Instytut Pamięci Narodowej Chronić i kontrolować. UB wobec środowisk i organizacji konspiracyjnych młodzieży na Lubelszczyźnie (1944–1956) - Książki -

Jacek Witold Wołoszyn, Chronić i kontrolować. UB wobec środowisk i organizacji konspiracyjnych młodzieży na Lubelszczyźnie (1944–1956), Warszawa 2007, 736 s. (seria „Monografie”, t. 35)

Władza komunistyczna, wspierana przez aparat represji, dążyła po wojnie do przejęcia całkowitej kontroli nad procesem wychowania i kształtowania postaw politycznych młodych Polaków. Jedną z reakcji młodzieży na nową rzeczywistość i zamierzenia władzy było tworzenie tajnych organizacji, także o charakterze niepodległościowym. Książka Jacka Wołoszyna – jako jedna z pierwszych – ukazuje na przykładzie Lubelszczyzny działania organów bezpieczeństwa w latach 1944–1956 w środowisku młodzieżowym, mające na celu objęcie go pełnym nadzorem, oraz metody wykorzystywane przez bezpiekę w walce z nim. Ważnym osiągnięciem autora jest wskazanie tych związków młodzieżowych, które powstały prawdopodobnie w wyniku prowokacji UB. Książka demaskuje przy okazji, jak dalece sposób postrzegania młodzieży przez aparat represji odbiegał od propagandowych haseł o młodym pokoleniu z zapałem budującym nowy ustrój.