada gorzej od innych regionów Polski. Jedyna wizyta Ojca Świętego w Szczecinie, do której doszło 11 czerwca 1987 r., doczekała się wielu publikacji. Rodzi się pytanie, skoro jest tak wiele prac poświęconych pielgrzymce Jana Pawła II do Szczecina, to z jakiego powodu zdecydowano się na wydanie kolejnej? W tym wypadku nie chodzi tylko o to, że dotychczas nie powstała jeszcze monografia na ten temat i niniejsza ma na celu wypełnienie tej luki. Zasadniczym powodem napisania tej książki jest decyzja metropolity szczecińsko-kamieńskiego abp. Andrzeja Dzięgi o udostępnieniu wszystkich dokumentów powstałych w związku z przygotowaniami do papieskiej wizyty, aktualnie przechowywanymi w Archiwum Kurii Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej w Szczecinie. Dotychczas ten ciekawy materiał historyczny był wykorzystywany w niewielkim stopniu. Pojedyncze dokumenty wyzyskano przy okazji pisania artykułów naukowych lub popularnonaukowych, jednak nigdy w tak dużym stopniu jak przy opracowaniu tejże monografii.
Marek Gałęzowski, „Tam, gdzie największe niebezpieczeństwo, szedł pierwszy”. Sylwetki Żydów – uczestników walk o niepodległość i granice Polski w latach 1914–1921, Warszawa 2024, 296 s., ISBN 978-83-8229-121-6
W książce upamiętniono sylwetki kilkudziesięciu polskich Żydów, uczestników zmagań o granice Rzeczypospolitej w latach 1918–1921, niekiedy także walk o niepodległość w Legionach i w Polskiej Organizacji Wojskowej. Część spośród nich poległa w obronie Lwowa i w wojnie z bolszewikami. Większość pozostałych zginęła w czasie II wojny światowej w Zagładzie dokonanej przez Niemców na okupowanych ziemiach Polski, inni – z wyroku totalitaryzmu komunistycznego, jak kapitan Karol Katz, kawaler Virtuti Militari, o którym pisano: „Tam, gdzie największe niebezpieczeństwo, szedł pierwszy”. Wszyscy byli częścią wielonarodowego i wielokulturowego społeczeństwa polskiego i w przeważającej większości przynależeli do jego elity inteligenckiej. Zaangażowani w odbudowę państwa polskiego, wyróżniali się poczuciem obowiązku, zwykle naznaczonym odwagą i poświęceniem. Dlatego ich biografie należy zachować w narodowej pamięci, świadcząc w ten sposób, że „Polska nigdy o swych Żydach zapomnieć nie będzie mogła, że pozostaną oni choćby w postaci legendy – bolesnej, tragicznej, niedającej się wyrwać z rzeczywistości polskiej”.