Instytut Pamięci Narodowej Kampania polska '39. Militarne i polityczne aspekty z perspektywy siedemdziesięciolecia - Książki -

Kampania polska '39. Militarne i polityczne aspekty z perspektywy siedemdziesięciolecia, pod red. Jerzego Kirszaka i Daniela Koresia, Wrocław 2011, 454 s.

Fragment Wstępu

W siedemdziesiątą rocznicę wybuchu II wojny światowej rozpoczętej we wrześniu 1939 r. w Polsce, w dniach 24–25 września 2009 r. odby­ła się w gmachu Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego, pod honorowym patronatem b. Prezydenta RP Pana Ryszarda Kaczorowskiego, międzynarodowa konferencja naukowa „Militarne i polityczne aspekty kampanii polskiej 1939 r. z perspektywy siedemdziesięciolecia”. Konferencja została zorganizowana przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu, Instytut Historycz­ny Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Koło Naukowe Historyków Wojskowości Uniwersytetu Wrocławskiego. Oprócz tego zamierzenia podjęto także inicjatywę przygotowania tomu studiów i materiałów o takim samym tytule, który obecnie mamy przyjemność oddać w Państwa ręce. Mamy nadzieję, że praca ta stanowić będzie kolejny wkład do dorobku historiografii polskiej dotyczącego ogólnego problemu kampanii polskiej w 1939 r.

Autorzy prezentowanych w niniejszym tomie tekstów, pochodzący z kilkunastu ośrodków naukowych w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii, skupili się w swoich studiach na różnych aspektach historii Polski międzywojennej, nawiązujących lub bezpośrednio dotyczących tragicznej – z polskiego punktu widzenia – kampanii jesiennej 1939 r. Pomimo dzielących nas od tamtych dni ponad siedemdziesięciu lat, które w historiografii przekładają się na ogromny dorobek kilku pokoleń badaczy, okazuje się, że historia kampanii polskiej 1939 r. ciągle wymaga poważnych i pogłębionych badań. Z każdym kolejnym rokiem upływającym od tej daty, z każ­dym następnym pokoleniem historyków tworzących po 1939 r. pojawiają się nowe, nieodkryte wcześniej, źródła, nowe ustalenia i kolejne wątpliwości. W dalszym ciągu mnóstwo zagadnień związanych z przyczynami, przebiegiem i skutkami kampanii 1939 r. nie doczekało się nawet pobieżnego zbadania. Na niektóre wydarzenia, które – jak by się wydawało – są gruntownie opisane, należy spojrzeć z nowej perspektywy. Takie cele przyświecały także współautorom niniejszego tomu.  

Jerzy Kirszak, Daniel Koreś

Spis treści

Część I

Rozdział 1 
Jan Koprowski, Mój Wrzesień 1939 roku

Rozdział 2 
Wojciech Wrzesiński, U progu wojny

Rozdział 3 
Jacek Jędrysiak, Koncepcja wojny totalnej w niemieckiej myśli wojskowej 1918–1939

Rozdział 4 
Krzysztof  Widziński, Sowiecka doktryna operacyjna w latach trzydziestych XX wieku

Rozdział 5 
Krzysztof Fudalej, Wpływ zagranicznych teorii na rozwój doktryny zastosowania wojsk pancernych w Niemczech w okresie międzywojennym

Rozdział 6 
Jerzy Maroń, Wymiar operacyjny przedwojennej myśli wojskowej w świetle literatury historyczno-wojskowej

Rozdział 7 
Andrzej Olejko, Trudne karpackie pogranicze 1938 – ostatni sprawdzian Wojska Polskiego

Rozdział 8 
Krzysztof  Popiński, Ekonomiczne aspekty przygotowań obronnych Polski w przededniu wybuchu II wojny światowej

Rozdział 9 
Andrzej Kraska-Lewalski, Zaostrzenie sporu między III Rzeszą a Polską o Gdańsk i tzw. Korytarz w 1939 roku (styczeń-sierpień) w świetle konserwatywnego dziennika „Czas”

Rozdział 10 
Krzysztof  Kawalec, Polskie elity polityczne wobec zagrożenia wojną wiosną – latem 1939 r.

Rozdział 11 
Piotr Cichoracki, W cieniu pierwszej mobilizacji. Ostatnie miesiące pokoju 1939 roku w województwie poleskim

Rozdział 12 
Dariusz Dąbrowski, Polsko-czechosłowacka współpraca wywiadowcza w przededniu II wojny światowej - nieznany casus Miloslava Kašpara i Arnošta Valenty

Rozdział 13 
Aleksander Woźny, Rozpoznanie dyslokacyjne armii polskiej w świetle ustaleń niemieckiego Oddziału Operacyjnego Sztabu Generalnego Wojsk Lądowych z 31 sierpnia 1939 roku

Rozdział 14 
Marek Białokur, Obraz niemieckich przygotowań do agresji na Polskę latem 1939 roku w satyrze społeczno-politycznej warszawskiego tygodnika „Mucha”

Część II

Rozdział 1 
Waldemar Bocheński, Udział Straży Granicznej w Siłach Zbrojnych RP Walki komisariatów Obwodu Jasło jako jednostek pierwszej linii obrony armii „Karpaty”

Rozdział 2 
Jerzy Kirszak, Bitwa, która mogła wpłynąć na przebieg kampanii (24. Dywizja Piechoty nad Dunajcem, 5–7 września)

Rozdział 3 
Ryszard Dalecki, Batalion Obrony Narodowej „Przemyśl” w działaniach wojennych 1939 roku

Rozdział 4 
Tomasz Głowiński, Batalion KOP „Iwieniec” we wrześniowej potrzebie – przyczynek do wykorzystania Korpusu Ochrony Pogranicza w kampanii 1939 roku

Rozdział 5 
Anna Eliza Wasilewska, Kobiece bataliony pomocniczej służby wojskowej w Warszawie i we Lwowie we wrześniu 1939 roku (komunikat)

Rozdział 6 
Martin Lacko, Udział armii słowackiej w kampanii przeciw Polsce w 1939 roku (dotychczasowy stan wiedzy i interpretacji)

Rozdział 7 
Jan Vajskebr, Radka Šustrová, Niemieckie środki bezpieczeństwa na terenie Protektoratu Czech i Moraw przed i podczas ataku na Polskę

Rozdział 8 
Daniel Koreś, System dowodzenia i dowodzenie w Wojsku Polskim w czasie kampanii polskiej 1939 roku. Wybrane problemy

Rozdział 9 
Andrzej Suchcitz, Tworzenie polskiej dywizji we Francji we wrześniu 1939 roku

Rozdział 10 
Joanna Hytrek-Hryciuk, Wrzesień 1939 roku w propagandzie niemieckiej na przykładzie „Schlesische Tageszeitung” 

Cześć III

Rozdział 1 
Tomasz Gałwiaczek, Ppłk art. Bolesław Babecki (1893–1978) – szkic do biografii

Rozdział 2 
Bartłomiej Błaszkowski, Ppłk Adam Mieczysław Zaleski vel Terlecki (1907–2006)

Rozdział 3 
Ppłk Adam Mieczysław Zaleski vel Terlecki, Mobilizacja oddziałów łączności 9. Dywizji Piechoty

Rozdział 4 
Bogusław Polak, Powstańcy wielkopolscy: płk Stanisław Siuda i ppłk dr Bernard Śliwiński – dowódcy Obrony Narodowej Armii „Poznań” w 1939 roku

Rozdział 5 
Michał Polak, Ks. kanonik mjr Mateusz Zabłocki – obrońca Ziemi Gnieźnieńskiej we wrześniu 1939 r.

Rozdział 6 
Ireneusz Wojewódzki, Generał pil. Mateusz  Iżycki de Notto w kampanii 1939 roku

Rozdział 7 
Szymon Płoński, Poglądy gen. Antoniego Szyllinga na sposób prowadzenia działań wojennych

Rozdział 8 
Piotr Babinetz, Obrońca Lwowa w 1939 roku. Pułkownik Władysław Suryn (1894–1940) – zarys biografii

Rozdział 9 
Jerzy Kirszak, Kpt. dr Jan Koprowski – uczestnik kampanii polskiej 1939 roku i francuskiej 1940 roku, jeniec niemieckich oflagów, więzień PRL

Rozdział 10 
Krzysztof Szwagrzyk, Stanisław Zarakowski i inni. Sędziowie i prokuratorzy wojskowi Polski Ludowej/PRL w kampanii polskiej 1939 roku