Instytut Pamięci Narodowej Międzynarodowe seminarium „Los ludności cywilnej w początkach wojny niemiecko-sowieckiej. Badania i pamięć (ostatnie dziesięciolecie)” – Białystok, 27 czerwca 2011 - Konferencje naukowe -

W dniu 27 czerwca 2011 r. w siedzibie Oddziału IPN w Białymstoku (ul. Warsztatowa 1A) odbyło się międzynarodowe seminarium „Los ludności cywilnej w początkach wojny niemiecko-sowieckiej. Badania i pamięć (ostatnie dziesięciolecie)”, zorganizowane z okazji 70. rocznicy pogromów ludności żydowskiej w Jedwabnem, Wąsoszu i Radziłowie. Wzięli w nim udział historycy z Rosji, Litwy i Polski. Prof. Oksana Pietrovskaja (Moskwa-Brześć) scharakteryzowała badania historyków z Rosji i Białorusi z lat 2001–2011 nad postawami społeczeństwa sowieckiego w pierwszych tygodniach po ataku Niemiec na ZSRS. Doc. Algis Kasperavicius (Uniwersytet Wileński) wygłosił referat na temat stosunków międzyetnicznych na Litwie po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej. Dr Jan Jerzy Milewski (OIPN w Białymstoku) przedstawił badania polskich historyków nad losami ludności cywilnej w Białostockiem w początkowym okresie wojny niemiecko-sowieckiej, prowadzone po opublikowaniu książki J. T. Grossa „Sąsiedzi”. Wydarzenia czerwcowe 1941 r. w Białymstoku, podczas których doszło m.in. do spalenia kilkuset Żydów w wielkiej synagodze, przypomniał prof. Adam Dobroński (Uniwersytet w Białymstoku). Anna Pyżewska (OIPN w Białymstoku) mówiła o zbiorowej pamięci mieszkańców Polski północno-wschodniej, związanej z tzw. sprawą Jedwabnego. Z kolei ks. Wojciech Lemański (Jasienica) opowiedział, dlaczego uczestniczy w corocznych obchodach rocznicy mordu jedwabieńskich Żydów. Rozmówcy zgodzili się, że m.in. za przyczyną badań IPN sprawa pogromów na ludności żydowskiej, dokonanych z udziałem ludności polskiej, jest już dobrze znana, jednak prawda na ten temat wypierana jest ze zbiorowej świadomości i nie znajduje odpowiedniego odzwierciedlenia w podręcznikach szkolnych i publikacjach historyków lokalnych.