Instytut Pamięci Narodowej Zapomniani kaci Hitlera. Volksdeutscher Selbstschutz w okupowanej Polsce 1939–1940. Wybrane zagadnienia - Książki -

Zapomnianikaci Hitlera. Volksdeutscher Selbstschutz w okupowanej Polsce 1939–1940. Wybrane zagadnienia, red. Izabela Mazanowska i Tomasz Sylwiusz Ceran, Bydgoszcz–Gdańsk 2016, 324 s. + 40 s. wkł. zdj., seria oddz. t. 54.

Daniel Jonah Goldhagen uznał „zwykłych Niemców” za „gorliwych katów Hitlera”, podkreślając, że nazizm i jego zbrodnie były niemieckie, tzn. popełnione przez Niemców. Z kolei Christopher Hale, unikając relatywizacji zbrodni, rozszerzył perspektywę, opisując miliony „nie-Niemców” z całej Europy, członków SS, którzy z równą gorliwością dokonywali masowych zbrodni. Nazizm był co prawda niemiecki, ale także europejski. Warto zwrócić uwagę na jeszcze jedną kategorię „gorliwych katów Hitlera” – członków organizacji der Volksdeutsche Selbstschutz.

Szczegółowa analiza organizacji skupiającej członków mniejszości niemieckiej i jej działalności w okupowanej Polsce może nie tylko wzbogacić wiedzę faktograficzną na temat zbrodni popełnionych w okresie II wojny światowej, ale także wnieść nowe elementy do analizy mechanizmu mobilizacji nienawiści oraz działania jednostki w systemie totalitarnym. Praktyka wykorzystywania mniejszości narodowych do przeprowadzenia masowych zbrodni nie przeminęła wraz z XX wiekiem, lecz jest skutecznie stosowana także w czasach nam współczesnych.

Publikacja jest 54 tomem wydanym w ramach oddziałowej serii wydawniczej gdańskiego oddziału IPN.