W Szczecinie w dniach 24-25 października odbyła się konferencja naukowa zorganizowana przez szczeciński Oddział Instytutu Pamięci Narodowej oraz Instytut Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego pt. „Między Warszawą a regionem. Przedsierpniowa opozycja demokratyczna na Pomorzu Zachodnim”.
Konferencję otworzył dr Kazimierz Wóycicki, dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie. Słowo wstępne wygłosili prof. zw. dr hab. Adam Wątor, dziekan Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Szczecińskiego; prof. dr hab. Janusz Ruszkowski, dyrektor Instytutu Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego; prof. dr hab. Jan Żaryn, dyrektor Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej oraz Elżbieta Masojć, wiceprezydent Szczecina.
W trakcie konferencji zostały wygłoszone następujące referaty:
-
prof. dr hab. Andrzej Friszke (ISP PAN), Jakich dziejów opozycji potrzebują Polacy?
-
prof. dr hab. Jan Żaryn (IPN), Kościół katolicki – hierarchia, kapłani i świeccy – wobec opozycji przedsierpniowej
-
dr Łukasz Kamiński (IPN), Władza wobec opozycji przed Sierpniem`80
-
prof. dr hab. Roman Bäcker (UMK), Opozycja polityczna w systemie totalitarnym
-
prof. dr hab. Krzysztof Łabędź (Akademia Pedagogiczna Kraków), Koncepcje społeczno – polityczne opozycji przedsierpniowej a postulaty i sposób działania strajkujących w Sierpniu`80
-
dr Michał Paziewski (US), Od Grudnia`70 do Sierpnia`80. Formowanie się i cechy charakterystyczne środowisk opozycyjnych w aglomeracji szczecińskiej
-
dr Sławomir Cenckiewicz (IPN Gdańsk), Wyjątkowy charakter trójmiejskich środowisk opozycyjnych
-
dr Jarosław Neya (IPN Katowice), Sytuacja opozycji przedsierpniowej na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim
-
dr Grzegorz Waligóra (IPN Wrocław), Dolny Śląsk na ogólnopolskiej mapie opozycji demokratycznej
-
dr Eryk Krasucki (US), Edmund Bałuka – wokół biografii opozycjonisty
-
ks. Robert Włodkowski (Archiwum Kurii Arcybiskupiej w Szczecinie), Duszpasterstwo akademickie w Szczecinie w latach siedemdziesiątych
-
dr Krzysztof Kowalczyk (US), Władze PRL wobec działalności duszpasterskiej ks. abpa Jerzego Stroby
-
dr Marcin Stefaniak (IPN Szczecin), Sprawa Jacka Smykała jako przykład działalności aparatu represji wobec opozycji w latach siedemdziesiątych
-
dr Maciej Maciejowski (IPN Szczecin), Niewyjaśnione zgony działaczy komitetu strajkowego z grudnia 1970 r. w Stoczni Szczecińskiej, w świetle śledztw Okręgowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu IPN w Szczecinie
-
prof. dr hab. Danuta Dąbrowska (US), Bardowie polscy, czyli piosenka w opozycji
-
dr Andrzej Skrendo (US), Poetyka opozycji
W trakcie panelu dyskusyjnego, prowadzonego przez dr. Kazimierza Wóycickiego oraz dr. Michała Paziewskiego, świadectwa opozycji przedsierpniowej w Szczecinie dali: Marek Adamkiewicz, Stefan Kozłowski, Andrzej Milczanowski, Dariusz Rawicki, Elżbieta Sojka-Czuma, dr Mieczysław Ustasiak, Mirosław Witkowski, Jacek Zakrzewski.
Konferencji naukowej towarzyszyła wystawa „Ruch obrony praw”, przedstawiająca historię ROPCiO od chwili jego powstania do początku lat osiemdziesiątych. Ekspozycja składa się ze zdjęć z prywatnych kolekcji, częstokroć pokazywanych po raz pierwszy, ulotek, wycinków z prasy podziemnej, a także, przygotowanych specjalnie na tę okazję, fragmentów relacji uczestników tamtych wydarzeń. Wystawę przygotował Ośrodek „KARTA” na zamówienie Stowarzyszenia Wolnego Słowa.
Patronat medialny nad konferencją sprawowali: TVP 3, Polskie Radio Szczecin, a także Kurier Szczeciński. Plonem szczecińskiej konferencji będzie publikacja wygłoszonych referatów.