W dniu 27 października odbyła się kolejna odsłona konferencji archiwalnej poświęconej dokumentacji pozaaktowej. Przypominamy, konferencja odbywa się dorocznie z okazji ustanowionego przez UNESCO Światowego Dnia Dziedzictwa Audiowizualnego. W tym roku obrady przeprowadzone zostały pod hasłem: „Film i Archiwum – problemy opracowania”.
Dotychczas prowadziliśmy dyskusję na następujące tematy: „Fotografia w nowoczesnym archiwum” oraz „Opracowanie fotografii w dobie digitalizacji”. Obie konferencje cieszyły się zainteresowaniem środowiska archiwistycznego, ale także przedstawicieli instytucji kultury czy agencji fotograficznych oraz odbiły się echem w środkach masowego przekazu, prasie specjalistycznej i ogólnopolskiej.
Upowszechnienie komputerów oraz Internetu, jakie obserwujemy w ostatnich latach, rosnące oczekiwania użytkowników, wymuszających coraz szybszy i bardziej precyzyjny dostęp do szczegółowej informacji czy obrazu zmuszają także archiwa do szukania nowoczesnych rozwiązań, które sprostają nowym wymaganiom. Możliwości, jakie daje digitalizacja zasobu fotograficznego i filmowego, umieszczenie go w cyfrowych bazach danych i opisanie przy użyciu specjalistycznego narzędzia (oprogramowania) – wydaje się – tworzą warunki pozwalające na podjęcie przez archiwa tego wyzwania. Chcielibyśmy, żeby konferencje IPN stały się platformą wymiany doświadczeń w zakresie digitalizacji fotograficznego i filmowego zasobu archiwalnego. Z wyzwaniami XXI wieku nie musimy zmagać się samotnie. Wymiana doświadczeń, dzielenie się sukcesami, ale też wskazywanie na niepowodzenie jest najlepszym sposobem uniknięcia błędów w przyszłości i osiągnięcia sukcesu na tym polu.
Konferencja była doskonałą okazją do zacieśnienia kontaktów roboczych między instytucjami. Tym razem zapoznaliśmy się z wiodącymi Instytucjami posiadającymi w swoim zasobie zbiory filmowe, a także przyjrzeliśmy się wprowadzonym tam sposobom opracowania i opisu archiwalnego.
Podczas konferencji po raz pierwszy szerzej został zaprezentowany zasób filmowy Instytutu Pamięci Narodowej. Obecnie kończy się proces pełnej jego digitalizacji, a rozpoczęte zostały prace opracowania w specjalnie przystosowanym do tego celu programie informatycznym.
W dobie digitalizacji materiałów analogowych, które starzejąc się nie dają gwarancji zachowania zapisanych na nich danych, oraz mnogości formatów zapisu cyfrowego, wpływających na opracowanie dokumentacji audiowizualnej, odczuwalna jest potrzeba wymiany poglądów i doświadczeń w celu znalezienia najlepszych rozwiązań zmierzających do zachowania obrazu dziejów.
W związku z brakiem aktualnych, ogólnoarchiwalnych wytycznych w zakresie opracowania materiałów filmowych ciekawie zabrzmiały głosy na ten temat przedstawicieli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Narodowego Archiwum Cyfrowego, Filmoteki Narodowej i Telewizji Publicznej oraz IPN. Konferencję zwieńczyła dyskusja o tym, jak opracowanie filmów w pływa na ich udostępnianie.
Sesja naukowa skierowana była nie tylko do środowisk archiwalnych posiadających w swoich zbiorach materiały audiowizualne, ale także do osób i instytucji zajmujących się wykorzystaniem tych materiałów do tworzenia własnych dzieł w postaci filmów, prezentacji multimedialnych, także książek czy artykułów naukowych.
Wagę wyżej opisanych problemów dostrzegł Polski Komitet do Spraw UNESCO, który w tym roku objął honorowym patronatem naszą konferencję.
Warszawa, 27.10.2011 r. — Światowy Dzień Dziedzictwa Audiowizualnego
„Przystanek Historia” Centrum Edukacyjne Instytutu Pamięci Narodowej im. Janusza Kurtyki, Warszawa, ul. Marszałkowska 21/25
PROGRAM
10.00–10.10
Powitanie gości – dr Rafał Leśkiewicz (Dyrektor Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN)
Otwarcie konferencji – dr Łukasz Kamiński (Prezes IPN)
Przygotowanie i prowadzenie konferencji – dr hab. Jacek Sawicki (Instytut Pamięci Narodowej)
I. Zasób
- 10.10–10.30 Prezentacja filmu „Sami o sobie”
- 10.30–10.55 Zasób filmowy archiwum IPN i jego specyfika
Radosław Poboży (Instytut Pamięci Narodowej) - 10.55–11.20 Zbiór filmów w Narodowym Archiwum Cyfrowym
Filip Kwiatek (Oddział Filmów i Nagrań Dźwiękowych Narodowego Archiwum Cyfrowego) - 11.20–11.45 Filmoteka Narodowa na drodze tworzenia Narodowego Zasobu Filmowego
Jan Słodowski (Zastępca Dyrektora Filmoteki Narodowej)
11.45–12.15 Przerwa
II Opracowanie
- 12.15–12.40 Obraz fotograficzny a obraz filmowy – problem opisu archiwalnego
dr Marlena Jabłońska (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) - 12.40–13.05 Opracowanie materiałów audiowizualnych z zasobu IPN
Maciej Tański (Instytut Pamięci Narodowej) - 13.05-13.30 Problemy zespołowości filmowych materiałów archiwalnych w Narodowym Archiwum Cyfrowym w kontekście metodyki opisu materiałów archiwalnych
dr Wojciech Woźniak (Zastępca Dyrektora Narodowego Archiwum Cyfrowego) - 13.30–13.55 Doświadczenia w opracowaniu materiałów filmowych na przykładzie Archiwum TVP
dr Jan Sałkowski (Archiwum Telewizji Polskiej) - 13.55–15.00 „Opracowanie a udostępnianie” – dyskusja z udziałem referentów
Prowadzenie – dr hab. Jacek Sawicki (Instytut Pamięci Narodowej)